Κάτι δεν κολλάει με τις κομματικές χορηγίες, κάποιος δεν μας τα λέει καλά

Με μισόλογα και χωρίς καμία πρόθεση να πουν ολόκληρη την αλήθεια στους πολίτες για το πώς πραγματικά χρηματοδοτούν την προεκλογική καμπάνια των υποψηφίων που στηρίζουν, εμφανίζονται κάποια από τα κόμματα, την ίδια ώρα που κάποια άλλα, όχι μόνο έλαβαν τα χρήματα της κρατικής χορηγίας, όχι μόνο δεν στηρίζουν κανένα υποψήφιο, αλλά βγαίνουν και στην αντεπίθεση και κατηγορούν άλλους, σε μια προσπάθεια μάλλον, να στρέψουν τα βλέμματα προς άλλη κατεύθυνση. 

Είναι τραγικό για τον τόπο, ότι στα τέσσερα από τα επτά κόμματα της Βουλής, δεν είναι ξεκάθαρο πως τυγχάνουν εκμετάλλευσης οι εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ που έλαβαν ως μέρος της κρατικής χορηγίας, η οποία από το 2018 είναι ενισχυμένη σε ετήσια βάση με το ποσό που προηγουμένως έπαιρναν ως έκτακτη κρατική χορηγία σε κάθε έτος που υπήρχαν εκλογές.

ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και Οικολόγοι, ουσιαστικά κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν πως νομικά μπορεί να μην παρανομούν, αλλά ηθικά έχουν υποχρέωση να δώσουν εξηγήσεις και να ανοίξουν τα χαρτιά τους και να πουν τα πράγματα ως έχουν, σε σχέση με το πώς διαχειρίζονται την κρατική χορηγία που έλαβαν από το κράτος.

Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της ανάγκης να συμβεί κάτι τέτοιο, αξίζει να σημειωθεί ότι τα μεγάλα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, που έχουν σαφώς και μεγαλύτερο αριθμό υπαλλήλων, συνεπώς και πολύ πιο μεγάλες οικονομικές ανάγκες, έχουν ξεκαθαρίσει πως το μεγαλύτερο μέρος της κρατικής χορηγίας που έλαβαν, πηγαίνει στα επιτελεία των υποψηφίων που στηρίζουν για τις ανάγκες της προεκλογικής.

Διερωτάται κανείς, αν αυτά τα δύο κόμματα, δίδουν τέτοια ποσά προς τους υποψήφιους που στηρίζουν και καταφέρνουν να συντεηρούνται και οικονομικά, πληρώνοντας πάγια έξοδα, μισθούς και όλα τα υπόλοιπα τρέχοντα έξοδα, τι κάνουν τα λεφτά που παίρνουν, που είναι βέβαια λιγότερα, αλλά διόλου ευκαταφρόνητα ποσά, τα υπόλοιπα κόμματα, με πολύ λιγότερα λειτουργικά έξοδα;.

Αν πιάσει κανείς το νήμα από την αρχή και το μελετήσει προσεχτικά μέχρι τις πιο πρόσφατες δηλώσεις εκπροσώπων των κομμάτων θα καταλήξει σε ένα πολύ απλό συμπέρασμα. Ότι κάποιος δεν λέει την αλήθεια.

Ο Κολοκασίδης άνοιξε τους Ασκούς

Συγκεκριμένα την περασμένη Τετάρτη, όταν ο Γιώργος Κολοκασίδης άνοιξε το θέμα της χρηματοδότησης των κομμάτων και της ευνοϊκής μεταχείρισης που έχουν οι υποψήφιοι που στηρίζονται από κόμματα, ουσιαστικά έθιγε τις περιπτώσεις του Ανδρέα Μαυρογιάννη που παρουσιάζεται ως ανεξάρτητος υποψήφιος με τη στήριξη του ΑΚΕΛ και του Νίκου Χριστοδουλίδη που επίσης κατέρχεται ως ανεξάρτητος με τη στήριξη του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ και της ΔΗΠΑ.

