Παραίτηση Κοτζιά: Παρασκήνιο, αντιδράσεις και το αύριο της Συμφωνίας των Πρεσπών
06:36 - 18 Οκτωβρίου 2018
«Με πόνο καρδιάς έκανα δεκτή την παραίτηση του Νίκου Κοτζιά», δήλωσε το απόγευμα της Τετάρτης, εξερχόμενος από το Μέγαρο Μαξίμου ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, μετά την ανακοίνωση-βόμβα από τον μέχρι πρότεινος Έλληνα ΥΠΕΞ, ότι παραιτείται.
Οι εξελίξεις αναμενόμενο προκάλεσαν τριγμούς εντός και εκτός Κυβέρνησης, ενώ η αποχώρηση Κοτζιά από τα ηνία της ελληνικής διπλωματίας μετέφερε κραδασμούς μέχρι και τα Σκόπια. Λογικό αν αναλογιστεί κανείς τις κρίσιμες ημέρες που περνά η γείτονος χώρα, που βρίσκεται εν μέσω κρίσμης συζήτησης στο Κοινοβούλιο από την οποία ο Πρωθυπουργός Ζάεφ ζητά εναγωνίως ¾ θετικών ψήφων για την αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία και θα ανοίξει το δρόμο για την υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών και κατ’ επέκταση για την είσοδο της χώρας του σε ΝΑΤΟ και ΕΕ .
Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό απανωτών εξελίξεων, ο Αλέξης Τσίπρας κάνοντας δεκτή την παραίτηση Κοτζιά, εμμέσως πλην σαφώς, επέλεξε να προστατεύσει την πλειοψηφία που του προσφέρει στο Κοινοβούλιο η συνεργασία με τους ΑΝΕΛ και τον Πάνο Καμμένο, οι αναφορές του οποίου περί σχεδίου Β΄για το Σκοπιανό πριν λίγες μέρες, άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου στην κόντρα του με τον Νίκο Κοτζιά, κόντρα που τελικά οδήγησε στην παραίτηση του δεύτερου.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός εξερχόμενος χθες του Μεγάρου Μαξίμου λίγο πριν την αναχώρησή του για τις Βρυξέλλες, και έχοντας κάνει αποδεκτή την παραίτηση Κοτζιά, είπε πως τον ευχαρίστησε ειλικρινώς για τη συμβολή του τα τρεισήμισι αυτά χρόνια στην αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας, κάνοντας λόγο για κοινή προσπάθεια.
Μιλώντας για την απόφασή του να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο Εξωτερικών, ο Έλληνας Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι αυτή η επιλογή του σηματοδοτεί την αποφασιστικότητά του να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του, να διασφαλίσει την επιτυχή ολοκλήρωση της ιστορικής Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι η ανάληψη του υπουργείου Εξωτερικών είναι μια απόφαση με πολλαπλά μηνύματα, τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό, και αποτυπώνει την απόφασή του να μην ανεχτεί καμία διγλωσσία από οποιονδήποτε, καμία προσωπική στρατηγική στην εθνική γραμμή της χώρας και να μην δεχτεί από κανέναν, συνειδητά ή ασυνείδητα να διαταράξει την ουσιαστική έξοδο της χώρας από την κρίση.
«Θέλω να στείλω μήνυμα και στους γείτονές μας που έχουν αυτές τις μέρες διαδικασίες. Θέλω να τους ενθαρρύνω να προχωρήσουν με αποφασιστικότητα. Δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία. Η Ελλάδα δεν θα αποδεχθεί την ένταξη της γειτονικής μας χώρας σε κανένα σχηματισμό με συνταγματικό όνομα Δημοκρατία της Μακεδονίας. Θέλω να τους ενθαρρύνω να προχωρήσουν. Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα ιστορικό βήμα για την ολοκλήρωση της ιστορικής συμφωνίας για τα Βαλκάνια. Η Ελλάδα και η κυβέρνησή μου θα κάνει αυτά που ορίζουν οι διεθνείς της υποχρεώσεις», ανέφερε.
Ωστόσο όχι και τόσο ρόδινη ήταν η πρώτη αντίδραση από πλευράς Κοτζιά, ο οποίος επιλέγοντας στίχους του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου, έδωσε ξεκάθαρα το σκηνικό του παρασκηνίου που τον οδήγησαν σε αυτή την απόφαση.
Με ανάρτηση στον προσωπικό λογαριασμό του στο twitter ο παραιτηθείς υπουργός Εξωτερικών, μετά την ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου ότι έκανε αποδεκτή την παραίτησή του, έγραψε συγκεκριμένα:
«Έρχεται η στιγμή, λέει ο ποιητής, να αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θα αφήσεις. Ο πρωθυπουργός και σειρά υπουργών έκαναν στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο τις επιλογές τους και εγώ κατόπιν τις δικές μου. Είναι καλό να θυμούνται, όμως, τον στίχο: βαθιά να με θάψουν θέλησαν, ξέχασαν ότι είμαι σπόρος».
