Έτοιμη να ανάψει κόκκινο στον Πρόεδρο για ρεύμα, καύσιμα και εκποιήσεις η Βουλή

Πολύ πριν από ότι περίμεναν, υποχρεώνονται να διακόψουν τις θερινές τους διακοπές οι βουλευτές, οι οποίοι επιστρέφουν σήμερα άρον άρον στα έδρανά τους. Η σημερινή ημέρα χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά σημαντική αφού τα κόμματα καλούνται να επανεξετάσουν τους Νόμους που ψήφισαν πριν από λίγες ημέρες για κατάργηση της διπλής φορολογίας στα καύσιμα και ΦΠΑ στους ρύπους για το ρεύμα, καθώς επίσης και την πρόταση νόμου για αναστολή εκποιήσεων, και οι οποίοι αναπέμφθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανέπεμψε νόμους για καύσιμα, ρεύμα και εκποιήσεις ο Πρόεδρος-Έκτακτη Ολομέλεια

Μετά την ψήφιση των τριών αυτών νόμων, αρκετοί εκτιμούσαν ότι ο Πρόεδρος θα τους αναπέμψει, αναγκάζοντας τη Βουλή να συνέλθει, για να πάρει τις αποφάσεις της ως προς το κατά πόσον θα αποδεχθεί τις αναπομπές ή εάν θα τις καταψηφίσει.

Σε περίπτωση που η Βουλή αποφασίσει να αποδεχθεί τις αναπομπές του Προέδρου, τότε, οι νόμοι αποσύρονται, ενώ σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή η πλειοψηφία του Σώματος τις καταψηφίσει, τότε ο Πρόεδρος διατηρεί το δικαίωμα αναφοράς του νόμου στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο θα κληθεί να κρίνει κατά πόσον είναι ή όχι αντισυνταγματικοί οι νόμοι που ψηφίστηκαν.

Υπενθυμίζεται ότι μόλις πρόσφατα, στις 22 Ιουλίου το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε μια προηγούμενη αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά της Βουλής, που αφορούσε στις τέσσερις συνεργάτιδες του, οι οποίες μονιμοποιήθηκαν στο δημόσιο με απόφαση του Προεδρικού.

Η Βουλή είχε ανατρέψει την απόφαση το Προεδρικού, με την οποίαν ουσιαστικά μονιμοποιούνταν στο δημόσιο τέσσερις γραμματείς, οι οποίες προήλθαν από τον ΔΗΣΥ και δεν ήταν δημόσιοι υπάλληλοι. Σε αυτή την υπόθεση το Ανώτατο Δικαστήριο άδειασε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και δικαίωσε τη Βουλή.

Στην προκειμένη περίπτωση των αναπομπών για καύσιμα, ηλεκτρισμό και εκποιήσεις, το πιθανότερο σενάριο, είναι η διαφωνία να λυθεί στο Ανώτατο, αφού τα πλείστα κόμματα είτε είναι πιο κοντά στο να καταψηφίσουν τις αναπομπές, είτε είναι αποφασισμένα να το πράξουν.

Πέραν του Κυβερνόντος κόμματος, δηλαδή του Δημοκρατικού Συναγερμού, που τάχθηκε από την αρχή ενάντια στις προτάσεις νόμου, που τελικά πέρασαν από τη Βουλή, τα υπόλοιπα κόμματα δεν δείχνουν διατεθειμένα να αποδεχθούν τις αναπομπές.

Το ΑΚΕΛ, πήρε ξεκάθαρη θέση ενάντια στην αναπομπή, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ, οι οποίες ήταν επίσης υπέρ των προτάσεων νόμου. Σημειώνεται ωστόσο πως από την Ολομέλεια της Βουλής, θα απουσιάζουν δύο από τους τέσσερις βουλευτές, οι οποίοι βρίσκονται στο εξωτερικό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το μπαλάκι στον Γενικό Εισαγγελέα για πιθανές αναπομπές έριξε ο Πρόεδρος

Υπέρ της καταψήφισης αλλά…

Για άλλα τρία κόμματα η πλάστιγγα γέρνει υπέρ της καταψήφισης των αναπομπών. Πρόκειται για το ΔΗΚΟ, το ΕΛΑΜ και το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών.

