Περιμένει Χολ Λούτε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους η Λευκωσία
11:45 - 04 Μαΐου 2018
Με τον Μουσταφά Ακιντζί να επιμένει στο δικό του… πλαίσιο Γκουτέρες και την Άγκυρα να διαμηνύει πως «αν δεν αλλάξει νοοτροπία η ε/κ πλευρά δεν μπορεί να υπάρξει λύση ομοσπονδίας και πρέπει να δοκιμαστεί ένας νέος δρόμος», η προοπτική επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας για το Κυπριακό στο προσεχές μέλλον, που ήταν ούτως ή άλλως περιορισμένη, δείχνει τώρα να ελαχιστοποιείται ακόμη πιο πολύ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Απορρίπτει το πλαίσιο Γκουτέρες και επιθυμεί νέο δρόμο το τουρκικό Υπ. Εξ.
Η χαραμάδα επανέναρξης των συνομιλιών συντηρείτο ανοιχτή με την ελπίδα πως σε κάποια στιγμή η τουρκική/τουρκοκυπριακή πλευρά, θα εγκατέλειπε την άλογη λογική της λύσης πέραν των παραμέτρων του ΟΗΕ, την οποία εδώ και για μεγάλο χρονικό διάστημα υιοθέτησε και προβάλλει μανιωδώς.
Ωστόσο, στα πολλά μεγάλα αγκάθια που ήδη υπήρχαν, ήρθε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης να προσθέσει ακόμη ένα, αυτό του τι ο ίδιος θεωρεί πως αποτελεί το πλαίσιο του Αντόνιο Γκουτέρες, με μια ανάγνωση και ερμηνεία που όχι απλώς πόρρω απέχει από την πραγματικότητα, αλλά επιβεβαιώνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πως προτεραιότητά του δεν είναι η επανέναρξη των συνομιλιών, παρά μόνο ένα επικοινωνιακό παιχνίδι με στόχο την επίρριψη ευθυνών.
Υπό τα δεδομένα αυτά, η κάθοδος της νέας Σύμβουλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό-η οποία σύμφωνα με πληροφορίες θα είναι η Αμερικανίδα Τζέιν Χολ Λούτε- είναι αυτή που αναμένεται να ρίξει φως στο θολό σκηνικό του Κυπριακού, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο όσον αφορά τις πιθανότητες επανέναρξης των συνομιλιών.
Με πρώτιστο ζητούμενο, όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, το ξεκαθάρισμα από πλευράς Ηνωμένων Εθνών, του περιεχομένου που ο ίδιος ο Αντόνιο Γκουτέρες θεωρεί πως έχει το πλαίσιο του.
Από ε/κ πλευράς, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης επανέλαβε και σήμερα πως ένα είναι το έγγραφο που αφορά το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα, αυτό που έλαβε τελική μορφή στις 4 Ιουλίου 2017.
Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπέδειξε ότι στις 30 Ιουνίου, παρουσιάστηκε το πλαίσιο και από την επομένη υπήρξαν διαφορετικές ερμηνείες από τη Λευκωσία και τον Μουσταφά Ακιντζί.
«Ως εκ τούτου», σημείωσε, «στις 4 Ιουλίου ξεκαθαρίστηκε τι περιλάμβανε το πλαίσιο Γκουτέρες και υπάρχει από την πρώτη στιγμή δήλωση απόδοχής του εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς».
«Σε αυτό το έγγραφο», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, «γίνεται στην ουσία για πρώτη φορά, αναφορά στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων».
Η χαραμάδα επανέναρξης των συνομιλιών συντηρείτο ανοιχτή με την ελπίδα πως σε κάποια στιγμή η τουρκική/τουρκοκυπριακή πλευρά, θα εγκατέλειπε την άλογη λογική της λύσης πέραν των παραμέτρων του ΟΗΕ, την οποία εδώ και για μεγάλο χρονικό διάστημα υιοθέτησε και προβάλλει μανιωδώς.
