ʼνοιξε ξανά ο ʼσκος του Αιόλου για την επίμαχη έδρα της Λεμεσού
13:36 - 30 Απριλίου 2018
Τον Ασκό του Αιόλου όσον αφορά την επίμαχη θέση βουλευτού στην εκλογική περιφέρεια Λεμεσού, την οποία κατέχει ο βουλευτής της Αλληλεγγύης Γιώργος Παπαδόπουλος, έπειτα από την απόφαση της Ελένης Θεοχάρους να μην την αποδεχθεί και αυτή να καταλήξει στον κ. Παπαδόπουλο ως ο πρώτος επιλαχόν στο ψηφοδέλτιο του κόμματος, ανοίγει ξανά η σημερινή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, να κρίνει την εκλογή και η ανακήρυξη του Γιώργου Παπαδόπουλου ως άκυρη.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου λήφθηκε επί της προσφυγής που κατέθεσε ο τέως βουλευτής Λεμεσού του ΔΗΣΥ Ανδρέας Μιχαηλίδης κατά της απόφασης της Βουλής να επικυρώσει την εκλογή του βουλευτή της Αλληλεγγύης.
Συγκεκριμένα, την επίμαχη-όπως αποδείχθηκε έδρα-, είχε εξασφαλίσει στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές η πρόεδρος του Κινήματος Αλληλεγγύη, ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους.
Ωστόσο, η κ. Θεοχάρους αποφάσισε να μην κρατήσει την έδρα στην κυπριακή Βουλή, διατηρώντας την έδρα της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αυτό έγινε όμως χωρίς η κ. Θεοχάρους ν’ ανακηρυχθεί βουλευτής και εν συνεχεία να παραιτηθεί, γεγονός πως έφερε στην επιφάνεια ένα μεγάλο νομοθετικό κενό που υπήρχε ως προς του πού πηγαίνει η έδρα σε μια τέτοια περίπτωση.
Ο τέως βουλευτής του ΔΗΣΥ Ανδρέας Μιχαηλίδης προσέφυγε στο Εκλογοδικείο αμφισβητώντας πως έπρεπε να δοθεί στον πρώτο επιλαχόντα του Κινήματος Αλληλεγγύη, διεκδικώντας ουσιαστικά την έδρα για τον ίδιο αφού βάσει των κομματικών ποσοστών στη Λεμεσό αυτή θα κατέληγε στον ΔΗΣΥ, στο ψηφοδέλτιο του οποίου ήταν πρώτος επιλαχόν.
Το Εκλογοδικείο δικαίωσε τον κ. Μιχαηλίδη, για να έρθει όμως μετά η Βουλή να ψηφίσει νομοθετική ρύθμιση βάσει της οποίας η θέση σε περίπτωση παραίτησης βουλευτή πηγαίνει αυτόματα στον πρώτο επιλαχόντα του ίδιου κόμματος.
Της ψήφισης της νομοθετικής ρύθμισης από τη Βουλή είχε προηγηθεί ένα οργιώδες νομικό θρίλερ και συσκέψεις επί συσκέψεων, με τον Γενικό Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη να αποφαίνεται ότι:
«Είναι η άποψη και η συμβουλή μας προς τον Έφορο Εκλογής και τον Υπουργό, ότι αυτό το νομοθετικό κενό πρέπει να πληρωθεί με την υποβολή σχετικής Νομοθεσίας που θα αντικατοπτρίζει, βεβαίως, την πολιτική βούληση της Εκτελεστικής Εξουσίας και τελικά της Βουλής, ως προς τον τρόπο πλήρωσης κενωθείσας Βουλευτικής Έδρας κατά τη διάρκεια πριν την έναρξη της Βουλευτικής περιόδου.
Είναι, επίσης, η συμβουλή μας όπως προς κάλυψη του ήδη διαπιστωθέντος κενού και αδυναμίας πλήρωσης Έδρας στην προκείμενη περίπτωση, συνταχθεί το Νομοσχέδιο με τρόπο συνταγματικά επιτρεπτό, ο οποίος θα επιτρέπει και τη λύση στο πρόβλημα το οποίο υφίσταται τώρα για την επίμαχη αυτή Έδρα».
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου λήφθηκε επί της προσφυγής που κατέθεσε ο τέως βουλευτής Λεμεσού του ΔΗΣΥ Ανδρέας Μιχαηλίδης κατά της απόφασης της Βουλής να επικυρώσει την εκλογή του βουλευτή της Αλληλεγγύης.
