Δίχως στόχο ομάδα και νοοτροπία δεν χτίζονται
10:28 - 19 Οκτωβρίου 2016
Μετά από τρεις αγωνιστικές στην προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2018 υπάρχουν -πλην Κύπρου- αρκετές ομάδες με μηδενική συγκομιδή: η Ανδόρα, η Μολδαβία, η Αρμενία, τα Σκόπια, το Λίχτενσταϊν, το Γιβραλτάρ. Ο συνδυασμός μηδέν (βαθμοί) και μηδέν (γκολ), ωστόσο, απαντάται μόνον στο αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα.
Είναι αυτό το επίπεδό μας; Βάσει ποιότητας, προσόντων και παραστάσεων των διεθνών μας, βάσει επιπέδου του εθνικού πρωταθλήματος, προφανώς όχι. Βάσει νοοτροπίας και στοχοθεσίας, ωστόσο, το επίπεδό μας υστερεί -ενδεχομένως και δραματικά…
Στα προκριματικά του Μουντιάλ η εθνική υποτίθεται πως χτίζει ομάδα για να διεκδικήσει πρόκριση στο Euro2020. Τι ακριβώς σημαίνει «χτίζω ομάδα»; Φτιάχνω συμπαγή άμυνα, αρραγές κέντρο και παραγωγική επίθεση; Διότι ουδέν εξ αυτών έχουμε δει… Εμφυσώ νοοτροπία νικητή; Απέναντι στις τρεις κατά τεκμήριο ισχυρότερες ομάδες του ομίλου μόνον τέτοια δεν δείξαμε… Εντάσσω στο βασικό σχήμα όσους θα κληθούν σε δύο χρόνια να κάνουν πράξη το όνειρο; Άρα στο Euro θα πάμε με τους Χαραλάμπους, Χαραλαμπίδη, Αλεξάνδρου, Νικολάου και Λαμπάν, των οποίων η ηλικία στα επόμενα προκριματικά θα κυμαίνεται μεταξύ 35 και 39…
Το «κτίζω ομάδα» μπορεί να είναι (επιμέρους) στόχος για ένα σύλλογο, όπου ο προπονητής έχει τη δυνατότητα να προπονεί, να εξελίσσει και να προετοιμάζει καθημερινά τους παίκτες του. Σε επίπεδο εθνικής τέτοια δυνατότητα δεν υφίσταται, συνεπώς το κτίσιμο της ομάδας δεν νοείται ως στόχος.
Στόχος για το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα είναι η πρόκριση, η κατάληψη συγκεκριμένης θέσης, η αυξημένη (σε σύγκριση με προηγούμενες διοργανώσεις) βαθμολογική συγκομιδή, οι υπερβάσεις απέναντι σε υπέρτερους αντιπάλους. Πράγματα σαφώς προσδιορισμένα, χειροπιαστά, που δεν επιδέχονται πολλαπλών αναγνώσεων και ερμηνειών. Τα έκανες; Πέτυχες. Δεν τα έκανες. Απέτυχες. Τόσο απλά.
Μόνο με ξεκάθαρο στόχο μπορεί να χαραχτεί πλάνο, να επιλεγεί τακτική και να γίνει ορθή αξιολόγηση. Δίχως τον ξεκάθαρο στόχο, την πίεση αλλά και το κίνητρο που τον συνοδεύουν, δουλειά δεν γίνεται. Ο καιρός που ως χώρα θα διεκδικούμε από θέση ισχύος ή επί ίσοις όροις την πρόκριση σε μια μεγάλη διοργάνωση είτε αργεί πολύ ακόμη είτε δεν θα έλθει ποτέ. Το ζητούμενο συνεπώς είναι η υπέρβαση. Και ο μόνος τρόπος να αυξήσεις τις πιθανότητες επίτευξής της είναι το διαρκές, συστηματικό κι επίμονο κυνηγητό της. Σε κάθε παιχνίδι, ανεξαρτήτως αντιπάλου, άνευ συμβιβασμών. Μόνον έτσι οικοδομείται η σωστή νοοτροπία σε μια ομάδα.
