Ανεκτίμητης αξίας εικόνες σαπίζουν στο Κάστρο της Κερύνειας

Σε πρωτοσέλιδο της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Χαβαντίς» με ημερομηνία 1η Οκτωβρίου, αναφέρεται σε χαμένες εικόνες και θρησκευτικά κειμήλια αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων που βρίσκονται κλειδωμένα στα αμπάρια του κάστρου της Κερύνειας μετά το 1974 και δημοσιοποιεί φωτογραφίες από το χώρο όπου φυλάττονται, σημειώνοντας ότι μπορεί να βρίσκονται σε τύπου ράφια αλλά έχουν αφεθεί στην σκόνη και χωρίς συντήρηση, να σαπίσουν, όπως γράφει.

Η εφημερίδα δημοσιεύει και φωτογραφίες από διάφορες εικόνες, όπως μια , σταυρούς, λιβανιστήρια και κηροπήγια από διάφορες εκκλησίες στα κατεχόμενα.

Το ρεπορτάζ υπογράφουν οι Οντάτς Ντουζγκιούν και Μετέ Χάται, που γράφουν ότι πέτυχαν να δουν και να δημοσιεύσουν εικόνες χιλιάδων χαμένων εικόνων για τις οποίες από το 1974 Τουρκία και ψευδοκράτος κατηγορούνται για λεηλασία και καταλήστευση.

Το δημοσίευμα αναφέρει ότι η κυπριακή εκκλησία υποστηρίζει ότι οι εικόνες και τα κειμήλια που έχουν λεηλατηθεί από τις εκκλησίες στα κατεχόμενα και έχουν οδηγηθεί στο εξωτερικό για παράνομη πώληση είναι 20.000 συνολικά. Μεταξύ αυτών βρίσκονται τοιχογραφίες και υψηλής αξίας θρησκευτικά αντικείμενα. Σημειώνεται δε ότι η ε/κ πλευρά διατηρεί το θέμα σχεδόν πάντα την επικαιρότητα διεθνώς αλλά και σε πολιτιστικούς κύκλους ζητώντας την τιμωρία της Τουρκίας και την επιστροφή των αντικειμένων.

Για το θέμα των χαμένων εικόνων που προτάσσει η κυπριακή εκκλησία, οι δημοσιογράφοι της Χαβαντίς γράφουν ότι αρμόδιοι της Τουρκίας και του ψευδοκράτους υποστηρίζουν ότι δεν είναι όλα χαμένα αφού πολλές εικόνες και άλλα θρησκευτικά αντικείμενα βρίσκονται εκτεθειμένα σε πέντε διαφορετικά μουσεία στα κατεχόμενα, αλλά και σε διάφορες εκκλησίες που λειτουργούν και ως μουσεία, όπως το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα, η εκκλησία της Παναγίας θεοτόκου στο Τρίκωμο, ο Αγιος Μάμας στην Μόρφου, ο Αρχάγγελος Μιχαήλ στην Κερύνεια και ο Αγιος Ιωάννης στα Βαρώσια. Σημειώνεται ότι με εκθέσεις το 1990 και το 1996 το «τμήμα αρχαιοτήτων» και το «υπουργείο εξωτερικών» 7.656 αντικείμενα, εικόνες και άλλα θρησκευτικά κειμήλια, βρίσκονται εκτεθειμένα ή σε χώρους στα κατεχόμενα.

Στο ρεπορτάζ αναφέρεται ότι το 1981-1982 κάποιες εικόνες που φυλάττονταν στο κάστρο της Κερύνειας εντοπίστηκαν στο αεροδρόμιο της Κων/πολης με τους δημοσιογράφους να επισημαίνουν ότι οι συνθήκες διαφύλαξης των εικόνων και αντικειμένων είναι διατρητες και τα φυλαγμένα στο κάστρο είναι έρμαια σε λαθρέμπορους αρχαιοκάπηλους. Κάνει δε εκτενή αναφορά στον Αϊντίν Ντικμέν και τις υποθέσεις που έχει ανοίξει η κυπριακή δημοκρατία και ποιες κέρδισε εναντίον του. Η New York times, αναφέρει, είχαν γράψει παλαιότερα ότι κάποια από τα αντικείμενα που έκλεψε ο Ντικμέν βρίσκονται στο κάστρο της Κερύνειας.