Συγκεκριμένα, την επίμαχη-όπως αποδείχθηκε έδρα-, είχε εξασφαλίσει στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές η πρόεδρος του Κινήματος Αλληλεγγύη, ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους.
Ωστόσο, η κ. Θεοχάρους αποφάσισε να μην κρατήσει την έδρα στην κυπριακή Βουλή, διατηρώντας την έδρα της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αυτό έγινε όμως χωρίς η κ. Θεοχάρους ν’ ανακηρυχθεί βουλευτής και εν συνεχεία να παραιτηθεί, γεγονός πως έφερε στην επιφάνεια ένα μεγάλο νομοθετικό κενό που υπήρχε ως προς του πού πηγαίνει η έδρα σε μια τέτοια περίπτωση.
Ο τέως βουλευτής του ΔΗΣΥ Ανδρέας Μιχαηλίδης προσέφυγε στο Εκλογοδικείο αμφισβητώντας πως έπρεπε να δοθεί στον πρώτο επιλαχόντα του Κινήματος Αλληλεγγύη, διεκδικώντας ουσιαστικά την έδρα για τον ίδιο αφού βάσει των κομματικών ποσοστών στη Λεμεσό αυτή θα κατέληγε στον ΔΗΣΥ, στο ψηφοδέλτιο του οποίου ήταν πρώτος επιλαχόν.
Το Εκλογοδικείο δικαίωσε τον κ. Μιχαηλίδη, για να έρθει όμως μετά η Βουλή να ψηφίσει νομοθετική ρύθμιση βάσει της οποίας η θέση σε περίπτωση παραίτησης βουλευτή πηγαίνει αυτόματα στον πρώτο επιλαχόντα του ίδιου κόμματος.
Της ψήφισης της νομοθετικής ρύθμισης από τη Βουλή είχε προηγηθεί ένα οργιώδες νομικό θρίλερ και συσκέψεις επί συσκέψεων, με τον Γενικό Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη να αποφαίνεται ότι:
«Είναι η άποψη και η συμβουλή μας προς τον Έφορο Εκλογής και τον Υπουργό, ότι αυτό το νομοθετικό κενό πρέπει να πληρωθεί με την υποβολή σχετικής Νομοθεσίας που θα αντικατοπτρίζει, βεβαίως, την πολιτική βούληση της Εκτελεστικής Εξουσίας και τελικά της Βουλής, ως προς τον τρόπο πλήρωσης κενωθείσας Βουλευτικής Έδρας κατά τη διάρκεια πριν την έναρξη της Βουλευτικής περιόδου.
Είναι, επίσης, η συμβουλή μας όπως προς κάλυψη του ήδη διαπιστωθέντος κενού και αδυναμίας πλήρωσης Έδρας στην προκείμενη περίπτωση, συνταχθεί το Νομοσχέδιο με τρόπο συνταγματικά επιτρεπτό, ο οποίος θα επιτρέπει και τη λύση στο πρόβλημα το οποίο υφίσταται τώρα για την επίμαχη αυτή Έδρα».
Η απόφαση του Ανωτάτου
Η σημερινή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ακυρώσει την εκλογή και ανακήρυξη Γιώργου Παπαδόπουλου βασίστηκε ουσιαστικά στο γεγονός ότι η Ελένη Θεοχάρους αποποιήθηκε την βουλευτική έδρα που εξασφάλισε, προτού την αποδεχθεί διά της ανακήρυξής της.
Η σημερινή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ακυρώσει την εκλογή και ανακήρυξη Γιώργου Παπαδόπουλου βασίστηκε ουσιαστικά στο γεγονός ότι η Ελένη Θεοχάρους αποποιήθηκε την βουλευτική έδρα που εξασφάλισε, προτού την αποδεχθεί διά της ανακήρυξής της.
Το Ανώτατο έκρινε τον Τροποποιητικό Νόμο 82(Ι)/2017 και συγκεκριμένα την πρόνοια του για πλήρωση μη καταληφθείσας βουλευτικής έδρας, σύμφωνα με το άρθρο 35(1) του Νόμου 72/1979 ως αντισυνταγματική καθότι δεν συνάδει με τα άρθρα 65, 66, 69 και 71 του Συντάγματος αλλά και τη δημοκρατική αρχή της λαϊκής κυριαρχίας που είναι διάχυτη στο Μέρος IV του Συντάγματος και η οποία επιτάσσει την εκλογή των βουλευτών από το λαό.