Σε ότι αφορά την περίπτωση Μαυρογιάννη, αυτή ξεκαθάρισε. Το επιτελείο του υποψηφίου το επόμενο κιόλας πρωί, έδωσε στη δημοσιότητα κατάσταση εσόδων εξόδων, όπου επιβεβαιώνεται ότι έλαβε από τα ταμεία του ΑΚΕΛ ποσό πέραν του μισού εκατομμυρίου ευρώ για τις ανάγκες της προεκλογικής του καμπάνιας. Τα πράγματα για τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα, είναι πέρα για πέρα ξεκάθαρα και το μόνο ζήτημα που τίθεται, είναι αυτό της ανεξαρτησίας, που εναπόκειται στον κάθε πολίτη να την κρίνει.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κατάσταση εσόδων-εξόδων έδωσε στη δημοσιότητα ο Μαυρογιάννης-Πρόκληση για τους άλλους

Η πρώτη αντίδραση

Σε ότι αφορά όμως την περίπτωση Χριστοδουλίδη, τα πράγματα έγιναν εντελώς αντίθετα. Σηκώνοντας το γάντι από τον Γιώργο Κολοκασίδη, ο Νίκος Χριστοδουλίδης απάντησε πως, «καμία χορηγία από κόμματα δεν έχει δοθεί σε εμένα και στην υποψηφιότητα μου», ενώ σε άλλο σημείο, όταν κλήθηκε από τον Αβέρωφ Νεοφύτου να τοποθετηθεί, εάν τα κόμματα που έλαβαν κρατική χορηγία θα πρέπει να την επιστρέψουν, αφού δεν θα την δώσουν στον ίδιο, ο κ. Χριστοδουλίδης απάντησε, «αν τα χρήματα που πήραν είναι για τις Προεδρικές, ναι».

 Το Δημοκρατικό Κόμμα έσπευσε την επομένη το πρωί με ανακοίνωση του να υποδείξει πως, «το ΔΗΚΟ, όπως και όλα τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα, δεν έλαβε οποιαδήποτε  έκτακτη ή πρόσθετη κρατική χορηγία σε σχέση με τις Προεδρικές Εκλογές», ενώ σε δεύτερο σημείο αναφέρει πως, «από το 2021, που ήταν οι βουλευτικές εκλογές και για τα έτη μέχρι το 2026, που είναι οι επόμενες βουλευτικές εκλογές, το Δημοκρατικό Κόμμα όπως και όλα τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα λαμβάνουν την ίδια ετήσια χορηγία, κάθε χρονιά, ανεξαρτήτως του αν γίνονται εκλογές κάποια χρονιά ή όχι».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Διευκρινίζει για χορηγία το ΔΗΚΟ-«Ούτε λάβαμε από το κράτος, ούτε δώσαμε στον Χριστοδουλίδη»

Μάλιστα στο τέλος επιβεβαιώνουν, την αναφορά του Νίκου Χριστοδουλίδη, ότι δεν έλαβε οποιαδήποτε χρήματα από το Δημοκρατικό Κόμμα.

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η απάντηση της ΔΗΠΑ λίγο αργότερα, όπου αναφέρει μεταξύ άλλων πως, «επιβεβαιώνουμε και από τη δική μας πλευρά τα όσα δήλωσε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ότι δηλαδή δεν έλαβε οποιονδήποτε ποσό από την Παράταξή μας».

Ως εδώ φαίνεται πως είναι καλά. Ότι ο Νικος Χριστοδουλίδης ουσιαστικά, ο οποίος σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα εκατομμύριο ευρώ για τις προεκλογικές ανάγκες της υποψηφιότητας του, δεν έχει να λαμβάνει κανένα ποσό από τα κόμματα που τον στηρίζουν και συνεπώς, αφού αντλήσει εισφορές μέσω ιδιωτών, θα προχωρήσει σε έξοδα του επιτελείου του, ύψους ενός εκατομμυρίου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ξεκαθάρισε και η ΔΗΠΑ για τη χορηγία-«Δεν έλαβε οποιοδήποτε ποσό από εμάς ο Χριστοδουλίδης»

Οι διευκρινήσεις

Στην πορεία όμως υπήρξαν κάποιες διευκρινήσεις, που μάλλον ακύρωσαν όλα τα προηγούμενα που είχαν λεχθεί. Συγκεκριμένα η βουελυτίνα του ΔΗΚΟ και πρόεδρος της επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου δήλωσε πως «υπάρχουν διάφοροι τρόποι, νόμιμοι, που μπορεί ένα κόμμα να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα για το σκοπό της προεκλογικής εκστρατείας. Ή θα εκδώσει μια επιταγή προς το όνομα του υποψηφίου για να ενισχύσει την εκστρατεία του, είτε μπορεί το κόμμα να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα, για να προωθήσει και να συμμετάσχει το ίδιο στην προεκλογική εκστρατεία προσεγγίζοντας τα μέλη του, τους ψηφοφόρους του, διοργανώνοντας εκδηλώσεις.