Ωστόσο, στα πολλά μεγάλα αγκάθια που ήδη υπήρχαν, ήρθε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης να προσθέσει ακόμη ένα, αυτό του τι ο ίδιος θεωρεί πως αποτελεί το πλαίσιο του Αντόνιο Γκουτέρες, με μια ανάγνωση και ερμηνεία που όχι απλώς πόρρω απέχει από την πραγματικότητα, αλλά επιβεβαιώνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πως προτεραιότητά του δεν είναι η επανέναρξη των συνομιλιών, παρά μόνο ένα επικοινωνιακό παιχνίδι με στόχο την επίρριψη ευθυνών.
Υπό τα δεδομένα αυτά, η κάθοδος της νέας Σύμβουλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό-η οποία σύμφωνα με πληροφορίες θα είναι η Αμερικανίδα Τζέιν Χολ Λούτε- είναι αυτή που αναμένεται να ρίξει φως στο θολό σκηνικό του Κυπριακού, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο όσον αφορά τις πιθανότητες επανέναρξης των συνομιλιών.
Με πρώτιστο ζητούμενο, όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, το ξεκαθάρισμα από πλευράς Ηνωμένων Εθνών, του περιεχομένου που ο ίδιος ο Αντόνιο Γκουτέρες θεωρεί πως έχει το πλαίσιο του.
Από ε/κ πλευράς, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης επανέλαβε και σήμερα πως ένα είναι το έγγραφο που αφορά το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα, αυτό που έλαβε τελική μορφή στις 4 Ιουλίου 2017.
Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπέδειξε ότι στις 30 Ιουνίου, παρουσιάστηκε το πλαίσιο και από την επομένη υπήρξαν διαφορετικές ερμηνείες από τη Λευκωσία και τον Μουσταφά Ακιντζί.
«Ως εκ τούτου», σημείωσε, «στις 4 Ιουλίου ξεκαθαρίστηκε τι περιλάμβανε το πλαίσιο Γκουτέρες και υπάρχει από την πρώτη στιγμή δήλωση απόδοχής του εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς».
«Σε αυτό το έγγραφο», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, «γίνεται στην ουσία για πρώτη φορά, αναφορά στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το πλαίσιο Γκουτέρες, η… άκυρη σύνοψη Έιντε και τι έγινε στο Κρανς Μοντάνα
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι η αποστολή απεσταλμένου εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα θα είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν όλα τα ζητήματα και να δημιουργηθούν οι συνθήκες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.
Εξέφρασε παράλληλα την ευχή όπως ο Γενικός Γραμματέας διορίσει αμέσως απεσταλμένο και όχι μετά τις εκλογές στην Τουρκία, όπως επιθυμεί η Άγκυρα, προκειμένου να μη χαθεί άλλος χρόνος.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου υπέδειξε πως «μέχρι στιγμής, με τα δεδομένα που υπάρχουν, η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει απαντήσει θετικά στα Η.Ε. σχετικά με το θέμα του Συμβούλου (σ.σ. του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό) και αναμένουμε».
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι η αποστολή απεσταλμένου εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα θα είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν όλα τα ζητήματα και να δημιουργηθούν οι συνθήκες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.
Εξέφρασε παράλληλα την ευχή όπως ο Γενικός Γραμματέας διορίσει αμέσως απεσταλμένο και όχι μετά τις εκλογές στην Τουρκία, όπως επιθυμεί η Άγκυρα, προκειμένου να μη χαθεί άλλος χρόνος.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου υπέδειξε πως «μέχρι στιγμής, με τα δεδομένα που υπάρχουν, η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει απαντήσει θετικά στα Η.Ε. σχετικά με το θέμα του Συμβούλου (σ.σ. του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό) και αναμένουμε».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Θετική απάντηση και από Ακιντζί για Τζέιν Χολ Λούτε
Οι παράμετροι του πλαισίου
Οι παράμετροι του πλαισίου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, όπως αυτές ξεκαθαρίστηκαν στις 4 του περασμένου Ιούλη στο Κρανς Μοντάνα, έχουν ως εξής:
(α) Ασφάλεια και Εγγυήσεις: Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα νέο καθεστώς ασφαλείας, και όχι τη συνέχιση του παλαιού καθεστώτος. Χρειάζεται ο τερματισμός των μονομερών επεμβατικών δικαιωμάτων και ο τερματισμός της Συνθήκης Εγγυήσεως.