Στην απόφασή του, το Ανώτατο Δικαστήριο αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Η έννοια της μη κατάληψης βουλευτικής έδρας είναι ξένη προς τα άρθρα 66 και 71 του συντάγματος τα οποία αφορούν ‘’στην κένωση’’ έδρας βουλευτή, ιδιότητα η οποία σύμφωνα με τον Γενικό Εισαγγελέα επέρχεται μετά τη διαβεβαίωση την οποία η κυρία Θεοχάρους ουδέποτε έδωσε.
Εάν αντίθετα η θέση του έντιμου Γενικού Εισαγγελέα ήταν ότι υπάρχει κένωση βουλευτικής έδρας εκτός της βουλευτικής περιόδου, τούτο θα μπορούσε να ισχύσει μόνο σε περίπτωση που η ανακήρυξη και μόνο της κυρίας Θεοχάρους, της απέδιδε την ιδιότητα του βουλευτή, ιδιότητα που ήταν ασυμβίβαστη με την ιδιότητα της ως ευρωβουλευτή».
Σε άλλο σημείο της απόφασης σημειώνεται πως «με την μη αποδοχή της βουλευτικής έδρας από την κυρία Θεοχάρους και τη μη παροχή, από αυτή της θεσμικής διαβεβαίωσης του άρθρου 69 του συντάγματος, έχουμε μη κατάληψη της βουλευτικής έδρας από αυτήν και το Κίνημα Αλληλεγγύη και κατά συνέπεια ουδέποτε υπήρξε κενωθείσα βουλευτική έδρα, η οποία ανήκε στο Κίνημα Αλληλεγγύη. Αντίθετη ερμηνεία θα καταστρατηγούσε τη δημοκρατική αρχή της λαϊκής κυριαρχίας η οποία επιτάσσει γενικά την εκλογή των βουλευτών.
Εφόσον η βουλευτική ουδέποτε καταλήφθηκε νόμιμα από την κυρία Θεοχάρους ή τον κύριο Παπαδόπουλο η έδρα ουδέποτε περιήλθε νόμιμα και στο Κίνημα Αλληλεγγύη και επομένως δεν τίθεται θέμα εφαρμογής του αναλογικού συστήματος δια της επιλογής του πρώτου επιλαχόντος του Κινήματος στη Λεμεσό».
Στην απόφασή του, το Ανώτατο Δικαστήριο αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Η έννοια της μη κατάληψης βουλευτικής έδρας είναι ξένη προς τα άρθρα 66 και 71 του συντάγματος τα οποία αφορούν ‘’στην κένωση’’ έδρας βουλευτή, ιδιότητα η οποία σύμφωνα με τον Γενικό Εισαγγελέα επέρχεται μετά τη διαβεβαίωση την οποία η κυρία Θεοχάρους ουδέποτε έδωσε.
Εάν αντίθετα η θέση του έντιμου Γενικού Εισαγγελέα ήταν ότι υπάρχει κένωση βουλευτικής έδρας εκτός της βουλευτικής περιόδου, τούτο θα μπορούσε να ισχύσει μόνο σε περίπτωση που η ανακήρυξη και μόνο της κυρίας Θεοχάρους, της απέδιδε την ιδιότητα του βουλευτή, ιδιότητα που ήταν ασυμβίβαστη με την ιδιότητα της ως ευρωβουλευτή».
Σε άλλο σημείο της απόφασης σημειώνεται πως «με την μη αποδοχή της βουλευτικής έδρας από την κυρία Θεοχάρους και τη μη παροχή, από αυτή της θεσμικής διαβεβαίωσης του άρθρου 69 του συντάγματος, έχουμε μη κατάληψη της βουλευτικής έδρας από αυτήν και το Κίνημα Αλληλεγγύη και κατά συνέπεια ουδέποτε υπήρξε κενωθείσα βουλευτική έδρα, η οποία ανήκε στο Κίνημα Αλληλεγγύη. Αντίθετη ερμηνεία θα καταστρατηγούσε τη δημοκρατική αρχή της λαϊκής κυριαρχίας η οποία επιτάσσει γενικά την εκλογή των βουλευτών.
Εφόσον η βουλευτική ουδέποτε καταλήφθηκε νόμιμα από την κυρία Θεοχάρους ή τον κύριο Παπαδόπουλο η έδρα ουδέποτε περιήλθε νόμιμα και στο Κίνημα Αλληλεγγύη και επομένως δεν τίθεται θέμα εφαρμογής του αναλογικού συστήματος δια της επιλογής του πρώτου επιλαχόντος του Κινήματος στη Λεμεσό».
