Είναι και θέμα πατριωτισμού τα διαβατήρια

Πριν γίνει ευρέως γνωστός και στο κυπριακό κοινό με την ιδιότητα του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος μάλιστα είχε ενεργό ρόλο στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού το 2017, ο Νίκος Κοτζιάς έγραψε ένα βιβλίο, το οποίο αναφερόταν στον πατριωτισμό. Το βιβλίο έφερε τον τίτλο «Πατριωτισμός και αριστερά». Μεταξύ άλλων στο βιβλίο ο κ. Κοτζιάς έγραψε πως, «πατριωτισμός σημαίνει πολιτικός αγώνας για τη διαφύλαξη και την ενσωμάτωση,  

α) των δημοκρατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του λαού

β) των δικαιωμάτων και δυνατοτήτων της χώρας στο διεθνές σύστημα.

Αποτελεί δε βασικό κριτήριο προσδιορισμού των «εθνικών συμφερόντων» που διασφαλίζει η ενεργητική δημοκρατική εξωτερική και αμυντική πολιτική».

Την περασμένη Δευτέρα η Ελεγκτική Υπηρεσία έδωσε στη δημοσιότητα την έκθεση της για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, όπου πέραν από τις γνωστές πλέον ραδιουργίες για να δοθούν διαβατήρια σε ανθρώπους με τέτοιο ποινικό μητρώο που ούτε ως τουρίστες δεν θα έπρεπε να τους δεχόμαστε στην Κύπρο, καταγράφονται μια σειρά από ευρήματα που καταδεικνύουν απώλεια εσόδων για το κράτος εκατοντάδων εκατομμυρίων. Επιπλέον καταγράφει πως συμβόλαια συνολικής αξίας 4,5 δις ευρώ είτε ακυρώθηκαν, είτε εκκρεμούν.

Τι σημαίνει ουσιαστικά αυτό; Ότι το κράτος απώλεσε τεκμηριωμένα πέραν των 225 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να διοχετευτούν στην κυπριακή οικονομία, είτε υπό τη μορφή επενδύσεων, είτε υπό τη μορφή κρατικής βοήθειας προς εκείνες τις ομάδες του πληθυσμού, που ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, είτε λόγω της πανδημίας, είτε λόγω της οικονομικής κρίσης και της ραγδαίας αύξησης του πληθωρισμού και κατ΄ επέκταση της ακρίβειας, σήμερα υποφέρουν.

Με απλά λόγια 1.298 ξένοι επενδυτές για να λάβουν κυπριακό διαβατήριο, αγόρασαν σπίτια και διαμερίσματα, αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων, επωφελήθηκαν από μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ από 19% σε 5%, αφού θεωρήθηκε ηθικά και νομικά ορθό ότι αγόραζαν πρώτη κατοικία. Ένα σχέδιο που είχε ως στόχο με λεφτά από την Ε.Ε. να βοηθηθούν νεαρά ζευγάρια να φτιάξουν ένα σπίτι για να αρχίσουν τη ζωή τους, έτυχε εκμετάλλευσης από αλλοδαπούς μεγιστάνες, που με τα χρήματα που προορίζονταν για τους Κύπριους, για να γλιτώσουν μερικά εκατομμύρια από τα πολλά που έχουν.

Υπολογίζεται ότι από το εν λόγω σχέδιο, το κράτος έχασε 204,3 εκ. ευρώ, με τις εκτιμήσεις να σημειώνουν πως το ποσό είναι ακόμη μεγαλύτερο, αφού δεν συσχετίστηκαν πλήρως τα ονόματα των αιτητών μειωμένου ΦΠΑ, με το μητρώο στο Αρχείο Πληθυσμού, ενώ δεν έγινε συσχετισμός και με τα στοιχεία του Κτηματολογίου.

Το ιστορικό

Το θέμα αποτέλεσε τις τελευταίες ημέρες πεδίο μάχης μεταξύ Κυβέρνησης και Γενικού Ελεγκτή, με τον δεύτερο να επανέρχεται μόλις χθες, κατηγορώντας ευθέως τον Έφορο Φορολογίας για την απώλεια εσόδων για το κράτος. Πιο κάτω ακολουθεί το ιστορικό, έτσι όπως το ανέπτυξε χθες η Ελεγκτική Υπηρεσία: 

