Κυριακή των Βαΐων: Όταν ο Ιησούς εισήλθε στην Ιερουσαλήμ μετά βαΐων και κλάδων
06:44 - 21 Απριλίου 2019
Στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα εισέρχεται από σήμερα η Ορθοδοξία. Η Κυριακή των Βαΐων που είναι η τελευταία Κυριακή της Σαρακοστής, είναι αφιερωμένη στη είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ.
Σήμερα το πρωί στους Ιερούς Ναούς τελείται η Θεία Λειτουργία, κατά την οποία εορτάζεται η θριαμβευτικής είσοδος του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα.
Όπως αναφέρει η υμνολογία της ημέρας «υποδεχόμαστε τον "επί πώλου όνου " με τα βάϊα που είναι σύμβολα των αρετών και των θείων έργων. Υποδεχόμαστε το Χρίστο που είναι η "προσδοκία των εθνών", "ο παντοκράτωρ”, "η πραγματική χαρά και ειρήνη", "ο θριαμβευτής", "ο ανιστών τους νεκρούς. Καλούμαστε σε προπαρασκευή, όπως "κεκαθαρμένοι τας ψυχάς, ίδωμεν την φαιδράν και ζωηφόρον Ανάστασιν του Χριστού"».
Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος, μετά το πέρας της πρωινής λειτουργίας, μοιράζονται στους πιστούς φύλλα δάφνης, ενώ σε άλλα μέρη του χριστιανικού κόσμου μοιράζονται φύλλα ελιάς ή άλλων δέντρων και κλαριά φοινίκων, που είναι σύμφωνο με τα Ευαγγέλια.
Επίσης, η έκφραση «μετά βαΐων και κλάδων», που υποδηλώνει τη θριαμβευτική υποδοχή κάποιου ή κάποιων, έχει αναφορά σε αυτή τη θρησκευτική εορτή.
Γιατί καταράστηκε ο Ιησούς
Σήμερα το πρωί στους Ιερούς Ναούς τελείται η Θεία Λειτουργία, κατά την οποία εορτάζεται η θριαμβευτικής είσοδος του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα.
Όπως αναφέρει η υμνολογία της ημέρας «υποδεχόμαστε τον "επί πώλου όνου " με τα βάϊα που είναι σύμβολα των αρετών και των θείων έργων. Υποδεχόμαστε το Χρίστο που είναι η "προσδοκία των εθνών", "ο παντοκράτωρ”, "η πραγματική χαρά και ειρήνη", "ο θριαμβευτής", "ο ανιστών τους νεκρούς. Καλούμαστε σε προπαρασκευή, όπως "κεκαθαρμένοι τας ψυχάς, ίδωμεν την φαιδράν και ζωηφόρον Ανάστασιν του Χριστού"».
Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος, μετά το πέρας της πρωινής λειτουργίας, μοιράζονται στους πιστούς φύλλα δάφνης, ενώ σε άλλα μέρη του χριστιανικού κόσμου μοιράζονται φύλλα ελιάς ή άλλων δέντρων και κλαριά φοινίκων, που είναι σύμφωνο με τα Ευαγγέλια.
Επίσης, η έκφραση «μετά βαΐων και κλάδων», που υποδηλώνει τη θριαμβευτική υποδοχή κάποιου ή κάποιων, έχει αναφορά σε αυτή τη θρησκευτική εορτή.
Γιατί καταράστηκε ο Ιησούς
τη συκιά κάνοντάς την να ξεραθεί
Το βράδυ στις εκκλησίες ψάλλεται κατ’ οικονομίαν ο όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας, όπου τιμάται ο Ιωσήφ ο Πάγκαλος και γίνεται αναφορά στο γεγονός της καταρασθείσης και ξηρανθείσης συκής.
Ο Ιωσήφ ο Πάγκαλος ήταν δισέγγονος του Αβραάμ και υιός του Ιακώβ. Ιδιαίτερα αγαπητός στον πατέρα του, φθονήθηκε από τον αδελφό του, έπεσε σε δυσμένεια και πωλήθηκε ως σκλάβος στην Αίγυπτο.
