Οι αεροπορικές τραγωδίες που συγκλόνισαν τον αθλητισμό (pics + vids)
12:50 - 29 Νοεμβρίου 2016
Με αφορμή την αεροπορική τραγωδία της ποδοσφαιρικής ομάδας της Βραζιλίας, δείτε τα αεροπορικά δυστυχήματα που συγκλόνισαν τον αθλητικό κόσμο. Από το "We are Marshall", στη δραματική ιστορία του "Alive" στις Άνδεις κι από τους "Μπέμπηδες" στην ηρωική επαναφορά της Ζάμπια.
Τορίνο - 1949
Ένα ταξίδι στην Πορτογαλία. Αυτό ήταν το μοιραίο για την Τορίνο, που ξεκληρίστηκε στο λόφο Σουπέργκα της ιταλικής πόλης. Ο μεγάλος άσος της Μπενφίκα Ζοζέ «Τσίκο» Φερέιρα, είχε αποφασίσει να αποσυρθεί από την ενεργό δράση και ο ίδιος είχε δηλώσει την επιθυμία του να αποχαιρετήσει το ποδόσφαιρο σε ένα παιχνίδι κόντρα στην Τορίνο του καλού φίλου του, Βαλεντίνο Μάτσολα, πατέρα του Σάντρο. Ο αγώνας έγινε στη Λισσαβόνα στις 3 Μαϊου, η Μπενφίκα νίκησε με 4-3, το κλίμα ήταν πανηγυρικό… Η πτήση της επιστροφής ήταν προγραμματισμένη για τις 09:50 της επόμενης ημέρας. Λισσαβόνα – Τορίνο, με ενδιάμεσο σταθμό τη Βαρκελώνη για ανεφοδιασμό. Το αεροσκάφος ήταν στην Ισπανία στη μία το μεσημέρι. Εκεί, οι επιβάτες ενημερώθηκαν για τις πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην Ιταλία. Ομίχλη και δυνατοί άνεμοι θα έκαναν εξαιρετικά δύσκολο το δεύτερο σκέλος της επιστροφής. Λίγο μετά τη Σαβόνα, ο πιλότος, που έκανε πτήση όψεως, αναγκάστηκε να πετάξει χαμηλότερα, ώστε να έχει καλύτερη ορατότητα. Μια απόφαση μοιραία, καθώς στα 17:05 τοπική ώρα το FIAT G272 της αεροπορικής εταιρείας ALI θα ήταν συντρίμμια στον καθεδρικό ναό της πόλης.
Βαλέριο Μπατσιγκάλουπο, Αλντο και Ντίνο Μπαλαρίν, Μίλο Μποντζόρνι, Εουσέμπιο Καστιλιάνο, Ρούμπενς Φαντίνι, Γκουλιέλμο Γκαμπέτο, Ρουτζέρο Γκράβα, Τζουζέπε Γκρεζάρ, Ετσιο Λόικ, Βιρτζίλιο Μαρόζο, Ντανίλο Μαρτέλι, Βαλεντίνο Ματσόλα, Ρομέο Μέντι, Πιέρο Οπέρτο, Φράνκο Οσολα, Μάριο Ριγκαμόντι και Τζούλιο Σέπαρντ. Δεκαοκτώ ποδοσφαιριστές νεκροί. Δεν ήταν τα μόνα θύματα. Ο τεχνικός διευθυντής Έρνεστ Έγκρι Ερμπστάιν, ο προπονητής Λέσλι Λίβεσλι, τρία μέλη της διοίκησης (Ρινάλντο Αγκνισέτα, Αντρέα Μποναϊούτι, Ιπολίτο Τσιβαλέρι), ο φυσιοθεραπευτής Οτάβιο Κορτίνα, οι δημοσιογράφοι Ρενάτο Καζαλμπόρε της «Tuttosport», Λουίτζι Καβαλέρι της «La Stampa» και Ρενάτο Τοσάτι της «Gazzetta del Popolo» και τα μέλη του πληρώματος Πιερλουίτζι Μερόνι, Αντόνιο Παγκράτσι, Τσελεστίνο Ντ' Ινκα και Τσέζαρε Μπιανκάρντι.