Η παρούσα κατάσταση θα αντικατασταθεί από ένα σταθερό σύστημα ασφάλειας όπου ολόκληρη η Κύπρος και το σύνολο των Κυπρίων και από τις δύο κοινότητες θα αισθάνονται ασφαλείς από ισχυρούς μηχανισμούς εφαρμογής και εποπτείας της λύσης που θα περιλαμβάνουν διεθνή διάσταση (ΟΗΕ, πολυμερές /διεθνές πλαίσιο / φιλικές χώρες). Οι σημερινές εγγυήτριες δυνάμεις δεν είναι σε θέση να εφαρμόζουν και να εποπτεύουν οι ίδιοι την εφαρμογή της λύσης.
(β) Ξένα Στρατεύματα: Θα πρέπει να υπάρξει μία δραστική μείωση σε ένα χαμηλό επίπεδο από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης, και στη συνέχεια οι αριθμοί των στρατευμάτων θα πρέπει να είναι σε ισοδύναμοι με εκείνων της παλαιάς Συνθήκης Συμμαχίας (χρονοδιάγραμμα για να φτάσουν τα επίπεδα του 1960 και να συμφωνηθεί ο μηχανισμός εποπτείας).
Αναφορικά με τη ρήτρα λήξης της παραμονής των στρατευμάτων έναντι της ρήτρας αναθεώρησης, αυτό θα πρέπει να συζητηθεί στο ανώτατο επίπεδο.
Πρέπει να συζητήσουμε την εντολή/σκοπό /Status of Forces Agreement (SOFA Agreement), υποχρεώσεις που απορρέουν από την παραμονή των στρατευμάτων και ούτω καθεξής.
(γ) Εδαφικό: Η Τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να αναπροσαρμόσει το χάρτη εδαφικών προσαρμογών που υπέβαλε, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους Ελληνοκυπρίους όσον αφορά ορισμένες περιοχές, περιλαμβανομένου και της Μόρφου.
(δ)Περιουσιακό: Υπάρχουν δύο αρχές: (α)Για περιοχές που υπόκεινται σε εδαφικές αναπροσαρμογές όπου θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα στους εκτοπισθέντες ιδιοκτήτες, αλλά όχι σε απόλυτο ποσοστό και (β) Το υπόλοιπο καθεστώς που θα πρέπει να οικοδομηθεί κατά τρόπο που θα δίδει προτεραιότητα στους χρήστες, αλλά όχι σε απόλυτο ποσοστό. Συγκεκριμένα στοιχεία θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω.
(ε) Μεταχείριση Τούρκων υπηκόων: Όσον αφορά τη μόνιμη διαμονή των Τούρκων υπηκόων, να υπάρξει μια ποσόστωση η οποία θα είναι ακριβοδίκαια (equitable) σε σχέση με τους Έλληνες υπηκόους που θα αποκτούν μόνιμη διαμονή, εκτός από το καθεστώς που σχετίζεται με τους φοιτητές, τουρίστες και αποσπασμένους εργαζόμενους. Απαιτείται περαιτέρω συζήτηση αναφορικά με το τι κρίνεται ως ακριβοδίκαιο για την εφαρμογή της μόνιμης διαμονής.
(στ) Αποτελεσματική Συμμετοχή: Αυτό το θέμα θα πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω όσον αφορά το θέμα της θετικής ψήφου (πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις, σε ποια σώματα και ποιοι θα είναι οι σχετικοί μηχανισμοί επίλυσης αδιεξόδου), ενώ άλλα εκκρεμούντα ζητήματα που αφορούν τον καταμερισμό εξουσίας θα πρέπει επίσης να συζητηθούν, περιλαμβανομένου και της αξίωσης της Τουρκοκυπριακής πλευράς για εκ περιτροπής προεδρία.