• Στις 26.8.2011, στο πλαίσιο συζήτησης κυβερνητικών νομοσχεδίων για εξυγίανση της οικονομίας, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών έκρινε σκόπιμο, μέσα στο πλαίσιο της ενίσχυσης του τομέα της ανάπτυξης, να προωθήσει στην ολομέλεια της Βουλής πρόταση νόμου βουλευτών, με την οποία επεκτεινόταν το πεδίο εφαρμογής της πρόνοιας του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για την απόκτηση πρώτης κατοικίας ώστε να καλύπτει τα πρώτα 200τ.μ. κατοικίας εμβαδού μέχρι 300τ.μ. (εξαιρουμένων διαφόρων βοηθητικών χώρων εμβαδού μέχρι 88τ.μ.). Στην πρόταση είχε αναφερθεί ότι τούτο θα ήταν αποδεχτό από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν γίνεται στα πλαίσια εφαρμογής κοινωνικής πολιτικής. Με τη ψήφιση της πρότασης σε Νόμο θα καταργείτο ο περί Ειδικής Χορηγίας (Αγορά ή Ανέγερση Κατοικίας) Νόμος που ίσχυε από 1.5.2004 και ο οποίος κάλυπτε κατοικίες εμβαδού μέχρι 250 τ.μ. (συν βοηθητικούς χώρους εμβαδού 85τ.μ.) και αφορούσε τα πρώτα 130τ.μ. Η πρόταση νόμου ψηφίστηκε ομόφωνα σε Νόμο.
• Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μ. Δ. Χριστόφιας ανέπεμψε το νόμο και η αναπομπή συζητήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής στις 22.9.2011. Με βάση το σκεπτικό της αναπομπής «το μέτρο που έχει ψηφιστεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, δεν εμπίπτει στα πιο πάνω πλαίσια εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου. Οι κατοικίες μέχρι 388 τ.μ., των οποίων η αξία μπορεί να ανέλθει μέχρι και €1.000 000, δεν μπορεί να θεωρηθούν ότι εμπίπτουν στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής τους Κράτους». Τελικά ο Νόμος ψηφίστηκε με μείωση του συνολικού εμβαδού από 300τ.μ. σε 275τ.μ. και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 7.10.2011 (Ν.129(Ι)/2011).
•  Στις 24.5.2012 η Βουλή ψήφισε μια σειρά μέτρων «για τόνωση της ανάπτυξης και για διασφάλιση της αναπτυξιακής πορείας της οικονομίας, με βασικούς άξονες την επίτευξη επιτυχούς δημοσιονομικής προσαρμογής, τη διατήρηση ενός ευνοϊκού φορολογικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις, την επαρκή διοχέτευση ρευστότητας στην οικονομία και την προώθηση αναπτυξιακών έργων υψηλής προστιθέμενης αξίας». Στο πλαίσιο αυτό υπερψηφίστηκε κυβερνητικό νομοσχέδιο που σκοπό είχε την διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του μειωμένου συντελεστή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) ύψους 5% και στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας που χρησιμοποιείται ή που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως μόνιμος και κύριος χώρος διαμονής στη Δημοκρατία, ώστε να καλύπτει και αγορά ή ανέγερση κατοικίας και από πολίτες χωρών που δεν είναι κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ν.73(1)/2012).
•  Αμέσως μετά τη δημοσίευση του πιο πάνω Νόμου, η Υπηρεσία ΦΠΑ εξέδωσε εγκύκλιο (167, ημερ. 12.6.2012) με την οποία διευκρίνισε ότι «οι διατάξεις του Νόμου καλύπτουν πρόσωπα που διαμένουν στη Δημοκρατία για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα και χρησιμοποιούν την κατοικία για την οποία υποβάλλουν δήλωση ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής ενόσω βρίσκονται στη Δημοκρατία. Δεν καλύπτονται από τον Νόμο πρόσωπα που αγοράζουν ή ανεγείρουν κατοικία στη Δημοκρατία για επένδυση ή για σκοπούς μίσθωσης σε άλλα πρόσωπα ή για άσκηση οποιασδήποτε άλλης οικονομικής δραστηριότητας».
• Χωρίς η Υπηρεσία ΦΠΑ (μετέπειτα Τμήμα Φορολογίας) να εκδώσει οποιαδήποτε άλλη εγκύκλιο, χειριζόταν τα πρόσωπα τα οποία αγόραζαν κατοικία στην Κύπρο στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, όπως οποιοδήποτε άλλο αλλοδαπό ο οποίος θα αγόραζε στην Κύπρο κατοικία για σκοπούς μόνιμης διαμονής. Σημειώνεται ότι με βάση τον Νόμο (Ν.73(Ι)/2012) «κατοικία σημαίνει ειδικά σχεδιασμένο και διαμορφωμένο, στεγασμένο κτίριο, το οποίο χρησιμοποιείται ή προορίζεται να χρησιμοποιηθεί από το δικαιούχο πρόσωπο ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής στη Δημοκρατία».
• Η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί προφανές ότι η κατοικία που αγοράζει ένας πολυεκατομμυριούχος επενδυτής στο πλαίσιο ενός Επενδυτικού Προγράμματος, και ο οποίος δεν εγκαθίσταται στη Δημοκρατία ώστε να χρησιμοποιεί την κατοικία για σκοπούς μόνιμης διαμονής αλλά τη χρησιμοποιεί περιστασιακά υπό τύπο εξοχικού, δεν είναι δικαιούχος του ωφελήματος αφού είναι δεδομένο και νομολογημένο ότι μία εξοχική κατοικία δεν θεωρείται κατοικία που χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής. Λαμβάνοντας δε επιπλέον υπόψη την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/112/ΕΚ που επιτρέπει μειωμένο ΦΠΑ για πρώτη κατοικία μόνο στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής, ο Έφορος Φορολογίας παράνομα και καταχρηστικά επέτρεψε χρήση του ωφελήματος από τους επενδυτές του ΚΕΠ. Αυτή είναι η θέση της Υπηρεσίας μας.
• Ως προς την τροποποίηση που επέφερε η Βουλή το 2016 με την κατάργηση του ανωτάτου ορίου εμβαδού των 275τ.μ. που ίσχυε μέχρι τότε, η τροποποίηση αυτή επιδείνωσε κάπως το πρόβλημα. Από τον Πίνακα που έχει περιληφθεί στην Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, φαίνεται ότι η απώλεια για κατοικίες με εμβαδό μέχρι 275τ.μ. είναι €185,1εκ. και η απώλεια για κατοικίες με μεγαλύτερο εμβαδό είναι €19,2 εκ. (σύνολο €204,3 εκ.).

