Ανοίγει ο δρόμος για θέσπιση της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας
13:52 - 03 Οκτωβρίου 2018
Ενώπιον της Επιτροπής Νομικών της Βουλής άρχισε σήμερα η συζήτηση δύο νομοθετημάτων που αφορούν την παραχώρηση στους πολίτες της δυνατότητας προώθησης μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας. Πρόκειται για ένα κυβερνητικό νομοσχέδιο και μια πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ.
Με το νομοσχέδιο που κατέθεσε η Κυβέρνηση θεσμοθετείται η δυνατότητα των πολιτών να καλούν την Κυβέρνηση να λάβει δράση ή να τροποποιήσει υφιστάμενη πολιτική/νομοθεσία, σε τομείς που τους ενδιαφέρουν, νοουμένου ότι συγκεντρώσουν 8000 δηλώσεις υποστήριξης από πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ή και υπηκόους χωρών της ΕΕ που εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους. Το αίτημα θα εξετάζεται από την αρμόδια Επιτροπή (Επιτροπή Εξέτασης Πρωτοβουλιών Πολιτών), η οποία θα διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο με τετραετή θητεία, με επικεφαλής των Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου.
Με την πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ θεσπίζεται νομοθεσία με την οποία εισάγεται ο θεσμός της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, υποστηριζόμενης από τις υπογραφές πέντε χιλιάδων πολιτών, με υποβολή πρότασης πολιτικής κατευθείαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Με το νομοσχέδιο εισάγεται «με εφαρμοσμένο, χειροπιαστό και αποτελεσματικό τρόπο η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων», δήλωσε ο βουλευτής ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου.
Σημείωσε ότι το νομοσχέδιο είναι αποτέλεσμα συνδιαβούλευσης με ομάδες πολιτών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και με πλατφόρμες οργανώσεων.
«Είναι σημαντικό σε αυτές τις εποχές της απαξίωσης, όπως τη βιώνουμε από τους πολίτες, να βρίσκουμε τους τρόπους εκείνους που ενεργοί πολίτες θα μπορούν να συμμετάσχουν στη λήψη αποφάσεων» επεσήμανε.
Ο κ. Δημητρίου είπε πως στην πορεία της συζήτησης θα διαφανεί κατά πόσον το νομοσχέδιο και η πρόταση νόμου μπορούν να συγκεραστούν και να οδηγηθούν ενώπιον της Ολομέλειας ως ένα κείμενο.
«Η πρόθεση και της Κυβέρνησης, όπως διατυπώνεται μέσω του νομοσχεδίου, όσο και των βουλευτών που κατέθεσαν την πρόταση νόμου, είναι κοινή. Είναι να δοθεί η ευκαιρία σε πολίτες να εκφραστούν και να διοχετεύσουν τις απόψεις και τις προθέσεις τους, τις απαιτήσεις ή τις διεκδικήσεις μέσα από μια διαδικασία θα κατατεθεί και θα αποφασιστεί. Από κει και πέρα όμως υπάρχει διαφορετική προσέγγιση σε ό,τι αφορά την εκτελεστική εξουσία -που συμφωνούμε ότι εκεί χρειάζεται να ασκούνται πιέσεις από ομάδες πολιτών- και τη νομοθετική εξουσία, που είναι εντελώς διαφορετική η λογική της κυριαρχίας του κοινοβουλίου και του τρόπου που πρέπει να προωθούνται τα θέματα στο κοινοβούλιο» εξήγησε.
Από πλευράς ΑΚΕΛ, η βουλευτής Ευανθία Σάββα σημείωσε πως «η ιδέα να εμπλακεί η κοινωνία των πολιτών πιο ενεργά στη δημόσια ζωή είναι σίγουρα θετική».
Ανέφερε όμως πως από την εμπειρία που υπάρχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που υφίσταται αυτό ο θεσμός, δεν υπάρχει πραγματικός αντίκτυπος, κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα για να αλλάξουν πολιτικές.
«Ασφαλώς, μπορεί αυτή η πρωτοβουλία να λειτουργήσει ως μέτρο πίεσης προς την εκάστοτε κυβέρνηση και τροφή για προβληματισμό» είπε και πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ θα το μελετήσει στα πλαίσια της Επιτροπής Νομικών και θα προσπαθήσει να εμπλουτίσει το νομοσχέδιο.
Όπως σημείωσε η βουλευτής Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, στόχος της πρότασης νόμου που κατέθεσε εκ μέρους του ΔΗΚΟ, είναι να υπάρχει κατευθείαν πρόσβαση των πολιτών στη Βουλή.
Ειδικότερα, εξήγησε, προτείνεται η παροχή δικαιώματος στους πολίτες όπως υποβάλλουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων υπό όρους και προϋποθέσεις προτάσεις πολιτικής, καλώντας τη νομοθετική εξουσία να προβεί σε θέσπιση ή τροποποίηση ή κατάργηση νομοθεσίας επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος και κοινής ωφελείας.