*Αξίζει να σημειωθεί πως διά της απόφασής του, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν δίνει λύση ως προς το πώς θα πρέπει να πληρωθεί η έδρα έπειτα από την ακύρωση της εκλογής και ανακήρυξης του Γιώργου Παπαδόπουλου, και όπως όλα δείχνουν, το θέμα φαίνεται πως θα αποτελέσει ένα νέο σίριαλ.
Από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών, το μόνο που λέγεται επί του παρόντος είναι πως προτού τοποθετηθεί επισήμως, θα πρέπει να μελετηθεί μαζί με τον Γενικό Εισαγγελέα η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και να ληφθούν οι ανάλογες αποφάσεις για το τι μέλλει γενέσθαι με την έδρα.
Πάντως, ο δικηγόρος του Ανδρέα Μιχαηλίδη, Δώρος Ιωαννίδης, εξέφρασε την άποψη πως εντός 45 ημερών θα πρέπει να πραγματοποιηθεί αναπληρωματική εκλογή για την επίμαχη έδρα.
Οι αντιδράσεις των επηρεαζόμενων
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος, στην πρώτη του αντίδραση και μιλώντας στην τηλεόραση του Αντένα, υπέδειξε πως η απόφαση του Δικαστηρίου είναι απόλυτα σεβαστή. Υποστήριξε όμως την ίδια ώρα πως προκύπτουν νομικά κενά.
«Θα μιλήσουμε με την Ελένη Θεοχάρους και τους νομικούς μας όλα τα ενδεχόμενα. Πρόθεσή μας είναι να προσφύγουμε στα δικαστήρια», είπε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ο βουλευτής της Αλληλεγγύης διερωτήθηκε πού θα πάει το ποσοστό του Κινήματος, αφού σε περίπτωση επαναληπτικής εκλογής το ποσοστό θα διεκδικήσουν και άτομα από άλλα κόμματα.
«Εγώ λέω ακόμη ότι αργήσαμε πάρα πολύ, αυτά τα θέματα πρέπει να τελειώνουν όσο πιο γρήγορα γίνεται», πρόσθεσε.
Από την πλευρά του ο Ανδρέας Μιχαηλίδης, μιλώντας στον Alpha, ανέφερε πως νιώθει δικαιωμένος από την απόφαση του Δικαστηρίου.
«Ποτέ το θέμα δεν ήταν προσωπικό. Ήταν εξόχως πολιτικό. Νιώθω δικαιωμένος από την απόφαση», επισήμανε, εκφράζοντας την πρόθεσή του να διεκδικήσει την έδρα σε περίπτωση επαναληπτικής εκλογής.
*Εξάλλου, σε ανακοίνωσή του το Κίνημα Αλληλεγγύη αναφέρει τα εξής:
«Mε πολλή προβληματισμό πληροφορηθήκαμε την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για την έδρα της Αλληλεγγύης στη Λεμεσό. Σεβόμαστε την απόφαση του Δικαστηρίου όπως και κάθε απόφαση της Δικαιοσύνης και με τη βοήθεια των νομικών μας συμβούλων, την μελετούμε.
Σε όλη αυτή την διαδικασία ενεργήσαμε βάσει των οδηγιών των αρμοδίων αρχών και λειτουργήσαμε έχοντας την υποστήριξη για την ορθότητα των θέσεων μας, τόσο από τη Νομική Υπηρεσία όσο και από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Το ζήτημα όχι μόνο δεν είναι αποκλειστικά νομικό, αλλά πρώτα και κύρια είναι πολιτικό, έχει να κάνει με την ετυμηγορία του λαού της Λεμεσού στις βουλευτικές του 2016, με το εκλογικό σύστημα και την κατανομή εδρών μέσω της μεταφοράς ψήφων, με τη θεραπεία η οποία θα αποφασισθεί τελικά και με το γεγονός ότι η Βουλή πλέον λειτουργεί με 55 βουλευτές.
Σε κάθε περίπτωση, είμασταν και είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις όποιες εξελίξεις, ώστε η έδρα να αποδοθεί στην Αλληλεγγύη όπως κατέδειξε η κάλπη.
Τα αναφυόμενα ερωτηματικά είναι τεράστια και αναμένουμε την τοποθέτηση όλων των αρμοδίων».