Αντιθέτως, όταν εξ αρχής και από τα χείλη των πλέον αρμοδίων έχει προσφερθεί το βολικό άλλοθι πως το διακύβευμα σε αυτά τα προκριματικά είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο, όταν ως στόχος έχει τεθεί μια γενικόλογη αοριστολογία, τότε η επαγρύπνηση, τα αντανακλαστικά και η συγκέντρωση χαλαρώνουν (με αποτέλεσμα τέρματα, όπως τα τέσσερα που δεχτήκαμε το περασμένο τετραήμερο) και οι επιδόσεις καταλήγουν χειρότερες κι από αυτές μιας Ανδόρας, μιας Μολδαβίας, μιας Αρμενία, ενός Λίχτενσταϊν κι ενός Γιβραλτάρ…
Είναι αυτό το επίπεδό μας; Βάσει ποιότητας, προσόντων και παραστάσεων των διεθνών μας, βάσει επιπέδου του εθνικού πρωταθλήματος, προφανώς όχι. Βάσει νοοτροπίας και στοχοθεσίας, ωστόσο, το επίπεδό μας υστερεί -ενδεχομένως και δραματικά…
Στα προκριματικά του Μουντιάλ η εθνική υποτίθεται πως χτίζει ομάδα για να διεκδικήσει πρόκριση στο Euro2020. Τι ακριβώς σημαίνει «χτίζω ομάδα»; Φτιάχνω συμπαγή άμυνα, αρραγές κέντρο και παραγωγική επίθεση; Διότι ουδέν εξ αυτών έχουμε δει… Εμφυσώ νοοτροπία νικητή; Απέναντι στις τρεις κατά τεκμήριο ισχυρότερες ομάδες του ομίλου μόνον τέτοια δεν δείξαμε… Εντάσσω στο βασικό σχήμα όσους θα κληθούν σε δύο χρόνια να κάνουν πράξη το όνειρο; Άρα στο Euro θα πάμε με τους Χαραλάμπους, Χαραλαμπίδη, Αλεξάνδρου, Νικολάου και Λαμπάν, των οποίων η ηλικία στα επόμενα προκριματικά θα κυμαίνεται μεταξύ 35 και 39…
Το «κτίζω ομάδα» μπορεί να είναι (επιμέρους) στόχος για ένα σύλλογο, όπου ο προπονητής έχει τη δυνατότητα να προπονεί, να εξελίσσει και να προετοιμάζει καθημερινά τους παίκτες του. Σε επίπεδο εθνικής τέτοια δυνατότητα δεν υφίσταται, συνεπώς το κτίσιμο της ομάδας δεν νοείται ως στόχος.
Στόχος για το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα είναι η πρόκριση, η κατάληψη συγκεκριμένης θέσης, η αυξημένη (σε σύγκριση με προηγούμενες διοργανώσεις) βαθμολογική συγκομιδή, οι υπερβάσεις απέναντι σε υπέρτερους αντιπάλους. Πράγματα σαφώς προσδιορισμένα, χειροπιαστά, που δεν επιδέχονται πολλαπλών αναγνώσεων και ερμηνειών. Τα έκανες; Πέτυχες. Δεν τα έκανες. Απέτυχες. Τόσο απλά.
Μόνο με ξεκάθαρο στόχο μπορεί να χαραχτεί πλάνο, να επιλεγεί τακτική και να γίνει ορθή αξιολόγηση. Δίχως τον ξεκάθαρο στόχο, την πίεση αλλά και το κίνητρο που τον συνοδεύουν, δουλειά δεν γίνεται. Ο καιρός που ως χώρα θα διεκδικούμε από θέση ισχύος ή επί ίσοις όροις την πρόκριση σε μια μεγάλη διοργάνωση είτε αργεί πολύ ακόμη είτε δεν θα έλθει ποτέ. Το ζητούμενο συνεπώς είναι η υπέρβαση. Και ο μόνος τρόπος να αυξήσεις τις πιθανότητες επίτευξής της είναι το διαρκές, συστηματικό κι επίμονο κυνηγητό της. Σε κάθε παιχνίδι, ανεξαρτήτως αντιπάλου, άνευ συμβιβασμών. Μόνον έτσι οικοδομείται η σωστή νοοτροπία σε μια ομάδα.
Αντιθέτως, όταν εξ αρχής και από τα χείλη των πλέον αρμοδίων έχει προσφερθεί το βολικό άλλοθι πως το διακύβευμα σε αυτά τα προκριματικά είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο, όταν ως στόχος έχει τεθεί μια γενικόλογη αοριστολογία, τότε η επαγρύπνηση, τα αντανακλαστικά και η συγκέντρωση χαλαρώνουν (με αποτέλεσμα τέρματα, όπως τα τέσσερα που δεχτήκαμε το περασμένο τετραήμερο) και οι επιδόσεις καταλήγουν χειρότερες κι από αυτές μιας Ανδόρας, μιας Μολδαβίας, μιας Αρμενία, ενός Λίχτενσταϊν κι ενός Γιβραλτάρ…
