Η οσμή θανάτου των στοιχειωμένων μεταλλείων του Μιτσερού-Το μαύρο παρελθόν
16:28 - 24 Απριλίου 2019
Πριν από την Kυριακή 14 Απριλίου, όταν τουρίστες εντόπισαν κάτι που έμοιαζε με σορό εντός του φρεατίου, το Μιτσερό ήταν γνωστό για τα τρία μεταλλεια της κοινότητας. Τα μεταλλεία, που για δεκαετίες ολόκληρες έδιναν ψωμί στους κατοίκους των γύρω περιοχών, αλλά και που την ίδια ώρα όμως έντυναν οικογένειες στα μαύρα.
Τις τελευταίες δέκα ημέρες το Μιτσερό, ήρθε ξανά στην επικαιρότητα για έναν ακόμη εξίσου, ίσως και πιο τραγικό λόγο.
Το φρεάτιο του εγκαταλελειμένου μεταλλείου της ΕΜΕ, μετατράπηκε σε υγρό τάφο για τουλάχιστον δύο γυναίκες, χωρίς κάνεις να ξέρεις τι άλλο κρύβεται στο βυθό του, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες της ΕΜΑΚ και τις ιδιωτικής εταιρίεας που χειρίζεται την κάμερα ρομπότ.
Από αρχαιοτάτων χρόνων, η κοινότητα θεωρείτο μια σημαντική μεταλλευτική περιοχή, αφού σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία το 3000 πχ μέχρι το 1500 στην περιοχή γινόταν εξόρυξη χαλκού. Το μαρτυρούν άλλωστε οι σωροί με μαύρες σκουριές που εντοπίζονται μέχρι σήμερα.
Κι αν νομίζετε πως το Μιτσερό έβγαζε πάντα χαλκό, αυτό είναι λάθος. Το 1923 η Ανώνυμος Ελληνική Εταιρεία Χημικών Προϊόντων πήρε άδεια από τους Βρετανούς για εξόρυξη χαλκού. Κατά τις έρευνες όμως αντί κοιτάσμ ατα χαλκού εντοπίστηκαν κοιτάσματα χρυσού. Αυτός ήταν κι ο λόγος που ξεκίνησαν αμέσως εξόρυξη και επεξεργασία του χρυσού σε εργοστάσιο που ανέγειραν στην περιοχή που όμως δεν σώζεται σήμερα.
Το εργοστάσιο χρυσού λειτούργησε από το 1934 μέχρι το 1945. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Π.Π το εργοστάσιο υπολειτουργούσε ενώ το 1945 έκλεισε οριστικά.Ο επισκέπτης του Μιτσερού σήμερα μπορεί να δει δύο μεταλλεία, αυτό της Κοκκινόγειας και της Κοκκινοπεζούλας.
Το ένα μεταλλείο είναι χρονικά, η συνέχεια του άλλου. Ας τα πιάσομε όμως από την αρχή.
Η κόκκινη λίμνη ή Κοκκινοπεζούλα
Σήμερα αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς τουρίστες, ξένους και ντόπιος αφού στο σημείο παρουσιάζεται ένα μοναδικό στο είδος του φαινόμενο. Κόκκινη λίμνη δεν συναντάς παντού.
Σήμερα αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς τουρίστες, ξένους και ντόπιος αφού στο σημείο παρουσιάζεται ένα μοναδικό στο είδος του φαινόμενο. Κόκκινη λίμνη δεν συναντάς παντού.
Στην περιοχή εντοπίστηκαν κοιτάσματα σιδηροπυρίτη στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και η Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία (ΕΜΕ) ξεκίνησε άμεσα την εκμετάλλευση του. Στη περιοχή που σήμερα βρίσκεται η λίμνη, υπήρχε βουνό, και η εργασίες εξόρυξης γίνονταν υπόγεια.
Κι αν είναι κάτι που στιγμάτισε το συγκεκριμένο μεταλλείο είναι οι θάνατοι δεκάδων μεταλλωρύχων.
Ένας μετά τον άλλον οι εργάτες πέθαιναν από συλίκωση (πνευμοκονίαση). Μια ουσία που βρισκόταν εντός του Μεταλλείου έφρασε τους πνεύμονες των μεταλλωρύχων που έβρισκαν αργό και βασανιστικό θάνατο. Σύμφωνα με μαρτυρίες οι θάνατοι ήταν δεκάδες ενώ τα περισσότερα θύματα τα μετρά το χωριό της Πλατανιστάσας με 25 περίπου νεκρούς.
Υποχρεωτικά η ΕΜΕ προχώρησε σε αποκάλυψη του Μεταλλείου σταδιακά από το 1959. Έτσι δημιουργήθηκε και η σημερινή μορφή του χώρου που μοιάζει με ένα μεγάλο κρατήρα που μεγάλωνε μέχρι το 1967 όταν και το μεταλλείο έκλεισε οριστικά και ο χώρος απέκτησε τη σημερινή του μορφή. Σήμερα ο χώρος χρησιμοποιείται για βολές της Εθνικής Φρουράς.
Λίγα μέτρα πιο κάτω, από την απέναντι πλευρά του δρόμου βρίσκεται ένα δεύτερο μεταλλείο, αυτό της Κοκκινόγειας. Και αυτό το μεταλλείο, λειτούργησε υπό τη διεύθυνση της ΕΜΕ μέχρι το 1979 όταν και έκλεισε οριστικά.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από το μεταλλείο εξορύχτηκαν περίπου 600 τόνοι μεταλλεύματος. Λειτουργούσε σε υπόγειες στοές και σε αυτό εργάζονταν 400 μεταλλωρύχοι από όλοι την Κύπρο μεταξύ αυτών και Τουρκοκύπριοι.
Αν επισκεφθεί κανείς το σημείο σήμερα μπορεί να μπει στη Γαλαρία (όχι πολύ βαθιά γιατί έχουν αφαιρεθεί τα στηρίγματα μέσα στις στοές), ότι έμεινε από το δωμάτιο ελέγχου και επικοινωνίας καθώς και τα σιδερένια σιλό μέσω των οποίων το μετάλλευμα διοχετευόταν σε φορτηγά για να πάει προς επεξεργασία.
Ο χώρος αποτελεί κομμάτι της ιστορίας της Κύπρου ενώ αποτελεί ένα μνημείο για όσους μεταλλωρύχους έχασαν τη ζωή τους στη μάχη για το μεροκάματο. Άλλωστε το κόκκινο χρώμα της λίμνης για τους συγγενείς των θυμάτων του μεταλλείου θα θυμίζει το αίμα όσων χάθηκαν εκεί.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η νομική ερμηνεία πίσω από έναν serial killer και η…κατάρα για την υπεράσπιση