Η «Γκράντε Γκρανάτα» είχε τελειώσει. Η λάμψη είχε ξεθωριάσει. Το αεροπορικό δυστύχημα άλλαξε την ιστορία της ομάδας, η οποία από το 1949 μέχρι σήμερα έχει κατακτήσει μόλις ένα πρωτάθλημα (1976), για πολλά χρόνια ήταν μεταξύ πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Η Τορίνο άφησε το «Φιλαδέλφια» για το «Κομουνάλε», αλλά φαίνεται πως τα φαντάσματα των νεκρών την είχαν στοιχειώσει για πάντα…
7 Σεπτεμβρίου 2011: Λοκομοτίβ Γιάροσλαβ (Χόκεϊ)
6 Φεβρουαρίου 1958: Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (Ποδόσφαιρο)
Ο παγωμένος αεροδιάδρομος στο αεροδρόμιο του Μονάχου αποδείχτηκε η παγίδα θανάτου για το μικρό "Airspeed Ambassador" που μετέφερε 44 επιβάτες, ανάμεσα στους οποίους η ομάδα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, οπαδοί της και δημοσιογράφοι. Τα "μωρά του Μπάσμπι" είχαν αγωνιστεί στο Βελιγράδι, απέναντι στον Ερυθρό Αστέρα και αναγκάστηκαν να προσγειωθούν επί γερμανικού εδάφους για να ανεφοδιασμό.
Ο πιλότος Τζέιμς Θέιν επιχείρησε -δίχως επιτυχία- δύο προσπάθειες να απογειώσει το αεροπλάνο. Την τρίτη το στρώμα χιονιού στην άκρη του αεροδιαδρόμου "έριξε" την ταχύτητα του αεροσκάφους που δεν κατάφερε ποτέ να αφήσει το έδαφος.
Συνολικά πέθαναν 23 άτομα. Οι ποδοσφαιριστές Τζεφ Μπεντ, Ρότζερ Μπάιρν, Έντι Κόλμαν, Ντάνκαν Έντουαρντς, Μαρκ Τζόουνς, Ντέιβιντ Πεγκ, Τόμι Τέιλορ, Μπίλι Ουίλαν, οι προπονητές Τομ Κάρι και Μπερτ Ουάλεϊ, ο γενικός γραμματέας Ουόλτερ Κρίκμερ κι οι δημοσιογράφοι Αλφ Κλαρκ, Ντόνι Ντέιβις, Τζορτζ Φόλοοιυς, Τομ Τζάκσον, Άρτσι Λέντρμπουκ, Χένρι Ρόουζ, Φρανκ Σουίφτ και Έρικ Τόμπσον ήταν ανάμεσα τους.
Επέζησαν οι Τζόνι Μπέρι, Τζάκι Μπλάντσφλαουερ (δεν έπαιξαν ξανά), Μπόμπι Τσάρλτον, Μπιλ Φόουλκς, Χάρι Γκρεγκ, Κένι Μόργκανς, Άλμπερτ Σκάνλον, Ντένις Βάιολετ, Ρέι Γουντς κι ο προπονητής Ματ Μπάσμπι.
Σύμφωνα με το -μεταγενέστερο τραγούδι- το σόου πρέπει να συνεχιστεί κι η Μάντσεστερ κάλυψε τα κενά με παίκτες από τους "νέους" και πρόχειρα συμβόλαια. Στον πάγκο κάθισε ο βοηθός Τζίμι Μέρφι, που δεν είχε ακολουθήσει την ομάδα στο Βελιγράδι λόγω υποχρεώσεων με την εθνική Ουαλίας. Ο Μπάσμπι, που έμεινε δύο μήνες στο νοσοκομείο και υπέφερε από βαριά κατάθλιψη, θα είχε αποσυρθεί αν δεν ήταν η γυναίκα του να του πει: "Ματ, ξέρεις τα παιδιά θα ήθελαν σίγουρα να συνεχίσεις".