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός πάντως από χθες βράδυ βρίσκεται στις Βρυξέλλες, για τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που ως πρώτο θέμα εξέτασε το Brexit, ενώ η σημερινή συνεδρίαση θα συνεχιστεί έχοντας στο τραπέζι το ζήτημα του μεταναστευτικού.
Το τηλεφώνημα σε Ζάεφ
Στο μεταξύ, ο Αλέξης Τσίπρας τηλεφώνησε στον Ζόραν Ζάεφ, μετά την παραίτηση Κοτζιά. Στη συνομιλία των δυο ηγετών, σύμφωνα με την εφημερίδα “Αυγή” επιβεβαιώθηκε η αποφασιστικότητά τους για την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ φέρεται να εξέφρασε τον θαυμασμό του στον Ελληνα ομόλογό του, για το κουράγιο και την επιμονή του, υπογραμμίζοντας τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν από κοινού όσον αφορά το Σκοπιανό, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας.
«Η κυβέρνηση πιστή στην εθνική γραμμή και υπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος»
«Ο Νίκος Κοτζιάς τίμησε το χαρτοφυλάκιό του και τόλμησε να ανοίξει καίρια ζητήματα της εξωτερικής μας πολιτικής, τα οποία εμπλούτισε με τη σκέψη του και τον λόγο του. Πρόκειται για ζητήματα που είχαν μείνει εδώ και χρόνια σε εκκρεμότητα, με ευθύνη κυρίως της ΝΔ, αλλά και του ΠΑΣΟΚ» δήλωσε ο αν. υπουργός ΠΕΝ, Σ. Φάμελλος, στον «Real 97.8 Fm», ερωτηθείς για την παραίτηση του υπουργού Εξωτερικών και την ανάληψη του υπουργείου από τον πρωθυπουργό.
Ο κ. Φάμελλος σημείωσε ότι «η ανάληψη του χαρτοφυλακίου από τον ίδιο τον πρωθυπουργό τονίζει την ανάγκη ολοκλήρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών, γεγονός που αποδεικνύει ότι η Ελλάδα βαδίζει απαρέγκλιτα προς την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την πΓΔΜ, εφόσον τηρηθούν τα συμφωνηθέντα από τη γείτονα».
.«Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού αμέσως μετά την παραίτηση Κοτζιά, αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση παραμένει πιστή στην εθνική γραμμή και στην υπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος» κατέληξε ο κ. Φάμελλος.
Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ
«Παραίτηση υπουργού, ιδιαίτερα του Νίκου Κοτζιά, δεν είναι κάτι που μας χαροποιεί» είπε από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, Πάνος Σκουρλέτης , ο οποίος σε συνέντευξή του στο «KONTRA» τόνισε ότι αυτό φάνηκε και στη δήλωση του πρωθυπουργού.
Ο κ. Σκουρλέτης είπε ότι στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο τέθηκε ζήτημα από τον πρωθυπουργό για όσους έχουν διαφορετική προσέγγιση στη συμφωνία των Πρεσπών.
Ο γραμματέας της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε ότι δεν έχει κατανοήσει απολύτως την επιλογή του κ. Κοτζιά να παραιτηθεί, τονίζοντας ότι είχε την πλήρη πολιτική κάλυψη του πρωθυπουργού για τα θέματα της αρμοδιότητάς του και όπως σημείωσε, αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός επέλεξε να αναλάβει τα καθήκοντα του υπουργού Εξωτερικών.
Τόνισε επίσης, ότι η κυβέρνηση έχει μία πολιτική και αυτή θα εφαρμόσει μέχρι την ολοκλήρωσή της, ενώ συμφώνησε με τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Δημήτρη Τζανακόπουλου, ο οποίος είπε πως όποιος δυσφορεί κατεβαίνει από το τρένο, λέγοντας ακόμα ότι είναι μία δήλωση με πολλούς αποδέκτες.
Για το λεγόμενο plan Β, είπε ότι ήταν προσωπικές απόψεις του κ. Καμμένου και συμπλήρωσε ότι στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής ειπώθηκε ότι δεν μπορεί να εκπροσωπεί (σσ ο κ. Καμμένος) την κυβέρνηση και να καταθέτει τις προσωπικές του απόψεις.
Όπως τόνισε ο κ. Σκουρλέτης, αυτά τα όρια έθεσε ο πρωθυπουργός με τη σημερινή του δήλωση, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «οι καλοί λογαριασμοί κάνουν και τους καλούς κυβερνητικούς εταίρους».
