Η ιστορία πίσω από το πέναλτι α λα Πανένκα

Στο Euro 1976 ο Αντονίν Πανένκα πέρασε στην αιωνιότητα με μια εκτέλεση που η μεγάλη σκηνή δεν είχε δει ποτέ ξανά. Ακολουθεί η ιστορία που γέννησε το πέναλτι α λα Πανένκα.

Οταν η τελική φάση της διοργάνωσης ήταν στην τελική της ευθεία, μία ομάδα ήταν το τεράστιο όνομα. Η Δυτική Γερμανία είχε στην κατοχή της το Παγκόσμιο Κύπελλο αλλά είχε σηκώσει και το Euro. Εχοντας στον πάγκο τον Χέλμουτ Σεν και αρχηγό τον Φραντς Μπεκενμπάουερ, πέρασε αήττητη από τη διαδικασία των προκριματικών και στα προημιτελικά [μορφή σημερινών μπαράζ για την τελική φάση] τα κατάφερε κόντρα σε μια δυνατή ομάδα όπως ήταν η Ισπανία.

Στο τουρνουά που φιλοξένησε η Γιουγκοσλαβία, ο περισσότερος κόσμος περίμενε μια επανάληψη του τελικού του Mundial του 1974 - με την Ολλανδία του Κρόιφ να δίνει μάχη για εκδίκηση κόντρα στην Mannschaft. Στην πλευρά των Οράνιε, σε ένα… ταμπλό που είχε 4 ομάδες για 5η και τελευταία φορά στην ιστορία της διοργάνωσης, βρισκόταν ήταν η Τσεχοσλοβακία.

Η τελευταία, είχε νικήσει 2 φορές τη φιναλίστ του Παγκοσμίου Κυπέλλου [1934, 1962] και το 1960 είχε ξαναπαίξει στα ημιτελικά του Euro. Η παρουσία της στην τελική φάση του 1976 ήταν κάτι που ελάχιστοι μπορούσαν να φανταστούν. Θα μπορούσε ίσως να χαρακτηριστεί ως ποδοσφαιρικό θαύμα. Μετά το 1962, είχε αποτύχει να περάσει στην τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης, με εξαιρεση το 1970 όταν έγραψε όμως μέτρησε 3 ήττες σε 3 ματς.

Στα προκριματικά η Τσεχοσλοβακία ξεκίνησε με ήττα 3-0 από την Αγγλία και τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο δύσκολα απ’ όσο ήταν. Ομως χάρη στα στραβοπατήματα των αντιπάλων και τη δική της σταθερότητα, έναν χρόνο αργότερα, στο τελευταίο ματς του ομίλου ήρθε η νίκη με ανατροπή σε βάρος των Τριών Λιονταριών (2-1). Η κλήρωση έφερε αντίπαλο στα προημιτελικά/μπαράζ, την Σοβιετική Ενωση.

Με 2-0 στην Μπρατισλάβα και 2-2 στο Κίεβο, η Τσεχοσλοβακία πήρε την πρόκριση στην τελική φάση του Euro με ήρωα τον Γιόζεφ Μόντερ, ο οποίος άνοιξε το σκορ στο πρώτο ματς και έβαλε και τα δύο στη ρεβάνς.

Οπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα της εποχής, η ενέργεια που είχε καταναλώσει η Τσεχοσλοβακία στα ματς με τους Σοβιετικούς αλλά και στο φινάλε του ομίλου των προκριματικών με τους Αγγλους, είχε σχεδόν αδειάσει τις μπαταρίες των παικτών της και ο αποκλεισμός από την Ολλανδία του Κρόιφ δεν θα ‘χτυπούσε’ άσχημα σε κανέναν.

Ενα βροχερό απόγευμα στο Ζάγκρεμπ παίχτηκε ο πρώτος ημιτελικός του Euro 1976. Ο Οντρους στο 19’ με κεφαλιά έκανε το 1-0 για την Τσεχοσλοβακία έπειτα από φάουλ του Πανένκα, όμως ο ίδιος ο σέντερ-μπακ με… απίθανο τελείωμα στο παραθυράκι, ισοφάρισε (1-1).