Στο πρώτο της παιχνίδι η ομάδα που "βαφτίστηκε" εν συνεχεία "Μπέμπηδες" κέρδισε με 3-0 την Σέφιλντ Ουέντσντεϊ. Ήταν η μοναδική τους νίκη ως το τέλος του πρωταθλήματος, που τους βρήκε στην 9η θέση. Έπαιξαν παρόλα αυτά στον τελικό του FA Cup και στα ημιτελικά του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου (έχασαν από τη Μίλαν με 4-0 στο "Σαν Σίρο").
14 Αυγούστου 1958: Ομάδα Ξιφασκίας Αιγύπτου
Έξι μέλη της ομάδας ξιφασκίας της Αιγύπτου χάθηκαν στα βάθη του Ατλαντικού Ωκεανού (180 χιλιόμετρα δυτικά του Σάνον της Ιρλανδία), όταν το αεροπλάνο της πτήσης της KLM, γνωστή κι ως "Hugo de Groot", έκανε μοιραία βουτιά.
Το αεροσκάφος απογειώθηκε από το Άμστερνταμ με προορισμό τη Νέα Υόρκη με ενδιάμεση στάση την Ιρλανδία. Η επικοινωνία χάθηκε οριστικά λίγη ώρα αφού το αεροπλάνο εγκατέλειψε την Ευρώπη. Βρέθηκαν μόνο έξι πτώματα, που δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ. Ακόμη δεν έχει αναγνωρισθεί απολύτως η αιτία του ατυχήματος. Πιθανότερη εκδοχή είναι η μηχανική βλάβη.
10 Οκτωβρίου 1960: Καλ Πόλι (ποδόσφαιρο)
Στη μεγάλη λίστα του θανάτου γράφτηκαν τα ονόματα 16 παικτών της ομάδας football του Πολυτεχνείου της Καλιφόρνια, ενός μάνατζερ και ενός χορηγού.
Ο Τεντ Τόλινερ ήταν από τους τυχερούς κι ο πιο "διάσημος" επιζώντας, καθώς στη συνέχεια έγινε προπονητής στο Σάουθερν Καλιφόρνια και στο Σαν Ντιέγκο. Η ομάδα πάντως δεν έδωσε τους τρεις τελευταίους αγώνες της σεζόν, ενώ χρειάστηκε να περάσουν 9 χρόνια για να παίξει εκτός έδρας αγώνα. Το 1978 η ομάδα "πέταξε" ξανά πάνω από τα Βραχώδη Όρη, ενώ ο γνωστότερος απόφοιτος του Πολυτεχνείου, ο θρυλικός Τζον Μάντεν (τέλειωσε το 1958 , δύο χρόνια πριν το ατύχημα), ανέπτυξε μια τεράστια φοβία για τα αεροπλάνα.
24 Σεπτεμβρίου 1969: The Strongest (ποδόσφαιρο)
Η ποδοσφαιρική ομάδα "The Stongest" ξεκληρίστηκε κατά την επιστροφή της από φιλικό παιχνίδι στο Σάντα Κρουζ. Για μια ολόκληρη ημέρα το αεροπλάνο "χάθηκε" από προσώπου γης. Η στρατιωτική κυβέρνηση που είχε πάρει την εξουσία -συμπτωματικά την ίδια ημέρα- στη Βολιβία, ανακοίνωσε ότι τα 25 μέλη της ομάδας που ταξίδεψαν και τα 9 μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους σε μια ορεινή περιοχή με το όνομα Βιλόκο.
2 Οκτωβρίου 1970: Ουιτσιτά Στέιτ (φούτμπολ)
Δύο αεροπλάνα μετάφεραν την ομάδα του Ουιτσιτά Στέιτ στο Λόγκαν της Γιούτα για το παιχνίδι με το τοπικό Γιούτα Στέιτ. Το ένα δεν έφτασε ποτέ τον προορισμό του. Τα 31 άτομα από τα 36 που επέβαιναν το δικινητήριο αεροσκάφος βρήκαν τραγικό θάνατο λόγω λάθος του πιλότου που πετούσε πολύ χαμηλά σε ορεινή περιοχή.