«Με αυτό τον τρόπο προαγάγουμε την άμεση και απευθείας επικοινωνία των πολιτών και της κοινωνίας με τη νομοθετική εξουσία και με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να λύσουμε πολλά προβλήματα» είπε.
Η κ. Ερωτοκρίτου υπέδειξε ότι ενώ η πρόταση νόμου αφορά τη νομοθετική πρωτοβουλία των πολιτών με προσφυγή κατευθείαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, με το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης η πρωτοβουλία φιλτράρεται πρωτίστως από όργανο της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή από την εκάστοτε κυβέρνηση, για να καταλήξει μετά στη Βουλή.
Απαντώντας σε ερώτηση είπε πως δεν υπάρχει συνταγματικό κώλυμα στην απευθείας προσφυγή των πολιτών στη Βουλή, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο τα δύο κείμενα να συγκεραστούν. Είπε ωστόσο ότι το ΔΗΚΟ θα επιμείνει στη δίκη του πρόταση, χωρίς να αποκλείει έγκριση και οποιασδήποτε άλλης νομοθεσίας.
«Είναι κάτι το οποίο ενισχύει τη διαφάνεια, ενισχύει την αμεσότητα και την ανάγκη τα αντανακλαστικά των θεσμών, ιδιαίτερα της Βουλής των Αντιπροσώπων, να είναι πολύ γρήγορα και να ανταποκρίνονται στα προβλήματα που θέτουν οι πολίτες και ανάλογα με τον πληθυσμό μας δεν θεωρώ ότι η συλλογή πέντε χιλιάδων υπογραφών είναι κάτι πολύ εύκολο για οποιοδήποτε θέμα έτσι ώστε κάποιος να μπορεί να πει ότι μπορεί να τύχει ‘κακοποίησης’ αυτό το δικαίωμα που θα δώσουμε στους πολίτες» ανέφερε.
Ικανοποίηση για τη προώθηση των δύο νομοθετημάτων στην Επιτροπή Νομικών εξέφρασε ο Γραμματέας της πλατφόρμας «Διαφάνεια Τώρα» και μέλος της οργάνωσης «Ελευθερία», Γιάννης Λαούρης.
«Είναι μια τρίτη δίοδος δημοκρατίας, είναι μια σημαντική αναβάθμιση στο σύστημα δημοκρατίας που έχει η Κύπρος γιατί δίνει αμεσότητα στον πολίτη να μπορεί να καταθέσει μέχρι και προτάσεις νόμου» είπε.
Με το νομοσχέδιο που κατέθεσε η Κυβέρνηση θεσμοθετείται η δυνατότητα των πολιτών να καλούν την Κυβέρνηση να λάβει δράση ή να τροποποιήσει υφιστάμενη πολιτική/νομοθεσία, σε τομείς που τους ενδιαφέρουν, νοουμένου ότι συγκεντρώσουν 8000 δηλώσεις υποστήριξης από πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ή και υπηκόους χωρών της ΕΕ που εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους. Το αίτημα θα εξετάζεται από την αρμόδια Επιτροπή (Επιτροπή Εξέτασης Πρωτοβουλιών Πολιτών), η οποία θα διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο με τετραετή θητεία, με επικεφαλής των Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου.
Με την πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ θεσπίζεται νομοθεσία με την οποία εισάγεται ο θεσμός της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, υποστηριζόμενης από τις υπογραφές πέντε χιλιάδων πολιτών, με υποβολή πρότασης πολιτικής κατευθείαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Με το νομοσχέδιο εισάγεται «με εφαρμοσμένο, χειροπιαστό και αποτελεσματικό τρόπο η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων», δήλωσε ο βουλευτής ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου.
Σημείωσε ότι το νομοσχέδιο είναι αποτέλεσμα συνδιαβούλευσης με ομάδες πολιτών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και με πλατφόρμες οργανώσεων.
«Είναι σημαντικό σε αυτές τις εποχές της απαξίωσης, όπως τη βιώνουμε από τους πολίτες, να βρίσκουμε τους τρόπους εκείνους που ενεργοί πολίτες θα μπορούν να συμμετάσχουν στη λήψη αποφάσεων» επεσήμανε.
Ο κ. Δημητρίου είπε πως στην πορεία της συζήτησης θα διαφανεί κατά πόσον το νομοσχέδιο και η πρόταση νόμου μπορούν να συγκεραστούν και να οδηγηθούν ενώπιον της Ολομέλειας ως ένα κείμενο.