Οι Οράνιε είχαν πάρει αριθμητικό πλεονέκτημα μετά την αποβολή του Πόλακ στο 60’ αλλά 16 λεπτά μετά ο Νέεσκενς είδε απευθείας κόκκινη για σκληρό μαρκάρισμα. Το ματς οδηγήθηκε στην παράταση και ενώ όλα έδειχναν ότι θα ακολουθήσει η διαδικασία των πέναλτι, στο 114' ο Νέχοντα με κεφαλιά έκανε το 2-1 έπειτα από σέντρα του Βέσελι, ο οποίος στο 118’ πέρασε τον τερματοφύλακα των Ολλανδών και έγραψε το τελικό 3-1.

Μια μερα μετά, η Γερμανία σχεδόν 25 λεπτά πριν το φινάλε έχανε 2-0 από την Γιουγκοσλαβία. Στο 64’ ο Φλόχε μείωσε σε 2-1 και στο 79΄ο Ντίτερ Μίλερ μπήκε αλλαγή. Τρία λεπτά μετά ο επιθετικός της Κολονίας ισοφάρισε και με ακόμα δύο γκολ στην παράταση πέτυχε χατ-τρικ και οδήγησε την Mannschaft στον τελικό (4-2).

Στις 20 Ιουνίου στο Βελιγράδι, έγινε ο τελικός. Και όπως ακριβώς είχε κάνει η Γιουγκοσλαβία στα ημιτελικά, η Τσεχοσλοβακία πήρε νωρίς προβάδισμα δύο γκολ σε βάρος της Γερμανίας. Το πρώτο ύστερα από κωμικό λάθος στην άμυνα, το έβαλε ο Σβέλικ και το δεύτερο ο Ντομπίας

Τρία λεπτά μετά το 2-0 όμως , με βολέ του Ντίτερ Μίλερ η Mannschaft μείωσε σε 2-1. Στιγμές απέμεναν για να πανηγυρίσει η Τσεχοσλοβακία, όμως στο 89’ ο Χόλτσενμπαϊν με κεφαλιά από κόρνερ ισοφάρισε σε 2-2 και έστειλε το ματς στην παράταση. Σήμερα το γκολ δεν θα μετρούσε αφού ο Γερμανός είχε απλώσει καθαρά το χέρι του στο πρόσωπο του Τσεχοσλοβάκου keeper, Ιβο Βίκτορ.

Με το 2-2 να μην αλλάζει στο έξτρα 30λεπτο, τα πάντα κρίθηκαν στην ψυχοφθόρο διαδικασία. Μάσνι, Νέχοντα, Οντρους, Γιούρκεμικ, όλοι ευστόχησαν για την Τσεχοσλοβακία και ήταν η σειρά του Αντονίν Πανένκα. Ο μέσος της Bohemias Praha έστησε την μπάλα απέναντι από τον Ζεπ Μάιερ. Με μια σκαφτή εκτέλεση στο κέντρο της εστίας - κάτι που δεν είχε δει ξανά η μεγάλη σκηνή του ποδοσφαίρου - βρήκε δίχτυα.

Η Τσεχοσλοβακία μόλις είχε κάνει το αδιανόητο. Ενα ‘θαύμα’ που δεν μνημονεύεται ίσως όσο συχνά θα του άξιζε. «Οταν έκανα τα βήματα μέχρι να πάω στην μπάλα, είχα στο μυαλό μου μόνο ένα πράγμα. Ημουν 1000% σίγουρος ότι θα το εκτελέσω έτσι και ότι θα το βάλω» είπε αργότερα ο άνθρωπος που εκείνο το βράδυ έβαλε το όνομά του στο ποδοσφαιρικό λεξικό.

Ο Πανένκα τόλμησε και το όνομά του θα παραμείνει για πάντα αθάνατο, όμως απίστευτα σημαντικός ήταν ο τερματοφύλακας, Ιβο Βίκτορ, με μια σειρά εκπληκτικών επεμβάσεων, ιδίως στους Μπόνοφκαι Μπεερ, η οποία έδωσε στον συμπαίκτη του τη δυνατότητα να δοκιμάσει τον αυτοσχεδιασμό. Και να ολοκλήρωσει με εκπληκτικό τρόπο αυτή τη σπάνιας ομορφιάς ιστορία…

Πηγή: sdna.gr