Στο κρατικό ραδιόφωνο παρενέβη και ο εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, Μάριος Πετρίδης, ο οποιος ουσιαστικά, ξεκαθάρισε πως το να διοργανώνει ένα κόμμα προεκλογικές εκδηλώσεις για έναν υποψήφιο είναι παράνομο. «Η θέση της Ελεγκτικής είναι πως το κόμμα που θέλει να στηρίξει έναν υποψήφιο με χρήματα δεν μπορεί να δαπανήσει το ίδιο τα χρήματα για την προεκλογική, αλλά να τα δώσει στον υποψήφιο της αρεσκείας του. Αν το κάνει αυτό θα πρέπει να προσμετρηθούν στα έσοδα αυτού του υποψηφίου. Αν ο υποψήφιος έχει έσοδα 700 χιλιάδες και το κόμμα θέλει να του δώσει χρήματα, δεν μπορεί να του δώσει πάνω από 300 χιλιάδες.  Δεν μπορούν τα κόμματα να δαπανήσουν χρήματα για προεκλογικούς σκοπούς. Εάν το επιθυμούν θα πρέπει να τα δώσουν στην υποψήφιο και να τα χρησιμοποιήσει αυτός», επανέλαβε ο κ. Πετρίδης.

Το συμπέρασμα

Σε ερώτημα της κας. Ερωτοκρίτου, εάν, «μπορεί ένα πολιτικό κόμμα νοουμένου ένα ποσό εάν τα δαπανήσει για την προώθηση και τους σκοπούς της προεκλογικής εκστρατείας για δικούς του σκοπούς για επαφή με τα μέλη και τους ψηφοφόρους, και συνυπολογιστεί αυτό το ποσό στα έξοδα του υποψηφίου, είναι νόμιμο», ο κ. Πετρίδης παρέπεμψε στη γνωμάτευση του Κώστα Κληρίδη για το θέμα, η οποία παρουσιάζεται πιο κάτω. «Είναι όντως δύσκολο και για εμάς», είπε ο εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, «να διαχωρίσουμε τις συνήθεις δραστηριότητες που έχει ένα κόμμα. Εάν το κόμμα κάνει εκδήλωση για το Κυπριακό και εκεί εμφανιστεί ο υποψήφιος είναι δύσκολο και για εμάς να το χαρακτηρίσουμε προεκλογική δαπάνη ή όχι.  Εάν από την αρχή πει ότι είναι προεκλογική εκδήλωση δεν μπορεί να το κάνει».

Το συμπέρασμα από όσα λέχθηκαν, τόσο από τον κ. Χριστοδουλίδη, όσο και από τα κόμματα αλλά και από τον εκπρόσωπο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, είναι πως ότι κι αν συμβαίνει, εάν το οποιοδήποτε κόμμα σπαταλήσει έστω και ένα ευρώ υπέρ μιας υποψηφιότητας, αυτό θα πρέπει να προσμετρηθεί στα έξοδα του υποψηφίου. Στον λογαριασμό δηλαδή που έχει το επιτελείο του που δεν μπορεί να υπερβεί το ένα εκατομμύριο.

Συνεπώς, η εντύπωση που επιχειρήθηκε να δοθεί, τόσο κατά τη διάρκεια του debate όσο και στη συνέχεια από τα κόμματα, ότι δεν έδωσαν ούτε ένα ευρώ στον Νίκο Χριστοδουλίδη και από την άλλη ότι η υποψηφιότητα του πέραν από πολιτικά, είναι και οικονομικά ανεξάρτητη από τα κόμματα, είναι μάλλον λανθασμένη και έωλη, αφού αυτά τα χρήματα, με όποιον τρόπο κι αν τελικά σπαταληθούν θα πρέπει να προσμετρηθούν στα έξοδα της υποψηφιότητας του. Θα πρόκειται δηλαδή για χρήματα που δόθηκαν, είτε άμεσα, είτε έμμεσα υπέρ των εκλογικών αναγκών του επιτελείου του.