Για να μπουν στα αμπάρια του κάστρου όπου φυλάττονται οι εικόνες, αναφέρεται, οι δημοσιογράφοι ήρθαν σε επαφή με το «υπουργείο τουρισμού» και το «τμήμα αρχαιοτήτων». Διαπίστωσαν ότι οι συνθήκες φύλαξης δεν είναι κατάλληλες, δεν υπάρχουν κλιματιστικά, αλλά υπερβολική ζέστη και πολύ σκόνη που μπορούν να αλλοιώσουν τις εικόνες.

Από τα όσα μεταφέρουν από την συζήτηση που είχαν με αρμόδιους φαίνεται ότι δεν γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των αντικειμένων που βρίσκονται στο κάστρο της Κερύνειας και το τί θα γίνει με τις εικόνες, είναι όπως τους είπαν, θέμα πολιτικής της «κυβέρνησης».

Επίχρυση εικόνα του Αποστόλου Ανδρέα που χρονολογείται από το 1886. Και αυτή είναι μέσα στο κάστρο της ΚερύνειαςHavandiskibris

Ο αρχαιολόγος Τουντζέρ Μπαγισκάν δήλωσε στην Χαβαντίς ότι ειδικά τα θρησκευτικά αντικείμενα που ανάγονται στον 17ο και 18ο αιώνα είναι πολύ ευαίσθητα στις συνθήκες που εκτίθενται και σημείωσε πως παλαιότερα κάποια αντικείμενα είχαν κλαπεί από το κάστρο Κερύνειας, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να καλυτερεύσει το σύστημα ασφαλείας και να γίνει λεπτομερή καταγραφή των αντικειμένων.

Ζητούν την επιστροφή τους στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους!

Ο Μουφτής των Τ/κ, Ταλί Αταλάι εξέφρασε την στήριξή του στην επιστροφή εικόνων και θρησκευτικών κειμηλίων στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, και συγκεκριμένα στην Ορθόδοξη Εκκλησίας της Κύπρου, σημειώνοντας πως "οι εικόνες στο Κάστρο της Κερύνειας ανήκουν στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου και θα υποστηρίξουμε την επιστροφή τους".

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γραφείου για τον Θρησκευτικό Διάλογο στο πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας για το Κυπριακό, ο Αταλάι σημείωσε πως "η ορθή αποθήκευση, συντήρηση και προστασία δεν είναι μόνο απαραίτητη αλλά και καθήκον. Οι θρησκευτικές αντιλήψεις και οι θρησκευτικοί χώροι πρέπει να προστατεύονται ανεξαρτήτως του πού βρίσκονται", σημείωσε.

"Ακριβώς όπως αναμένουμε τα περιουσιακά στοιχεία του ΕΒΚΑΦ να συντηρούνται όπως πρέπει, να προστατεύονται και να διατηρούνται από τις ελληνοκυπριακές αρχές, οι τουρκοκυπριακές αρχές πρέπει να κάνουν το ίδιο με τα περιουσιακά στοιχεία των Χριστιανών της Κύπρου", σημείωσε, σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Είπε πως "πρέπει όλοι να διατηρούμε τη θρησκευτική και πολιτιστική μας κληρονομιά με τον πιο κατάλληλο τρόπο χωρίς να παραγνωρίζουμε τις ανάγκες και ευαισθησίες των νόμιμων ιδιοκτητών".