Παρόλα αυτά, όπως ανέφεραν στον REPORTER εκπρόσωποι των συγκεκριμένων κομμάτων, θα αναμένουν να ακούσουν όσα θα λεχθούν ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών, ώστε να ξεκαθαρίσουν οι λόγοι που προέβη στην εν λόγω ενέργεια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ακολούθως να πάρουν τις τελικές τους αποφάσεις.  

Ως εκ τούτου, όπως όλα δείχνουν, οι τύχες των τριών νόμων θα καθοριστούν από τις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Σημειώνεται πάντως, ότι η απόφαση του Προέδρου για να αναπεμφθούν οι συγκεκριμένοι νόμοι, έρχονται σε μια περίοδο που οι πολίτες παλεύουν καθημερινά με την πληθωριστική κρίση, η οποία μαστίζει τα νοικοκυριά. Το γεγονός ότι δεν θα δοθεί άμεση λύση στο πρόβλημα, με μειώσεις σε αγαθά που θεωρούνται πρώτης ανάγκης, θα πλήξει ακόμη περισσότερο τα νοικοκυριά και κυρίως τα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας.

«Μεγάλος αντίκτυπος στα δημόσια οικονομικά»

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στην επιστολή του για το νόμο για κατάργηση της διπλής φορολογίας στα καύσιμα, σημειώνει ότι επιφέρει μεγάλο αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά και η εφαρμογή του θα εκτροχιάσει τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις και στόχους της Δημοκρατίας.

Συγκεκριμένα, σημειώνει ότι «η εκτίμηση απώλειας εισπράξεων ΦΠΑ από τα τιμολόγια της ΑΗΚ από την επιβολή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ επί της Αναπροσαρμογής της Τιμής των Καυσίμων, υπολογίζεται ως ακολούθως:

• Κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο 2022 επιβάλλεται μειωμένος συντελεστή ΦΠΑ 9% στους οικιακούς καταναλωτές και μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5% στα ευάλωτα νοικοκυριά.

• Για τους υπόλοιπους καταναλωτές (εμπορικής χρήσης, βιομηχανικής  χρήσης, γεωργικής χρήσης και οδικού φωτισμού), επιβάλλεται κανονικός συντελεστής ΦΠΑ 19% Η εκτίμηση της απώλειας εισπράξεων ΦΠΑ από τα τιμολόγια της ΑΗΚ από την επιβολή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ επί της αναπροσαρμογής της τιμής των καυσίμων (σεντ/Kwh) υπολογίστηκε βάση της τιμής αναπροσαρμογής καυσίμων των μηνών Ιουλίου-Ιουνίου 2022 για τους διμηνιαίους καταναλωτές έχοντας ως βάση τους μήνες Ιούνιο – Ιούλιο 2022 όπου ο μέσος όρος της αναπροσαρμογής καυσίμων (ψηλής τάσης: 18,1915, μέσης τάσης: 18,3506, χαμηλής τάσης: 18,5128 ) ήταν τα 18.35 σέντ/ Kwh. Ο μέσος όρος υπολογίστηκε στην βάση των τελευταίων δημοσιευμένων στοιχείων της ΑΗΚ, που βρίσκονται αναρτημένα στην ιστοσελίδα της ΑΗΚ και επισυνάπτονται ως Συνημμένο 1. Ακολούθως ο μέσος όρος των 18.35 σέντ/ Kwh πολλαπλασιάστηκε επί της εκτίμησης μηνιαίας κατανάλωσης για κάθε κατηγορία πελατών της ΑΗΚ. Οι εκτιμήσεις γίνονται βάσει παραδοχών. Για σκοπούς εκτίμησης των μηνιαίων πωλήσεων της ΑΗΚ για το έτος 2022, γίνονται παραδοχές βάσει στοιχείων πωλήσεων της ΑΗΚ κατά το έτος 2019, όπου δεν υπήρχαν περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊου. Επισυνάπτονται ως Συνημμένο 2 στατιστικά στοιχείαΠωλήσεων της ΑΗΚ για την περίοδο Ιανουάριος 2019 – Φεβρουάριος 2022. Για την εκτίμηση της μηνιαίας κατανάλωσης ηλεκτρισμού για το 2022, γίνεται ισόποση κατανομή των πωλήσεων της ΑΗΚ για το 2022 σε δώδεκα μήνες. Ακολούθως, υπολογίστηκε για κάθε κατηγορία καταναλωτών/πελατών το ποσό απώλειας του ΦΠΑ λόγω του μηδενικού συντελεστή από τον Ιούλιο 2022 (μήνας ψήφισης του υπό Αναπομπή Νόμου) μέχρι τον Δεκέμβριο 2022 (ημερομηνία λήξης ισχύος του υπό  Αναπομπή Νόμου).