Οι παράμετροι του πλαισίου
Οι παράμετροι του πλαισίου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, όπως αυτές ξεκαθαρίστηκαν στις 4 του περασμένου Ιούλη στο Κρανς Μοντάνα, έχουν ως εξής:
(α) Ασφάλεια και Εγγυήσεις: Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα νέο καθεστώς ασφαλείας, και όχι τη συνέχιση του παλαιού καθεστώτος. Χρειάζεται ο τερματισμός των μονομερών επεμβατικών δικαιωμάτων και ο τερματισμός της Συνθήκης Εγγυήσεως.
Η παρούσα κατάσταση θα αντικατασταθεί από ένα σταθερό σύστημα ασφάλειας όπου ολόκληρη η Κύπρος και το σύνολο των Κυπρίων και από τις δύο κοινότητες θα αισθάνονται ασφαλείς από ισχυρούς μηχανισμούς εφαρμογής και εποπτείας της λύσης που θα περιλαμβάνουν διεθνή διάσταση (ΟΗΕ, πολυμερές /διεθνές πλαίσιο / φιλικές χώρες). Οι σημερινές εγγυήτριες δυνάμεις δεν είναι σε θέση να εφαρμόζουν και να εποπτεύουν οι ίδιοι την εφαρμογή της λύσης.
(β) Ξένα Στρατεύματα: Θα πρέπει να υπάρξει μία δραστική μείωση σε ένα χαμηλό επίπεδο από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης, και στη συνέχεια οι αριθμοί των στρατευμάτων θα πρέπει να είναι σε ισοδύναμοι με εκείνων της παλαιάς Συνθήκης Συμμαχίας (χρονοδιάγραμμα για να φτάσουν τα επίπεδα του 1960 και να συμφωνηθεί ο μηχανισμός εποπτείας).
Αναφορικά με τη ρήτρα λήξης της παραμονής των στρατευμάτων έναντι της ρήτρας αναθεώρησης, αυτό θα πρέπει να συζητηθεί στο ανώτατο επίπεδο.
Πρέπει να συζητήσουμε την εντολή/σκοπό /Status of Forces Agreement (SOFA Agreement), υποχρεώσεις που απορρέουν από την παραμονή των στρατευμάτων και ούτω καθεξής.
(γ) Εδαφικό: Η Τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να αναπροσαρμόσει το χάρτη εδαφικών προσαρμογών που υπέβαλε, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους Ελληνοκυπρίους όσον αφορά ορισμένες περιοχές, περιλαμβανομένου και της Μόρφου.
(δ)Περιουσιακό: Υπάρχουν δύο αρχές: (α)Για περιοχές που υπόκεινται σε εδαφικές αναπροσαρμογές όπου θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα στους εκτοπισθέντες ιδιοκτήτες, αλλά όχι σε απόλυτο ποσοστό και (β) Το υπόλοιπο καθεστώς που θα πρέπει να οικοδομηθεί κατά τρόπο που θα δίδει προτεραιότητα στους χρήστες, αλλά όχι σε απόλυτο ποσοστό. Συγκεκριμένα στοιχεία θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω.
(ε) Μεταχείριση Τούρκων υπηκόων: Όσον αφορά τη μόνιμη διαμονή των Τούρκων υπηκόων, να υπάρξει μια ποσόστωση η οποία θα είναι ακριβοδίκαια (equitable) σε σχέση με τους Έλληνες υπηκόους που θα αποκτούν μόνιμη διαμονή, εκτός από το καθεστώς που σχετίζεται με τους φοιτητές, τουρίστες και αποσπασμένους εργαζόμενους. Απαιτείται περαιτέρω συζήτηση αναφορικά με το τι κρίνεται ως ακριβοδίκαιο για την εφαρμογή της μόνιμης διαμονής.
(στ) Αποτελεσματική Συμμετοχή: Αυτό το θέμα θα πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω όσον αφορά το θέμα της θετικής ψήφου (πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις, σε ποια σώματα και ποιοι θα είναι οι σχετικοί μηχανισμοί επίλυσης αδιεξόδου), ενώ άλλα εκκρεμούντα ζητήματα που αφορούν τον καταμερισμό εξουσίας θα πρέπει επίσης να συζητηθούν, περιλαμβανομένου και της αξίωσης της Τουρκοκυπριακής πλευράς για εκ περιτροπής προεδρία.