Ηχεί όμορφα στα αυτιά, αλλά κρύβει παγίδες o EastMed
09:46 - 23 Δεκεμβρίου 2018
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η Άγκυρα έχει πλέον συνειδητοποιήσει ότι η απόπειρα δημιουργίας μιας φιλικής προς την ίδια ζώνης επιρροής στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, κατά την έναρξη της Αραβικής Άνοιξης κατέληξε σε αποτυχία.
Η επένδυση σε μάλλον ακραία ισλαμικά στοιχεία δεν απέδωσε, αλλά, αντίθετα, η Άγκυρα είδε να επανεμφανίζεται δυναμικά η μεγαλύτερη ανησυχία της για την εδαφική της ακεραιότητα, το Κουρδικό.
Η διπολική τακτική της Άγκυρας έφθασε στα όρια της όταν οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αξιοποιήσουν τον κουρδικό παράγοντα στη Βορειά Συρία ώστε να αντιμετωπίσουν το Ισλαμικό Κράτος.
Η συγκεκριμένη επιλογή των Αμερικάνων ουσιαστικά ανάγκασε τον Ερντογάν σε μια στροφή προς την αγκαλιά της ρωσικής αρκούδας έπειτα από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τ καλοκαίρι του 2016.
Οι ανασφάλειες της Άγκυρας την έχουν πλέον οδηγήσεις στον νεότευκτο συνασπισμό με τη Ρωσία και το Ιράν που έχει εξοργίσει το αμερικανικό διπλωματικό και στρατιωτικό κατεστημένο.
Σε αυτό το πλαίσιο η Άγκυρα δεν μπορεί να ανεχθεί την εμβάθυνση της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ που πλέον έχει τεθεί υπό αμερικανική ομπρέλα έπειτα από την παρουσία και την αμέριστη υποστήριξη που προσέφερε με την παρουσία του στην 5η Τριμερή Συνάντηση Κορυφής της Μπερ Σεβά την περασμένη Πέμπτη ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Ισραήλ Ντέιβιντ Φρίντμαν.
Οι συζητήσεις όμως για τον EastMed πρέπει να προσεγγιστούν με ψυχραιμία. Ο εν λόγω αγωγός είναι η βάση ενός πολιτικού σχεδίου το οποίο ξεκίνησε ως ιδέα του Ισραήλ πριν γίνει κύριος ανάδοχος του η ΔΕΠΑ.
Δεν είναι ένα σχέδιο που το έχουν κρίνει βιώσιμο οι εμπλεκόμενες εταιρείες και το προωθούν. Πέραν των Ελλήνων και των Ισραηλινών ο EastMed αρέσει στην Ιταλία όπου θα καταλήγει ο αγωγός ενώ εμπλέκεται και η ιταλική εταιρεία Edison αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα δαπανήσει τεράστια ποσά για τις μελέτες βιωσιμότητας και κατασκευής.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα το κόστος κατασκευής του φέρεται να κινείται κάπου μεταξύ 7 και 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων ποσό ιδιαίτερα υψηλό.
Και δεν πρέπει να διαφεύγει την προσοχή η πολύ δύσκολη γεωλογική μορφολογία του βυθού μεταξύ Κύπρου και Κρήτης , που σε ορισμένα σημεία φθάνει σε βάθος 3000 μέτρων αφού υπάρχουν υποθαλάσσια όρη και η περιοχή είναι σεισμογενής.
Το κρίσιμο ζήτημα όμως είναι οι ποσότητές αερίου που θα γεμίσουν τον αγωγό ώστε να είναι εμπορικά βιώσιμος.
Σύμφωνα με το σχέδιο ο αγωγός θα μπορεί να μεταφέρει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ετησίως Ορισμένοι θεωρούν ότι ο αγωγός αυτός που αναμένεται να είναι έτοιμος το 2025 θα μπορούσε μαζί με τον Διασραστικό αγωγό ΤΑΡ να συμβάλει καίρια στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Σύμφωνα με το σχέδιο ο αγωγός θα μπορεί να μεταφέρει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ετησίως Ορισμένοι θεωρούν ότι ο αγωγός αυτός που αναμένεται να είναι έτοιμος το 2025 θα μπορούσε μαζί με τον Διασραστικό αγωγό ΤΑΡ να συμβάλει καίρια στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Δυστυχώς ή ευτυχώς πρόκειται περί μύθου καθώς τα 10 δις κ.μ τον χρόνο θα κάλυπταν μόλις το 2% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου σε όλη την Ευρώπη.
Δεν πρέπει επίσης να λησμονείται ότι τον περασμένο Μάιο η Κομισιόν και η Gazprom συμφώνησαν ώστε ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός να αναλάβει δεσμεύσεις ελεύθερης παροχής αερίου σε ανταγωνιστικές τιμές την ώρα που παρά τις αντιδράσεις προχωρεί ο αγωγός Nord Stream 2 από τη Ρωσία στη Γερμανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν α μπουν δυναμικά στην ευρωπαϊκή αγορά.
Όλα αυτά δημιουργούν ένα δύσκολο περιβάλλον για την επιτυχία του East Med χωρίς να προστεθούν στην εξίσωση άλλοι αγωγοί όπως παραδείγματος χάριν ο Turk Stream ή η προοπτική αξιοποίησης των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου προς άλλες κατευθύνσεις.
Η ExxonMobil που αυτή την περίοδο πραγματοποιεί γεώτρησή στο Οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ έχει ταχθεί υπέρ της κατασκευής τερματικού σταθμού υγροποιημένου αερίου LNG στο νησί.
Φυσικά, όλα θα εξαρτηθούν από τις ποσότητες που θα εντοπίσει το γεωτρύπανο και αυτό δεν θα φανεί πριν από τον Ιανουάριο.
Επιπλέον η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται σε συζητήσεις με τη Shell για υπογραφή συμφωνίας εξαγωγής του αερίου του κοιτάσματος Αφροδίτη στον τερματικό σταθμό LNG στο Ιντκου της Αιγύπτου, ενώ στο Ισραήλ αναμένεται η δεύτερη φάση εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Λεβιάθαν.
Σε αυτό το πλαίσιο ο EastMed μπορεί να ηχεί όμορφα ως ενισχυτικός παράγοντας της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ αλλά δεν μπορεί να τρέφονται υπερβολικές προσδοκίες.
Σε αυτό το πλαίσιο ο EastMed μπορεί να ηχεί όμορφα ως ενισχυτικός παράγοντας της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ αλλά δεν μπορεί να τρέφονται υπερβολικές προσδοκίες.
Όσο για την Τουρκία μπορεί να έκρινε ότι δεν έπρεπε να ενοχλήσει την ExxonMobil αλλά αρκετοί προβλέπουν ότι ίσως παρενοχλήσει την επόμενη γεώτρηση της γαλλικής Total όπως έπραξε πριν από μερικούς μήνες με την ιταλική Eni οδηγώντας την σε αποχώρηση από το Οικόπεδο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ.
Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