• Η εκτίμηση απώλειας εισπράξεων ΦΠΑ από τα τιμολόγια της ΑΗΚ από  την επιβολή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ επί της Ρήτρας Αναπροσαρμογής της τιμής των Καυσίμων, έχει ως ακολούθως: Περίοδος Ιουλίου –Δεκεμβρίου 2022: €75 εκ.

Επισημαίνει ακόμα πως «τα δημόσια οικονομικά επιβαρύνονται δυσανάλογα με τη θέσπιση τέτοιων μη στοχευμένων μέτρων, τα οποία δεν προσαρμόζονται στην οικονομική δυνατότητα των καταναλωτών αλλά ούτε επιτυγχάνουν το στόχο για τον οποίο θεσπίζονται που είναι η ελάφρυνση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας από την αύξηση του κόστους των καυσίμων για τους πιο κάτω λόγους:

1. Οι φορολογικές εκπτώσεις ισοδυναμούν με δημοσιονομική επέκταση και  είναι εξ ορισμού πληθωριστικές, επιβαρύνοντας τους καταναλωτές με περαιτέρω αυξήσεις.

2. Πολύ συχνά οι μειώσεις του ΦΠΑ δεν αντανακλώνται στις τιμές, και δεν  εξυπηρετούν τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Αντίθετα, ενδεχομένως να χρησιμοποιείται η απώλεια κρατικών εσόδων προς τη δημιουργία συνθηκών αισχροκέρδειας, χωρίς να υπάρχει κοινωνικό όφελος στις ευάλωτες ομάδες και στους χαμηλά αμειβόμενους.

3. Αν ο σκοπός είναι η εξυπηρέτηση της ανακούφισης των νοικοκυριών και  των επιχειρήσεων, δηλαδή της άσκησης, κοινωνικής πολιτικής, αυτές οι προτάσεις νόμου θα έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Το μεγαλύτερο όφελος από περαιτέρω μείωση της φορολογίας θα μεταφερθεί στους  μεγαλύτερους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, εκμεταλλευόμενοι την απώλεια εσόδων από το κράτος. Ειδικά οι μεγάλοι καταναλωτές θα έπρεπε να υφίστανται πιέσεις για μείωση της κατανάλωσης σε ηλεκτρισμό, ούτως ώστε να υπάρχουν πιέσεις για μείωση του πληθωρισμού και των ανισοτήτων που αυτός δημιουργεί μέσω της ψηλής τους κατανάλωσης, αντί να γίνονται ο μεγαλύτερος επωφελούμενος της πολιτικής μείωσης φόρων. Κατ' επέκταση οι εν λόγω προτάσεις για περαιτέρω μείωση του ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια θα έχουν έντονο αντικοινωνικό χαρακτήρα εις βάρος των χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων. Αυτή είναι και μια θέση που επισημαίνουν σχεδόν στην ολότητα τους και όλοι οι οικονομολόγοι  καθώς και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.

4. Σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, οι φόροι, τα τέλη και το κόστος  δικτύου του ηλεκτρισμού ανέρχεται στο 49% της τελικής τιμής, σε σύγκριση με 63,1% στην υπόλοιπη ευρωζώνη σύμφωνα με τη Eurostat. Παραταύτα, η Κυβέρνηση προχώρησε σε μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό από 19% σε 9%, και για τους ευάλωτους στο 5% ενώ προχώρησε και σε μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα κατά 9 σεντ περίπου το λίτρο, στον κατώτατο δηλαδή επιτρεπτό συντελεστή από την Ε.Ε. Περαιτέρω, οριζόντιες μειώσεις απλά θα έχουν περισσότερες πληθωριστικές συνέπειες και θα εντείνουν τις ανισότητες.