Η άλλη πτυχή

Το άλλο ζήτημα που επίσης δεν ξεκαθαρίζει κανείς, ωστόσο θα πρέπει να δοθούν απαντήσεις, είναι τι συμβαίνει στην περίπτωση που όντως τα συγκεκριμένα τρία κόμματα, αλλά και κυρίως οι Οικολόγοι που δεν στηρίζουν κανένα υποψήφιο, δεν δώσουν ούτε ένα ευρώ για προεκλογικές δαπάνες.

Πρόκειται για ένα τεράστιο κενό του Νόμου και μια τεράστια γκάφα των εμπνευστών της Νομοθεσίας που τέθηκε σε ισχύ το 2018, αφού πρακτικά δεν προβλέπεται τι θα συμβεί αν ένα κόμμα δεν συμμετάσχει σε εκλογές. Θα πει κάποιος –και ορθά θα το κάνει- πώς γίνεται ένα κόμμα, το οποίο μάλιστα είναι κοινοβουλευτικό να μην έχει άποψη για τις εκλογές.

Κι όμως σήμερα συμβαίνει αυτό, και δεν είναι η πρώτη φορά, αφού και στο παρελθόν οι Οικολόγοι είχαν λάβει ανάλογη απόφαση. Ωστόσο κανείς δεν σκέφτηκε να ρυθμίσει νομικά το όλο ζήτημα για να επιστρέφονται τα χρήματα και να μην παραμένουν στα ταμεία των κομμάτων και να σπαταλούνται για άλλους λόγους.

Κι αν κάποιοι επιμένουν πως δεν υπάρχει σήμερα συγκεκριμένο κονδύλι για προεκλογικά έξοδα που λαμβάνουν τα κόμματα, θα πρέπει να τους υποδειχθεί, πως η κρατική χορηγία που λαμβάνουν κάθε χρόνο, είναι αυξημένη κατά 2,5 εκατομμύρια ευρώ για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Για τις ανάγκες δηλαδή που δημιουργούνται στα κόμματα τις χρονιές που υπάρχουν εκλογές. Τα κόμματα, που ως κύτταρα της Δημοκρατίας, έχουν υποχρέωση με ευθύ τρόπο να συμμετάσχουν, να έχουν άποψη, να παράγουν πολιτικές, να αναδεικνύουν στελέχη και να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της πολιτικής, και όχι να λειτουργούν ως ΜΚΟ ή να κρύβονται πίσω από τον τίτλο οποιουδήποτε ανεξάρτητου υποψηφίου, σε μια προσπάθεια να συμβαδίσουν με την άποψη της κοινωνίας για το βούρκο και την κατάσταση ανυποληψίας που έχουν περιέλθει με αποκλειστικά δική τους ευθύνη τα κόμματα.

Η γνωμάτευση Κληρίδη

Για την ιστορία το θέμα της συμμετοχής των κομμάτων στις προεκλογικές εκστρατείες των υποψηφίων για τις Προεδρικές Εκλογές, είχε απασχολήσει έντονα και πριν από τις προηγούμενες Προεδρικές Εκλογές. Τα κόμματα και οι υποψήφιοι θεωρούσαν πως το όριο του ενός εκατομμυρίου, αφορούσε αποκλειστικά το εκλογικό επιτελείο εκάστου υποψηφίου και πως τα κόμματα ανεξάρτητα από το επιτελείο θα μπορούσαν να κάνουν όσα έξοδα επιθυμούσαν υπέρ της υποψηφιότητας.

Τον Δεκέμβριο του 2017 με γνωμάτευση του ο τέως Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, έσπευσε να βάλει τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση αφού με τη γνωμάτευσή του διασαφήνιζε ότι στο πλαφόν του ενός εκατομμυρίου ευρώ, που καθορίζει η νομοθεσία για τα προεκλογικά έξοδα των υποψηφίων για την Προεδρία της Δημοκρατίας, πρέπει να υπολογίζονται και οι δαπάνες των πολιτικών κομμάτων, που τους στηρίζουν.