Το παιχνίδι, όπως ήταν φυσικό, ακυρώθηκε και το Γιούτα Στέιτ διοργάνωσε μια τελετή στη μνήμη των αδικοχαμένων αντιπάλων τους. Οι δύο ομάδες δεν συναντήθηκαν ποτέ ξανά και μάλιστα το Ουιτσιτά Στέιτ αποσύρθηκε από τους αγώνες το 1986. Η "δεύτερη περίοδος", όπως ονομάστηκε η εποχή μετά το ατύχημα για την ομάδα φούτμπολ κράτησε πολύ λίγο.
Κάθε χρόνο την ίδια ημέρα τηρείται μνημόσυνο στη μνήμη των αδικοχαμένων αθλητών και μελών της ομάδας.
13 Δεκεμβρίου 1977 - Έβανσβιλ (μπάσκετ)
Εκείνη τη νύχτα έβρεχε καταρρακτωδώς κι ο ομίχλη είχε τυλίξει το μικρό δικινητήριο DC-3 που "κουβαλούσε" 29 άτομα. Ο πιλότος δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για να αποτρέψει στη σύγκρουση. Δεν επέζησε κανείς κι έτσι "έσβησε" η 14μελής ομάδα του κολεγίου, "μωβ στάχτη" (τραγική ειρωνεία). Εκείνη τη νύχτα οι 5.000 φοιτητές προσευχήθηκαν άγρυπνοι για τους συμφοιτητές και το προπονητικό τιμ.
Το μοιραίο συνέβη μόλις ο πιλότος αποφάσισε να "γυρίσει" το αεροπλάνο πίσω στο αεροδρόμιο. Μετά από 90 δευτερόλεπτο επήλθε η σύγκρουση σε ένα λόφο του Τενεσί.
Το χειρότερο είναι αυτή ήταν η παρθενική χρονιά για την ομάδα μπάσκετ. Δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
8 Δεκεμβρίου 1987: Αλιάνζα Λίμα (ποδόσφαιρο)
Έξι μόνο μίλια. Τόσα απέμεναν για να φτάσει το "Fokker F27-400M" τον προορισμό του, το Καλάο. Το αεροπλάνο προσπαθούσε να προσγειωθεί όταν αντιμετώπισε πρόβλημα με τις ρόδες. Καθώς έκανε κύκλους πάνω από το αεροδρόμιο χάθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό. Πήρε μαζί του 43 άτομα: ποδοσφαιριστές, μέλη του προπονητικού τιμ, της διοίκησης, μαζορέτες και μέλη του πληρώματος. Ο μόνος που επέζησε ήταν ο πιλότος.
Το αεροσκάφος ήταν του Ναυτικού και δεν έγινε ποτέ αξιοκρατική έρευνα για το τους λόγους της καταστροφής.
Στο μεταξύ η ομάδα συνέχισε τη σεζόν κανονικά με παίκτες από τους "Νέους", παλαίμαχους που αγωνίστηκαν εθελοντικά, αλλά και "δανεικούς" από την Κόλο Κόλο της Χιλής. Η αδικοχαμένη φουρνιά, θεωρείτο πάντως, η πιο ταλαντούχα στην ιστορία της ομάδας, η οποία αν και πρώτη έχασε τον τίτλο από την
27 Απριλίου 1993: εθνική ομάδα Ζάμπια (ποδόσφαιρο)
Τραγικό θάνατο βρήκε η εθνική ομάδα της Ζάμπια όταν το αεροπλάνο που τη μετέφερε στο Ντακάρ για τον προκριματικό αγώνα για το Μουντιάλ κόντρα στη Σενεγάλη, έπεσε στον Ατλαντικό Ωκεανό. Η μια μηχανή έπιασε φωτιά, αλλά ο πιλότος από λάθος εκτίμηση έσβησε άλλη με αποτέλεσμα η δική του κούραση και τα λάθη των ενδείξεων στο καντράν να αποβούν μοιραία.