5. Η υψηλή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας δεν οφείλεται (με βάση και τα πιο  πάνω) στην φορολογία που είναι από τις χαμηλότερες στην Κύπρο από ότι στα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά στην εξάρτηση από το μαζούτ. Είναι για αυτό τον λόγο που η Κυβέρνηση τα επόμενα χρόνια έχει προϋπολογίσει σημαντικά κονδύλια για αύξηση των ΑΠΕ, αλλά και πρόσφατα μέσω των 14 προτάσεων για αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας έχει αυξήσει σημαντικά τις επιδοτήσεις στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Αυτό αποτελεί μια πιο συγκροτημένη πολιτική που στοχεύει αντιμετώπιση της ρίζας του  προβλήματος. Στην απεξάρτηση δηλαδή, των καταναλωτών αλλά και των επιχειρήσεων από τα ορυκτά καύσιμα, αντί να εξανεμίζει τα δημοσιονομικά αποθέματα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και χωρίς ιδιαίτερο όφελος για τους πολίτες και επιχειρήσεις.

6. Περαιτέρω φορολογικές μειώσεις αποτελούν αντικίνητρο για την  αποφυγή σπατάλης στον ηλεκτρισμό, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους της Ε.Ε αλλά και της Κύπρου για την πράσινη μετάβαση.

Καταληκτικά, ο Νίκος Αναστασιάδης υποδεικνύει ότι, «οι προεκτάσεις του υπό Αναπομπή Νόμου θα έχει ως αντίκτυπο την μείωση των κρατικών εσόδων σε μια δύσκολη περίοδο που τα  κρατικά έσοδα είναι μειωμένα λόγω της επιβράδυνσης του ρυθμού ανάπτυξης και του πληθωρισμού. την περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού τη δημιουργία περαιτέρω ανάγκης για στήριξη των ευάλωτων στο άμεσο μέλλον λόγω του αυξημένου πληθωρισμού που δημιουργούν τα ίδια τα μέτρα που ψηφίστηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, καθιστώντας αυτές τις παράλληλες πολιτικές δημοσιονομικά επικίνδυνες χωρίς τον κατάλληλο αντίκτυπο στην κοινωνία».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πράσινο φως για πλαφόν στα καύσιμα άναψε η Βουλή-Τροποποίηση ΦΠΑ στο ρεύμα

Διαφωνεί με οριζόντια αναστολή εκποιήσεων

Σε ότι αφορά στο νόμο της αναστολής εκποιήσεων, σύμφωνα με το σημείωμα του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διαφωνεί με την οριζόντια αναστολή της διαδικασίας εκποιήσεων,

Σχετικά με την αναπομπή του νόμου που ψηφίστηκε από τη Βουλή και με τον οποίο αποφασίστηκε αναστολή των εκποιήσεων ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρει ότι, οποιαδήποτε ρύθμιση που αφορά σε οριζόντια αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ακινήτων, δεν τον βρίσκει σύμφωνο, «εφόσον το μέτρο αυτό της αναστολής, έπαψε πλέον να χαρακτηρίζεται από προσωρινότητα».

Όπως αναφέρει ο Πρόεδρος, «ελλοχεύει ο κίνδυνος αρνητικής αξιολόγησης του πλαισίου εκποιήσεων από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους οίκους αξιολόγησης με αρνητικό αντίκτυπο στις αξίες των εξασφαλίσεων, οδηγώντας σε αύξηση των προβλέψεων και κατ’ επέκταση των κεφαλαιακών αναγκών των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Επισημαίνει ακόμα, «οποιαδήποτε αναστολή των εκποιήσεων προστατεύει επί των πλείστων τους στρατηγικούς κακοπληρωτές εις βάρος των καταθετών και των συνεπών δανειοληπτών δημιουργεί αντικίνητρα στην προσέλκυση δυνητικών επενδυτών και εγείρει τον κίνδυνο υποβαθμίσεων, τόσο των τραπεζιών, όσο και του κράτους, κάτι το οποίο αναμφίβολα θα οδηγήσει σε αύξηση των επιτοκίων που τελικά θα επηρεάσει αρνητικά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Σε ότι αφορά στην αναπομπή για μείωση του ΦΠΑ στους ρύπους για το ρεύμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει πως «ο υπό Αναπομπή Νόμος παραβιάζει την Αρχή της Διάκρισης των Εξουσιών, αφού οι αρμοδιότητες που ανατίθενται στις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας, οι οποίες ασκούν εκτελεστική εξουσία με βάση το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τέτοιας μορφής, που δεν είναι δυνατόν να αναληφθούν από την Βουλή των Αντιπροσώπων η οποία δεν έχει την αρμοδιότητα και την δυνατότητα να αξιολογήσει την επίπτωση που θα έχει η εφαρμογή του υπό Αναπομπή Νόμου στις ευρύτερες υποχρεώσεις που έχει η Δημοκρατία με βάση το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».