Ύστερα από πολλές περιπέτειες, βρίσκεται κάποτε γενικός άρχοντας στην Αυλή του Φαραώ. Θεωρήθηκε από την εκκλησία ως προεικόνιση του Χριστού, αφού πέρασε περιπέτειες, που θυμίζουν ανάλογα το Θείο Μαρτύριο.
Σύμφωνα με τους Ευαγγελιστές, στη διαδρομή προς τα Ιεροσόλυμα, ο Ιησούς επείνασε και αφού είδε μία άκαρπο συκιά μόνο με το φύλλωμά της, την καταράσθηκε και αυτή ξεράθηκε.
Οι μαθητές του θαύμασαν το κατόρθωμά του και αυτός τους απάντησε ότι εάν έχουν πίστη όχι μόνο θα κάνουν το ίδιο, αλλά και βουνά θα σηκώσουν.
Η Ακολουθία του Νυμφίου
Οι Ακολουθίες της Μεγάλης Δευτέρας, Μεγάλης Τρίτης και Μεγάλης Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου». Ο Νυμφίος της Εκκλησίας είναι ο Χριστός.
Γι’ αυτό ακούμε τον κατανυκτικότατο ύμνο «Ιδού ο νυμφίος έρχεται...», που αποδίδεται στο Ρωμανό το Μελωδό.
Η σημασία της Μεγάλης Εβδομάδας
Μιλώντας στον REPORTER, ο θεολόγος Γιάννης Αντωνιάδης αναφέρθηκε στη σημασία της Μεγάλης Εβδομάδας, λέγοντας ότι πρόκειται για την ιερότερη εορτολογική περίοδο του έτους.
«Για μια ακόμη φορά καλούμαστε να ακολουθήσουμε τα ίχνη του Νυμφίου της Εκκλησίας μας Χριστού και να γίνουμε συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους Του», αναφέρει ο κ. Αντωνιάδης.
Όπως επισημαίνει, σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο, καλούμαστε όπως «συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν και νεκρωθώμεν δι΄αυτόν ταις του βίου ηδοναίς ίνα και συζήσωμεν αυτώ». Με αυτή την προϋπόθεση θα γίνουμε πραγματικοί κοινωνοί της Αναστάσεώς Του. Μόνο έτσι θα νοιώσουμε πραγματικά τη χαρά της Θείας Εγέρσεως».
Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, σημείωσε, είναι η ιερή περίοδος κατά την οποίαν ξαναζωντανεύουν οι αναμνήσεις αυτές με τις λειτουργίες και τα μυστήρια της Εκκλησίας μας, και με τις συνήθειες και παραδόσεις στα σπίτια μας, όπως τα κληρονομήσαμε από τους γονείς μας και διδασκάλους της πίστης μας από την αρχή μέχρι σήμερα.
«Αυτή είναι η εβδομάδα κατά τη διάρκεια της οποίας τα γεγονότα που δίδουν ζωή στη σωτήρια διακονία του Ιησού Χριστού γίνονται πραγματικότητα για το καθένα μας», τόνισε .
Σύμφωνα με τον θεολόγο Γιάννη Αντωνιάδη, είναι η εβδομάδα κατά την οποίαν ο Χριστός στρέφεται προς εμάς με ένα ρεαλιστικό τρόπο και μας καλεί: «Ελάτε και ακολουθείστε με». Μας προσκαλεί να καθαγιάσουμε τον δικό μας ιδιαίτερο πόνο και δοκιμασίες με υποταγή στο Θεό, και να μοιραστούμε μαζί Του τη μεγάλη νίκη εναντίον του θανάτου την οποίαν Αυτός ενίκησε για τη σωτηρία όλων μας».