Στην γνωμάτευση, αναφέρεται ότι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, για τα προεκλογικά έξοδα των υποψηφίων για την Προεδρία της Δημοκρατίας θα πρέπει να υπολογίζονται και οι δαπάνες των πολιτικών κομμάτων που τους στηρίζουν.

Παράλληλα, ο γενικός εισαγγελέας μετακύλιε την ευθύνη για λήψη απόφασης στη διοίκηση για τα τυχόν πλεονάσματα, που θα προέκυπταν από την προεκλογική εκστρατεία, λόγω του ανώτατου ορίου του ενός εκατ. ευρώ, καθώς τα τότε οκτώ κοινοβουλευτικά κόμματα μοιράστηκαν, κατά το τρέχον έτος, έκτακτη κρατική χορηγία, που ανερχόταν στα 2.565.000 ευρώ. Ποσό, το οποίο, σύμφωνα με τη γνωμάτευση, δεν μπορεί να διατεθεί για άλλο σκοπό εκτός από την κάλυψη των προεκλογικών δαπανών των κοινοβουλευτικών κομμάτων.

Άδειασμα και από Πετρίδη

Υπενθυμίζεται ότι αυτό το ποσό από εκείνη τη χρονιά και μετά, όπως αναφέρει και στη χθεσινή ανακοίνωση που εξέδωσε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, ενσωματώθηκε στην κρατική χορηγία. Ο υπουργός Οικονομικών προβαίνει σε μια ιστορική αναδρομή της κρατικής χορηγίας για τα κόμματα υπενθυμίζοντας πως μέχρι το 2016 (έτος διεξαγωγής βουλευτικών εκλογών), στον εκάστοτε Προϋπολογισμό περιλαμβανόταν σαφής διαχωρισμός της χορηγίας που δινόταν στα κοινοβουλευτικά κόμματα, σε τακτική χορηγία η οποία κυμαινόταν σε €4 εκ. και σε έκτακτη χορηγία η οποία ανερχόταν σε €2.6 εκ. και αφορούσε τη χρηματοδότηση των κομμάτων για τη διεξαγωγή των εκάστοτε εκλογών.

Στον Προϋπολογισμό του 2017, η χορηγία συνέχισε να διαχωρίζεται, αλλά περιλήφθηκε πρόσθετη παράγραφος στη σχετική Σημείωση, η οποία προέβλεπε, ότι ποσό ύψους €2.6 εκ. θα παραχωρείτο για τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών.

Με τον κρατικό Προϋπολογισμό του 2018 έγινε ενοποίηση των δύο χορηγιών με την πρόνοια της χορηγίας να ανέρχεται σε €6,7 εκ. ανά έτος. Έκτοτε, η χορηγία προς τα κοινοβουλευτικά κόμματα καθορίστηκε στα €6,7 εκ. ετησίως ανεξαρτήτως εάν διεξάγονταν εκλογές ή όχι.

Επί της ουσίας, το 2018 όχι μόνο ενοποιήθηκαν οι χορηγίες, αναντίλεκτα περιλαμβάνοντας και την χορηγία για τις Προεδρικές Εκλογές, αλλά η συνολική χορηγία αυξήθηκε αφού η χορηγία για τις εκλογές των €2.6 εκ. που δινόταν σε μια πενταετία μόνο δύο φορές (Βουλευτικές και Προεδρικές) αποφασίστηκε να δίνεται ετησίως ενσωματωμένη με την τακτική χορηγία. Η συνολική χορηγία, αυξήθηκε δηλαδή κατά 33% και ανέρχεται πλέον σε €33.5 εκ. σε μια πενταετία, σε σύγκριση με €25.2 εκ. με την προ του 2018 ρύθμιση.

«Κατ’ ουδένα λόγο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός ο ισχυρισμός κοινοβουλευτικών κομμάτων ότι η κρατική χορηγία δεν περιλαμβάνει χορηγία για τις προεδρικές  εκλογές. Την περιλαμβάνει», υποδεικνύει ο υπουργός Οικονομικών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Αδειάζει ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και Οικολόγους ο Πετρίδης για την κρατική χορηγία
• Οι καμπάνιες εκατοντάδων χιλιάδων και που καταλήγουν τα εκατομμύρια της χορηγίας
• Άναψε φωτιές η κρατική χορηγία-Καταστάσεις, διευκρινίσεις και προκλήσεις