Είπε επίσης, ότι είναι θετικό πως μετά το υπουργικό συμβούλιο τα πράγματα έγιναν πιο σαφή και υπήρξε η δέσμευση όλων των παραγόντων ότι «θα ολοκληρώσουμε τους προγραμματικούς σκοπούς αυτής της κυβέρνησης».
Τέλος, όπως τόνισε ο κ. Σκουρλέτης, αυτό που περιμένουμε όλοι είναι να κλείσουμε αυτή τη συμφωνία και να μην βάζουμε «ηθελημένα ή αθέλητα» εμπόδια στην ολοκλήρωση αυτής της πολιτικής.
Σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση
Η παραίτηση του Νίκου Κοτζιά πυροδότησε πάντως τις αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τα οποία με ανακοινώσεις τους προέβησαν σε σφοδρή κριτική της κυβερνητικής στρατηγικής.
Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κυριάκος Μητσοτάκης, χαρακτήρισε τον κ. Τσίπρα ως «αδύναμο και εκβιαζόμενο πρωθυπουργό», κάνοντας λόγο για «κυνισμό» στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής.
Από την πλευρά της, η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά δήλωσε, από τις Βρυξέλλες όπου βρίσκεται, ότι «ο κ. Τσίπρας έκανε την επιλογή του. Χέρι - χέρι με τον κ. Καμμένο πάνε στον γκρεμό! Αλλά δεν θα πάρουν τη χώρα μαζί τους».
Ο επικεφαλής του Ποταμιού, που αποτελεί το μοναδικό εκ των κομμάτων της ελληνικής αντιπολίτευσης που έχει δηλώσει ανοικτά την στήριξή του στη Συμφωνία των Πρεσπών, αντέδρασε στην παραίτηση Κοτζιά με ανακοίνωση όπου χαρακτηρίζει τον Έλληνα Πρωθυπουργό ως «όμηρο του Υπουργού Άμυνας».
Το ΚΚΕ, σε σχετική ανακοίνωσή του, σημείωσε ότι οι εξελίξεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης πιθανότατα αναδεικνύουν «τις επιμέρους επιδιώξεις και αντιθέσεις για το πώς η κυβέρνηση θα υπηρετήσει καλύτερα τα αμερικανοΝΑΤΟϊκά σχέδια στην περιοχή».
«Διαλυτική και αποσυνθετική κρίση της κυβέρνησης, η οποία είναι στην ουσία κρίση της πολιτικής της» και «πλήρες αδιέξοδο της εξωτερικής πολιτικής» με πρώτο «το ναυάγιο και το φιάσκο της Συμφωνίας των Πρεσπών» διαπιστώνει σε γραπτή δήλωσή του ο γραμματέας της ΛΑΕ Παναγιώτης Λαφαζάνης με αφορμή την παραίτηση Κοτζιά.
Μούδιασμα στη Λευκωσία
Από την άλλη, μούδιασμα προκάλεσε στη Λευκωσία η είδηση της παραίτησης του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών.
Η συνεργασία Νίκου Κοτζιά με την κυπριακή Κυβέρνηση κατά τα τελευταία 3,5 χρόνια, που διατηρούσε το χαρτοφυλάκιο του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, χαρακτηρίζεται από κυβερνητικές πηγές ως άριστη σε όλα τα επίπεδα.
Ειδικότερα σε ότι αφορά το Κυπριακό, στο Νίκο Κοτζιά πιστώνεται μέγιστη συμβολή στις προσπάθειες ανάδειξης και συζήτησης του θέματος της ασφάλειας και των εγγυήσεων, καθώς και της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων.
Συναφώς, κυβερνητικές πηγές μιλώντας στον REPORTER, παρέπεμπαν μεταξύ άλλων στις δύο τελευταίες Διασκέψεις για την Κύπρο που πραγματοποιήθηκαν το 2017 σε Γενεύη και Κρανς Μοντανά, υπενθυμίζοντας την σθεναρή στήριξη που παρείχε ο τέως πλέον Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας κατά τις κρίσιμες και δύσκολες διαπραγματεύσεις που έλαβαν χώρα.
Στο πλαίσιο των πιο πάνω, δεν είναι τυχαίο που τόσο ο Προέδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης όσο και ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης έσπευσαν να εκφράσουν τη λύπη τους για την αποχώρησή του κ. Κοτζιά από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ, ανάλογες υπήρξαν και οι αντιδράσεις κομμάτων.