Από τα 30 άτομα που επέβαιναν στο αεροσκάφος τα 18 ήταν διεθνείς παίκτες. Οι μόνοι παίκτες που σώθηκαν ως εκ θαύματος ήταν αυτοί που δεν πήραν την "καταραμένη" πτήση. Ο αρχηγός Καλούσα Βγουάλια βρισκόταν είχε κλείσει μόνος του τα εισιτήρια από την Ολλανδία καθώς είχε υποχρεώσεις με την Αϊντχόφεν. Ο Τσαρλς Μουσόντα είχε τραυματιστεί και δεν έκανε το ταξίδι, ενώ ο Μπένετ Μουλγουάντα Σιμφούκγουε αν και αρχικά ήταν προγραμματισμένο να "πετάξει" δεν το έκανε, καθώς οι υπεύθυνοι του αεροδρομίου δεντου το επέτρεψαν επειδή δεν βρισκόταν στην αρχική λίστα!
Στη μνήμη τους χτίστηκε το "Heroes Acre" στο στάδιο της Λουσάκα. Το... απίστευτο της υπόθεσης, ωστόσο, ήταν ότι η ομάδα συνέχισε τον αγώνα της για την πρόκριση και τους επικείμενους Παναφρικανικούς Αγώνες. Κόντρα σε όλα τα προγνωστικά κι ενώ είχαν μόλις ένα μήνα για να προετοιμαστούν, η νέα ομάδα -με αρχηγό τον Μπγουάλια, έφτασε στον τελικό όπου ηττήθηκε τελικά από τη Νιγηρία. Οι παίκτες επέστρεψαν ως ήρωες του έθνους στη Ζάμπια.
13 Οκτωβρίου 1972: Όλντ Κρίστιαν Γιούνιον Κλαμπ (ράγκμπι)
Το τραγικό δυστύχημα στις Άνδεις συνδέθηκε με τη μάχη που έδωσαν οι επιζώντες, ιστορία που έγινε θρύλος και τελικά γυρίστηκε ταινία με τίτλο "Alive". Συνολικά 40 μέλη της ομάδας ράγκμπι Όλντ Κρίστιαν Κλαμπ από την Ουρουγουάη, ταξίδευαν με τη μοιραία πτήση στη Χιλή. Από το σύνολο των επιβατών οι 10 σκοτώθηκαν ακαριαία, ενώ αρκετοί ακόμη πέθαναν από τα τραύματα τους ή το κρύο.
Από τους 29 που τα κατάφεραν άλλοι 8 καταπλακώθηκαν από χιονοστιβάδα που έκοψε το "κουφάρι" του αεροσκάφους στα δύο. Έχοντας ακούσει στο ραδιόφωνο ότι οι έρευνες για τη διάσωση τους σταμάτησαν κι έχοντας να αντιμετωπίσουν την έλλειψη θέρμανσης και φαγητού, χρειάστηκε να δώσουν μια πραγματική μάχη για να παραμείνουν στη ζωή.
Η μεγαλύτερη θυσία που υποχρεώθηκαν να κάνουν ήταν να τραφούν από τους νεκρούς συνταξιδιώτες τους που είχαν "διατηρηθεί" από τους πάγους των Άνδεων. Συνεργεία διάσωσης τους εντόπισαν 72 ημέρες μετά το ατύχημα όταν οι Νάντο Παράδο και Ρομπέρτο Κανέσα ταξίδεψαν 12 ημέρες με τα πόδια για να καλέσουν βοήθεια στο κοντινότερο χωριό.
Η ιστορία αποτυπώθηκε σε βιβλία, ντοκιμαντέρ και φυσικά το "Alive".
14 Νοεμβρίου 1970: Μάρσαλ (φούτμπολ)
"We are Marshall". Το συγκινητικό σύνθημα της νέα "Αγέλης του Κεραυνού" όπως ήταν ψευδώνυμο της ομάδα φούτμπολ του ιστορικού κολεγίου Μάρσαλ, ήταν αυτό που έμεινε στην ιστορία μετά το τραγικό ατύχημα του 1970. Η ομάδα επέστρεφε από τη Βόρεια Καρολίνα (είχε ηττηθεί με 17-14 από το Ιστ Καρολάινα) όταν το αεροπλάνο προσέκρουσε σε κάποια δέντρα κοντά στο αεροδρόμιο και τελικά συνετρίβη με τη μύτη στο έδαφος.
