Το «αποχαιρετιστήριο παιχνίδι» των χούλιγκαν

Από άλλου το περίμεναν (και το περιμένουν) και από αλλού το βρήκαν (και πιθανότατα θα το βρουν ξανά). Η αντιμετώπιση ενδεχόμενου τρομοκρατικού χτυπήματος μονοπώλησε τις στρατηγικές ασφαλείας του Euro2016, ωστόσο η εικόνα της Γαλλίας και της διοργάνωσης στιγματίζεται και αμαυρώνεται από τις εξαιρετικά βίαιες συγκρούσεις χούλιγκαν.

Το σκηνικό έχει πιάσει εξ απίνης τους ιθύνοντες και τους αξιωματούχους, οι οποίοι επαναλαμβάνουν -μονότονα και σχεδόν δίκην προσευχής- πως ο χουλιγκανισμός είναι φαινόμενο της δεκαετίας του ‘80 και των αρχών της αντίστοιχης του ’90 εκφραζόμενο από τύπους δίχως δόντια, μεγάλες κοιλιές και πληθώρα τατουάζ, οι οποίοι δεν έχουν τίποτε άλλο να κάνουν στη ζωή τους.

Στη μετατροπή της εν λόγω εκτίμησης σε πεποίθηση συνέβαλε η απουσία βίας από τα τελευταία τρία μεγάλα ποδοσφαιρικά τουρνουά (Μουντιάλ 2010, Euro2012, Μουντιάλ 2014). Αυτό που δεν συνυπολογίστηκε είναι ότι στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα σε Πολωνία και Ουκρανία υπήρξε αυστηρότατος έλεγχος στα σύνορα και πως στα δύο Παγκόσμια Κύπελλα (σε Νότιο Αφρική και Βραζιλία αντιστοίχως) η απόσταση και το κόστος ήταν αποθαρρυντικοί παράγοντες για τους Ευρωπαίους.

Αποτραβηγμένος, αλλά ακμαίος
Ο χουλιγκανισμός ωστόσο ζει, ίσως πιο ακμαίος από ποτέ. Απλώς αποτραβιέται όλο και πιο πολύ από το γήπεδο στην περιφέρεια, διότι οι σύγχρονες αρένες είναι εφοδιασμένες με κάμερες ασφαλείας υψηλότητας ανάλυσης και γιατί τόσο πριν όσο και μετά τα παιχνίδια γίνονται δεκάδες τηλεοπτικές μεταδόσεις. Πλέον ο χουλιγκανισμός ζει στα δάση, στα χωράφια και στα λιβάδια.

Σήμερα υπάρχουν στο διαδίκτυο σχετικές πλατφόρμες χούλιγκαν, όπου κάθε εβδομάδα εμφανίζονται δεκάδες καινούργια βίντεο. Άριστα προπονημένες μηχανές μάχης, ως επί το πλείστον μεταξύ 20 και 30 ετών, τίθενται αντιμέτωπες μέχρι ο αντίπαλος να μείνει ακίνητος στο έδαφος. Συχνά είναι οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων, οι οποίοι στη σκιά του πραγματικού αθλήματος εξασκούνται στη δική τους ιδέα για το σπορ. Για τους καβγάδες τους κλείνουν συχνά ραντεβού μέσα από κωδικοποιημένες πλατφόρμες, αλλά και μέσω facebook ή instagram.

Όποιος λειτουργεί τόσο κρυφά, τίθεται εκτός της περιοχής δράσης της αστυνομίας. Και όποιος δεν παραβιάζει το νόμο, δεν μπορεί να παρεμποδιστεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Ακόμη και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γαλλίας.

 
Τελευταία ευκαιρία
Γερμανός αστυνομικός, που ασχολείται εδώ και χρόνια με τα αίτια της ποδοσφαιρικής βίας, αποκάλυψε ότι πριν την έναρξη του τουρνουά είχε λάβει ήδη ενδείξεις ότι αυτό θα εξελισσόταν σ’ ένα είδος αποχαιρετιστήριου πάρτι για τους χούλιγκαν στην Ευρώπη.

«Βλέπουν στη Γαλλία την τελευταία ευκαιρία τους για τα επόμενα πολλά χρόνια να εμφανιστούν ενώπιον μεγάλου κοινού. Να ξεδώσουν πραγματικά για ακόμη μια φορά, προτού εκλείψει η ευκαιρία για κάτι τέτοιο τα επόμενα χρόνια», εξήγησε στο Spiegel ο ερευνητής, κατά τη γνώμη του οποίου στο Μουντιάλ του 2018 δεν θα υπάρξουν συμπλοκές χούλιγκαν, διότι οι ρωσικές αρχές ασφαλείας είναι υπερβολικά άτεγκτες  (σ.σ. απαιτείται βίζα για την είσοδο) και οι σκληροί νόμοι του κράτους εξαιρετικά αποτρεπτικοί.

Δύο χρόνια αργότερα (2020) το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα θα διεξαχθεί σχεδόν σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια, οπότε θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να κανονιστεί συνάντηση και ξυλοδαρμός μεταξύ χούλιγκαν. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ (2022) θα είναι πιθανότατα το πιο μαζικά ασφαλές γεγονός της νέας εποχής, αφού το κρατίδιο και η τοπική ποδοσφαιρική ομοσπονδία θα κάνουν τα πάντα, ώστε να μετατρέψουν αυτό το αμφιλεγόμενο Μουντιάλ σε ένα μιντιακό πάρτι.

«Γι’ αυτούς τους λόγους η Γαλλία είναι ένα τέλειο τουρνουά για τους χούλιγκανς. Όλα τα γήπεδα είναι σε κοντινές αποστάσεις, σε πολλές πόλεις υπάρχουν μικρά δρομάκια. Επιπροσθέτως τα σύνορα είναι ανοικτά και, αν κάποιος τύχει και συλληφθεί, στην Ευρώπη οι ποινές για ξυλοδαρμούς στο δρόμο είναι σχετικά ήπιες», εξήγησε ο Γερμανός αστυνομικός.

«Αυτό που δυσκολεύει περαιτέρω τους Γάλλους συναδέλφους είναι η μαζική αξιοποίηση από τους χούλιγκαν της προβληματικής της τρομοκρατίας. Σε πολλά γήπεδα η αστυνομία επικεντρώνεται πρώτιστα σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, αεροδρόμια και μεγάλες πλατείες ή ζώνες φιλάθλων. Ακόμη και το 11 διαμέρισμα, όπου τον Νοέμβριο έλαβαν χώρα οι επιθέσεις στο Παρίσι, έμεινε αφύλακτο την ημέρα που άνοιξε η αυλαία του Euro. Τοιουτοτρόπως μέρη όπως το λιμάνι ή η αγορά στη Μασσαλία μετατρέπονται εύκολα σε θέατρα μάχης μεταξύ εχθρικών σπειρών. Ίσως με αυτόν τον τρόπο εξηγείται γιατί οι Ρώσοι μπόρεσαν να επιτεθούν στους Άγγλους για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα στη Μασσαλία, προτού φτάσουν εκεί οι αστυνομικές δυνάμεις», κατέληξε.