Σε γραπτή δήλωσή του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρει τα εξής: «Θέλω να εκφράσω τη λύπη μου για την παραίτηση του φίλου υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Κοτζιά, τον οποίο και ευχαριστώ για την αγαστή, εξαίρετη συνεργασία όλο αυτό το διάστημα. Μπροστά στις προκλήσεις που οι δυο χώρες αντιμετωπίζουν, προσβλέπουμε στη συνέχιση της στενής συνεργασίας με την ελληνική Κυβέρνηση».
Εκτίμηση και ευχαριστίες προς τον παραιτηθέντα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά εξέφρασε εξάλλου χθες με αναρτησή στον προσωπικό του λογαριασμό και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης.
"Ευχαριστώ θερμά τον φίλο Νίκο Κοτζιά για την πολύτιμη και αγαστή συνεργασία τόσο στο πλαίσιο των προσπαθειών για επίλυση του κυπριακού όσο και στις κοινές πρωτοβουλίες σε διεθνές, ευρωπαϊκό και περιφερειακό επίπεδο" έγραψε ο Ν. Χριστοδουλίδης.
«Τον Νίκο Κοτζιά να τον εμπιστεύεσαι... Για τα πιστεύω του αποποιήθηκε μία τεράστια οικογενειακή κληρονομιά»
Ο δε Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, έγραψε για την παραίτηση Κοτζιά: "Με απόλυτο σεβασμό στα θέματα που αφορούν την ελληνική κυβέρνηση, εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς τον Νίκο Κοτζιά για την συνεργασία και την στήριξη στον αγώνα της πατρίδας μας για επανένωση. Αποχωρεί από το ΥΠΕΞ σε μια οριακή καμπή του Κυπριακού".
Σε δεύτερο tweet ο κ. Νεοφύτου αναφέρει: "Τώρα που δεν είναι υπουργός ο Νίκος Κοτζιάς δημοσιοποιώ τι μου είπε ένας καλός μου φίλος από την Ελλάδα πριν 3 χρόνια. Τον Νίκο Κοτζιά να τον εμπιστεύεσαι. Ο Νίκος για τα πιστεύω του αποποιήθηκε μία τεράστια οικογενειακή κληρονομιά. Ό,τι νάναι, αυτό είναι. Αυθεντικός και ιδεολόγος".
Οι ευχαριστίες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Το Αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών στο μεταξύ ευχαρίστησε τον Νίκο Κοτζιά για τη συμβολή του στην ενίσχυση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και στην επίτευξη της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ευχαρίστησε τον Έλληνα υπουργό, τονίζοντας, όμως, ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν την «πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας» για την επίλυση του ονοματολογικού.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ευχαρίστησε τον Έλληνα υπουργό, τονίζοντας, όμως, ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν την «πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας» για την επίλυση του ονοματολογικού.
«Καθώς το κοινοβούλιο της `Μακεδονίας` συνεχίζει τη συζήτηση για τις συνταγματικές αλλαγές παροτρύνουμε τους ηγέτες να ξεπεράσουν την κομματική πολιτική και να εκμεταλλευτούν αυτή την ιστορική ευκαιρία για να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα ως ένα πλήρες μέλος των δυτικών θεσμών», είπε καταληκτικά.
Ευχαριστίες από τον Αλβανό ΥΠΕΞ
Με μία ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας, Ντιτμίρ Μπουσάτι, ευχαρίστησε τον Νίκο Κοτζιά για τις προσπάθειές του να ανοιχτεί από κοινού μία νέα σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών.
"Υπάρχουν λίγες χαρές στο επάγγελμα αυτό, αλλά οι πιο αξιόλογες προέρχονται από την πραγματική συνεργασία και το πνεύμα συλλογικότητας" γράφει ο κ. Μπουσάτι και προσθέτει: "Σε ευχαριστούμε Νίκο Κοτζιά για τις προσπάθειές σου να ανοίξουμε από κοινού μια νέα σελίδα συνεργασίας, εμπιστοσύνης και καλής γειτονίας μεταξύ των χωρών μας".
Χαν για Κοτζιά: Ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί η πολιτική του κληρονομιά
«Ευχαριστώ τον Νίκο Κοτζιά για την αποδεδειγμένη ηγεσία του στους τομείς συνεργασίας μας. Τώρα είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί η πολιτική του κληρονομιά - ειδικά η συμφωνία των Πρεσπών» έγραψε στο προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο επίτροπος Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
- Στον αέρα η Συμφωνία των Πρεσπών -Αποχώρησαν οι βουλευτές του VMRO από τη Βουλή
- Σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση στην ελληνική κυβέρνηση μετά την παραίτηση Κοτζιά
- Με πόνο καρδιάς ο Τσίπρας, υπενθυμίζει πως είναι…σπόρος ο Κοτζιάς
- Και πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών ο Τσίπρας-Παρελθόν ο Κοτζιάς