Σκοτώθηκαν και τα 75 άτομα που ταξίδευαν, ανάμεσα στα οποία 37 παίκτες και 5 προπονητές. Ουσιαστικά ήταν ολόκληρη η ομάδα εκτός από τους 13 πρωτοετείς που δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής στον αγώνα, ενός τραυματία και του Ρεντ Ντόουσον, το μέλος του προπονητικού τιμ που δεν είχε ταξιδέψει με την αποστολή για να κάνει σκάουτινγκ.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Ντέντμον αποφάσισε την αναστολή της δράσης της ομάδας φούτμπολ, απόφαση που αναγκάστηκε να αλλάξει μετά τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας και των φοιτητών που λάτρευαν την "αγέλη του κεραυνού".
Ο φιλόδοξος προπονητής Τζακ Λένγκιλ ανέλαβε το δύσκολο έργο να χτίσει μια ομάδα γεμάτη πρωτοετής, με τη συμπαράσταση του Ρεντ Ντόουσον. Την πρώτη χρονιά η ομάδα κέρδισε μόλις δύο παιχνίδια, το πρώτο με συγκινητικό τρόπο απέναντι στο Εξέβιερ (17-15).
Εις μνήμην των θυμάτων έχει χτιστεί στο κέντρο του κάμπους ένα συντριβάνι. Το νερό του, ωστόσο, δεν τρέχει από τις 14 Νοεμβρίου ως την πρώτη ημέρα προπόνησης της επόμενης χρονιάς. Η ιστορία του κολεγίου Μάρσαλ γυρίστηκε ταινία με τίτλο "We Are Marshall" και πρωταγωνιστή τον Μάθιου ΜακΚόναχι.
Ακόμη έχασαν τη ζωή τους:
- 8 μέλη της ποδοσφαιρικής ομάδας της Χιλής "Green Cross" στα βουνά της Λας Λαστίμας (3 Απριλίου 1961)
- Πέντε αθλητές κι ο προπονητής του Πανεπιστημίου Λαμάρ Τεκ στο Μπεμόντ του Τέξας (28 Απριλίου 1968)
- 22 μέλη του ομάδας μποξ των ΗΠΑ στη Βαρσοβία της Πολωνίας (14 Μαρτίου 1980)
- Οι μπασκετμπολίστες Ντον Λόουσον, Νέιτ Φλέμινγκ και έξι μέλη της ομάδας του Οκλαχόμα Στέιτ (27 Ιανουαρίου 2001)
- Ο γκόλφερ Πέιν Στιούαρτ (από έλλειψη οξυγόνου στην καμπίνα του αεροσκάφους στις 25 Οκτωβρίου 1999)
- Ο άσος του μπέιζμπολ Ρομπέρτο Κλεμέντε όταν μετέφερε εφόδια στα θύματα του σεισμού της Νικαράγουα (31 Δεκεμβρίου 1972)
- Ο γκόλφερ Τόνι Λίμα στα 32 του χρόνια (1966) όταν το ιδιωτικό του αεροπλάνο προσγειώθηκε άτσαλα σε γήπεδο γκολφ (!)
- Ολόκληρη η ομάδα καλλιτεχνικού πατινάζ της Αμερικής κοντά στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών καθ' οδόν για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Πράγας (16 Φεβρουαρίου 1961)
- Ο διάσημος παίκτης του χόκεϊ Μπιλ Μπαρίλκο όταν επέστρεψε από ταξίδι για ψάρεμα στο Κεμπέκ (21 Απριλίου 1951)
- Ο θρυλικός προπονητής του Νοτρ Ντέιμ Νουτ Ρόκνε που ήταν ένα από τα 8 άτομα που σκοτώθηκαν στην πτήση TWA 599 στο Κάνσας Σίτι.