Τόνισε και τη σημασία του εκκλησιασμού, ιδιαίτερα αυτές τις ημέρες, λέγοντας ότι η Εκκλησία μας καλεί όλους τις ημέρες αυτές στις κατανυκτικές ακολουθίες και μας προτρέπει να συμμετάσχουμε και να εννοήσουμε τα τελούμενα. «Να ζήσουμε και να βιώσουμε το Πάθος και την Ανάσταση. Για μας τους Ορθοδόξους η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα είναι σταθμός στη ζωή μας. Είναι απαρχή νέας ζωής. Είναι το κέντρο της πίστης μας και γι΄ αυτό ανάλογη πρέπει να είναι και η συμμετοχή μας στις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας».
Το βράδυ στις εκκλησίες ψάλλεται κατ’ οικονομίαν ο όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας, όπου τιμάται ο Ιωσήφ ο Πάγκαλος και γίνεται αναφορά στο γεγονός της καταρασθείσης και ξηρανθείσης συκής.
Ο Ιωσήφ ο Πάγκαλος ήταν δισέγγονος του Αβραάμ και υιός του Ιακώβ. Ιδιαίτερα αγαπητός στον πατέρα του, φθονήθηκε από τον αδελφό του, έπεσε σε δυσμένεια και πωλήθηκε ως σκλάβος στην Αίγυπτο.
Ύστερα από πολλές περιπέτειες, βρίσκεται κάποτε γενικός άρχοντας στην Αυλή του Φαραώ. Θεωρήθηκε από την εκκλησία ως προεικόνιση του Χριστού, αφού πέρασε περιπέτειες, που θυμίζουν ανάλογα το Θείο Μαρτύριο.
Σύμφωνα με τους Ευαγγελιστές, στη διαδρομή προς τα Ιεροσόλυμα, ο Ιησούς επείνασε και αφού είδε μία άκαρπο συκιά μόνο με το φύλλωμά της, την καταράσθηκε και αυτή ξεράθηκε.
Οι μαθητές του θαύμασαν το κατόρθωμά του και αυτός τους απάντησε ότι εάν έχουν πίστη όχι μόνο θα κάνουν το ίδιο, αλλά και βουνά θα σηκώσουν.
Η Ακολουθία του Νυμφίου
Οι Ακολουθίες της Μεγάλης Δευτέρας, Μεγάλης Τρίτης και Μεγάλης Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου». Ο Νυμφίος της Εκκλησίας είναι ο Χριστός.
Γι’ αυτό ακούμε τον κατανυκτικότατο ύμνο «Ιδού ο νυμφίος έρχεται...», που αποδίδεται στο Ρωμανό το Μελωδό.
Η σημασία της Μεγάλης Εβδομάδας
Μιλώντας στον REPORTER, ο θεολόγος Γιάννης Αντωνιάδης αναφέρθηκε στη σημασία της Μεγάλης Εβδομάδας, λέγοντας ότι πρόκειται για την ιερότερη εορτολογική περίοδο του έτους.
«Για μια ακόμη φορά καλούμαστε να ακολουθήσουμε τα ίχνη του Νυμφίου της Εκκλησίας μας Χριστού και να γίνουμε συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους Του», αναφέρει ο κ. Αντωνιάδης.
Όπως επισημαίνει, σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο, καλούμαστε όπως «συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν και νεκρωθώμεν δι΄αυτόν ταις του βίου ηδοναίς ίνα και συζήσωμεν αυτώ». Με αυτή την προϋπόθεση θα γίνουμε πραγματικοί κοινωνοί της Αναστάσεώς Του. Μόνο έτσι θα νοιώσουμε πραγματικά τη χαρά της Θείας Εγέρσεως».
Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, σημείωσε, είναι η ιερή περίοδος κατά την οποίαν ξαναζωντανεύουν οι αναμνήσεις αυτές με τις λειτουργίες και τα μυστήρια της Εκκλησίας μας, και με τις συνήθειες και παραδόσεις στα σπίτια μας, όπως τα κληρονομήσαμε από τους γονείς μας και διδασκάλους της πίστης μας από την αρχή μέχρι σήμερα.