«Η πρόθεση και της Κυβέρνησης, όπως διατυπώνεται μέσω του νομοσχεδίου, όσο και των βουλευτών που κατέθεσαν την πρόταση νόμου, είναι κοινή. Είναι να δοθεί η ευκαιρία σε πολίτες να εκφραστούν και να διοχετεύσουν τις απόψεις και τις προθέσεις τους, τις απαιτήσεις ή τις διεκδικήσεις μέσα από μια διαδικασία θα κατατεθεί και θα αποφασιστεί. Από κει και πέρα όμως υπάρχει διαφορετική προσέγγιση σε ό,τι αφορά την εκτελεστική εξουσία -που συμφωνούμε ότι εκεί χρειάζεται να ασκούνται πιέσεις από ομάδες πολιτών- και τη νομοθετική εξουσία, που είναι εντελώς διαφορετική η λογική της κυριαρχίας του κοινοβουλίου και του τρόπου που πρέπει να προωθούνται τα θέματα στο κοινοβούλιο» εξήγησε.
Από πλευράς ΑΚΕΛ, η βουλευτής Ευανθία Σάββα σημείωσε πως «η ιδέα να εμπλακεί η κοινωνία των πολιτών πιο ενεργά στη δημόσια ζωή είναι σίγουρα θετική».
Ανέφερε όμως πως από την εμπειρία που υπάρχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που υφίσταται αυτό ο θεσμός, δεν υπάρχει πραγματικός αντίκτυπος, κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα για να αλλάξουν πολιτικές.
«Ασφαλώς, μπορεί αυτή η πρωτοβουλία να λειτουργήσει ως μέτρο πίεσης προς την εκάστοτε κυβέρνηση και τροφή για προβληματισμό» είπε και πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ θα το μελετήσει στα πλαίσια της Επιτροπής Νομικών και θα προσπαθήσει να εμπλουτίσει το νομοσχέδιο.
Όπως σημείωσε η βουλευτής Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, στόχος της πρότασης νόμου που κατέθεσε εκ μέρους του ΔΗΚΟ, είναι να υπάρχει κατευθείαν πρόσβαση των πολιτών στη Βουλή.
Ειδικότερα, εξήγησε, προτείνεται η παροχή δικαιώματος στους πολίτες όπως υποβάλλουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων υπό όρους και προϋποθέσεις προτάσεις πολιτικής, καλώντας τη νομοθετική εξουσία να προβεί σε θέσπιση ή τροποποίηση ή κατάργηση νομοθεσίας επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος και κοινής ωφελείας.
«Με αυτό τον τρόπο προαγάγουμε την άμεση και απευθείας επικοινωνία των πολιτών και της κοινωνίας με τη νομοθετική εξουσία και με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να λύσουμε πολλά προβλήματα» είπε.
Η κ. Ερωτοκρίτου υπέδειξε ότι ενώ η πρόταση νόμου αφορά τη νομοθετική πρωτοβουλία των πολιτών με προσφυγή κατευθείαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, με το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης η πρωτοβουλία φιλτράρεται πρωτίστως από όργανο της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή από την εκάστοτε κυβέρνηση, για να καταλήξει μετά στη Βουλή.
Απαντώντας σε ερώτηση είπε πως δεν υπάρχει συνταγματικό κώλυμα στην απευθείας προσφυγή των πολιτών στη Βουλή, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο τα δύο κείμενα να συγκεραστούν. Είπε ωστόσο ότι το ΔΗΚΟ θα επιμείνει στη δίκη του πρόταση, χωρίς να αποκλείει έγκριση και οποιασδήποτε άλλης νομοθεσίας.
«Είναι κάτι το οποίο ενισχύει τη διαφάνεια, ενισχύει την αμεσότητα και την ανάγκη τα αντανακλαστικά των θεσμών, ιδιαίτερα της Βουλής των Αντιπροσώπων, να είναι πολύ γρήγορα και να ανταποκρίνονται στα προβλήματα που θέτουν οι πολίτες και ανάλογα με τον πληθυσμό μας δεν θεωρώ ότι η συλλογή πέντε χιλιάδων υπογραφών είναι κάτι πολύ εύκολο για οποιοδήποτε θέμα έτσι ώστε κάποιος να μπορεί να πει ότι μπορεί να τύχει ‘κακοποίησης’ αυτό το δικαίωμα που θα δώσουμε στους πολίτες» ανέφερε.
Ικανοποίηση για τη προώθηση των δύο νομοθετημάτων στην Επιτροπή Νομικών εξέφρασε ο Γραμματέας της πλατφόρμας «Διαφάνεια Τώρα» και μέλος της οργάνωσης «Ελευθερία», Γιάννης Λαούρης.
«Είναι μια τρίτη δίοδος δημοκρατίας, είναι μια σημαντική αναβάθμιση στο σύστημα δημοκρατίας που έχει η Κύπρος γιατί δίνει αμεσότητα στον πολίτη να μπορεί να καταθέσει μέχρι και προτάσεις νόμου» είπε.
Πηγή: ΚΥΠΕ