Οι ευθύνες και ο πατριωτισμός
Για όλα αυτά, τι πράξαμε όμως ως κράτος; Επιλέξαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αυτά τα χρήματα που φαίνεται πως τα είχαν με τα τσουβάλια ξένοι επενδυτές που αγόραζαν επαύλεις και διαμερίσματα στους πύργους, να τους τα χαρίσουμε. Οι ευθύνες για αυτό σε προηγούμενο χρόνο, αποδόθηκαν από την Κυβέρνηση σε συγκεκριμένους υψηλόβαθμούς κυβερνητικούς υπαλλήλους, οι οποίοι όμως ποτέ δεν λογοδότησαν για τα λάθη και τις παραλείψεις τους.

Το πιο τραγικό είναι πως ειδικά για το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο μάλιστα δεν είναι καινούριο, αφού στο παρελθόν όταν ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ως υπουργός Εξωτερικών, έγινε δέκτης κατσαδιάσματος από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά δεν έσπασε μύτη. Ούτε η ίδια η Κυβέρνηση, ούτε τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν έδειξαν διάθεση το συγκεκριμένο θέμα να διερευνηθεί και να αποδοθούν ευθύνες. Ποτέ και κανένας δεν το προσέγγισε τεκμηριωμένα, με σοβαρότητα και πραγματική θέληση για να φτάσουν στην πηγή του προβλήματος.

Το ζήτημα πάντως, είναι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θέμα πατριωτικό. Ο πατριωτισμός δεν έχει χρώμα, ούτε μπλε, ούτε κόκκινο, ούτε πράσινο. Κάθε ένας που αγαπά, σέβεται και υπερασπίζεται την Κυπριακή Δημοκρατία, θα έπρεπε σε ένα κανονικό κράτος, να επιζητά την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την τιμωρία των υπευθύνων. Θα ήθελε να ξέρει ποιος είναι αυτός που στέρησε και στερεί από ένα μικρό κράτος με περιορισμένα έσοδα, σε δύσκολους καιρούς εκατοντάδες εκατομμύρια.

Πώς μετά απαιτούμε από τους ξένους να μας παίρνουν στα σοβαρά όταν εμείς οι ίδιοι βγάζουμε τα μάτια μας με τα ίδια μας τα χέρια; Γιατί η Ε.Ε. και άλλοι διεθνείς παράγοντες να ασχοληθούν σοβαρά με την Κύπρο, όταν το ίδιο το κράτος, βάζει αυτογκόλ, στερεί από τους πολίτες του πράγματα αυτονόητα; Είναι λοιπόν πατριωτικό καθήκον κάθε ενός που δηλώνει περήφανος πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας να ζητήσει και να απαιτήσει να λάβει εξηγήσεις. Όχι μόνο για τα 204 εκατομμύρια που παρέμειναν στις τσέπες των «συμπατριωτών μας» -πλέον-, αλλά για όλο το σαθρό, όπως το χαρακτηρίζει ο Γενικός Ελεγκτής σύστημα, πάνω στο οποίο στηρίχθηκε το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Γκρεμίζουν τους σχεδιασμούς των υποψηφίων διαβατήρια και παρακολουθήσεις