Ο Επίσκοπος Νεαπόλεως Πορφύριος, επικεφαλής της Συνοδικής Επιτροπής για τα Μνημεία και τα Θρησκευτικά Κειμήλια της Εκκλησίας της Κύπρου, καλωσόρισε θερμά τη διερεύνηση του θέματος και τα δημοσιεύματα της εφημερίδας "Χαβαντίς" για το θέμα, καθώς και τις δηλώσεις του Μουφτή, αλλά εξέφρασε λύπη και ανησυχία για την κατάσταση των εικόνων αυτών, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση.

"Με λύπη μαθαίνουμε από τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύτηκε από την τ/κ εφημερίδα Χαβαντίς ότι τα ανεκτίμητα θρησκευτικά μας κειμήλια φυλάγονταν σε ακατάλληλες και μη ασφαλείς συνθήκες στις αποθήκες του Κάστρου", σημείωσε.

H Εκτελεστική Διευθύντρια του Γραφείου για τον Θρησκευτικό Διάλογο στο πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας για το Κυπριακό, Σαλπί Εσκιτζιάν, δήλωσε πως "ο σεβασμός, η διατήρηση και η συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί μια υποχρέωση που ξεκάθαρα προβλέπεται από το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο".

Οι Θρησκευτικοί Ηγέτες της Κύπρου είχαν συμφωνήσει να δημιουργήσουν μια αμοιβαία αποδεχτή κοινή επιτροπή που θα διεξάγει έρευνα για όλα τα αποθηκευμένα θρησκευτικά κειμήλια στην Κύπρο ως ένα απτό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, προστίθεται στην ανακοίνωση.

"Αυτή η πρόταση ήταν ένα από τα πρώτα θέματα που συζητήθηκαν στο πλαίσιο του Θρησκευτικού Διαλόγου πριν από εφτά χρόνια, δήλωσε η κ. Εσκιτζιάν, σημειώνοντας πως δυστυχώς η κοινή αυτή συμφωνία δεν υλοποιήθηκε αλλά παρέμεινε ζωντανή στο τραπέζι του διαλόγου.

O Επίσκοπος Πορφύριος είπε πως "προσευχόμαστε αυτή η έρευνα και η δημοσιότητά της να βοηθήσει στην άρση των εμποδίων που αντιμετωπίσαμε για τη δημιουργία μιας κοινής επιτροπής με εκπροσώπους των θρησκευτικών ηγετών της Κύπρου για καταγραφή των απωλεσθέντων θρησκευτικών κειμηλίων όλων των κοινοτήτων της Κύπρου και για διασφάλισης της κατάλληλης προστασίας, συντήρησης και διατήρησής τους", καταλήγει η ανακοίνωση.

Θα στηρίξουμε πολιτική απόφαση για παράδοση των θρησκευτικών εικόνων στους Ε/κ, λέει ο Αταλάι

Τη στήριξη του στην παράδοση όποιων θρησκευτικών εικόνων βρίσκονται στα χέρια της τ/κ πλευράς εξέφρασε με ανακοίνωση του ο λεγόμενος «υπουργός θρησκευτικών υποθέσεων» Ταλίπ Αταλάι, με την προϋπόθεση να υπάρξει επί του θέματος πολιτική απόφαση.

Σύμφωνα με δημοσίευμα στην τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Χαβαντίς», ο κ. Αταλάι είπε ότι «η παράδοση των εικόνων είναι πολιτική απόφαση και αν υπάρξει τέτοια απόφαση και αν θέλουμε να δείξουμε αλληλοσεβασμό τότε εμείς (ως «υπουργείο» θρησκευτικών υποθέσεων) θα στηρίξουμε την απόφαση».

«Αυτές οι εικόνες ανήκουν στην ορθόδοξη εκκλησία και η σωστή διατήρηση και προστασία είναι σημαντική» είπε και πρόσθεσε ότι «αν οι εικόνες αυτές βρίσκονται στα χέρια μας τότε η προστασία και διατήρηση τους είναι καθήκον μας να της προστατεύσουμε ως πολιτιστική κληρονομιά».

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ, Havadiskibris.com