«Αυτή είναι η εβδομάδα κατά τη διάρκεια της οποίας τα γεγονότα που δίδουν ζωή στη σωτήρια διακονία του Ιησού Χριστού γίνονται πραγματικότητα για το καθένα μας», τόνισε .
Σύμφωνα με τον θεολόγο Γιάννη Αντωνιάδη, είναι η εβδομάδα κατά την οποίαν ο Χριστός στρέφεται προς εμάς με ένα ρεαλιστικό τρόπο και μας καλεί: «Ελάτε και ακολουθείστε με». Μας προσκαλεί να καθαγιάσουμε τον δικό μας ιδιαίτερο πόνο και δοκιμασίες με υποταγή στο Θεό, και να μοιραστούμε μαζί Του τη μεγάλη νίκη εναντίον του θανάτου την οποίαν Αυτός ενίκησε για τη σωτηρία όλων μας».
Τόνισε και τη σημασία του εκκλησιασμού, ιδιαίτερα αυτές τις ημέρες, λέγοντας ότι η Εκκλησία μας καλεί όλους τις ημέρες αυτές στις κατανυκτικές ακολουθίες και μας προτρέπει να συμμετάσχουμε και να εννοήσουμε τα τελούμενα. «Να ζήσουμε και να βιώσουμε το Πάθος και την Ανάσταση. Για μας τους Ορθοδόξους η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα είναι σταθμός στη ζωή μας. Είναι απαρχή νέας ζωής. Είναι το κέντρο της πίστης μας και γι΄ αυτό ανάλογη πρέπει να είναι και η συμμετοχή μας στις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας».
Εξήγησε ακόμη, ότι η Εκκλησία μας έχει καθιερώσει τη Μ. Εβδομάδα να τελείται ο Όρθρος της ημέρας το προηγούμενο βράδυ, π.χ. ο Όρθρος της Μ. Δευτέρας τελείται το βράδυ της Κυριακής, ο Όρθρος της Μ. Τρίτης το βράδυ της Μ. Δευτέρας κ.ο.κ. «Αυτό γίνεται για να μπορούν οι εργαζόμενοι πιστοί να συμμετέχουν στις ιερές ακολουθίες. Η δομή της Μεγάλης Εβδομάδος είναι ακριβώς η αναπαράσταση της τελευταίας εβδομάδος της επί γης παρουσίας του Χριστού μας. Κάθε ημέρα «μνείαν ποιούμεθα», όπως αναφέρει το ιερό συναξάρι, κάποιου από εκείνα τα σωτήρια γεγονότα. Ας κάνουμε αυτό το μικρό οδοιπορικό για όλη την Αγία Εβδομάδα».
Τα έθιμα της Κυριακής των Βαΐων
Στην Κύπρο, το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων κατά την τέλεση του όρθρου σβήνουν όλα τα φώτα στην εκκλησία και βγαίνει η εικόνα του Χριστού, που τον απεικονίζει να φοράει ένα κόκκινο χιτώνα, ένα στεφάνι από αγκάθια και κρατώντας ένα μπαστούνι στα δεμένα χέρια του, μια μοναδική απεικόνιση της απόλυτης Ταπείνωσης.
Στην Κέρκυρα σήμερα Κυριακή των Βαΐων, γίνεται η μεγάλη λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα με τη συνοδεία των φιλαρμονικών της πόλης, σε ανάμνηση της απαλλαγής του νησιού από τη φοβερή πανώλη που το 1629 χτύπησε αλύπητα τους Κερκυραίους.
Γιατί τρώμε ψάρι
Την Κυριακή των Βαΐων, το ψάρι καταλύεται λόγω της σπουδαιότητας της γιορτής. Έτσι και το παιδικό τραγούδι ήταν: «Βάγια, Βάγια των βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό, κι ως την άλλη Κυριακή με το κόκκινο αυγό!»