Το νοσοκομείο των Ρωμιών στην Κωνσταντινούπολη μετά πάνω από δύο αιώνες ζωής

Στην καρδιά της Οθωμανικής Aυτοκρατορίας, εν έτει 1753, ξεκίνησε η ιστορία του ελληνικού νοσοκομείου του Μπαλουκλί, που την Πέμπτη τυλίχθηκε στις φλόγες.

Η Κωνσταντινούπολη μαστιζόταν από συνεχόμενες επιδημίες πανούκλας, που προκαλούσαν τρόμο στον πληθυσμό, όταν οι συντεχνίες των Ελλήνων που διατηρούσαν παντοπωλεία στην Πόλη αποφάσισαν να κάνουν κάτι για αυτό. Ενα μεγαλόπνοο έργο, που θα περνούσε από πολλά κύματα – αλλά κατάφερε να συμπληρώνει πλέον 270 χρόνια ζωής – είχε μόλις ξεκινήσει: Η δημιουργία ενός νοσοκομείου που θα περιέθαλπε τους ρωμιούς ασθενείς.

Η φωτιά το 1790

Το ίδρυμα φιλοξενήθηκε αρχικά σε ένα μικρό ξύλινο κτίσμα που στήθηκε στον περίβολο του σημερινού Ευρωπαϊκού Λυκείου. Τραγική ειρωνεία, εκείνο το κτίριο κάηκε ολοσχερώς το 1790, ενώ λίγο αργότερα χτίστηκε ένα μεγαλύτερο, με έξοδα του Οικουμενικού Πατριάρχη Νεοφύτου του 7ου και του Φαναριώτη Γεώργιου Μουρούζη ο οποίος ήταν διερμηνέας της Υψηλής Πύλης.

«Το νοσοκομείο αυτό ήταν κάποτε το μεγαλύτερο της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας και τον 19ο αιώνα θεωρείτο ένα κορυφαίο και πρωτοποριακό ίδρυμα», λέει στα «ΝΕΑ» ο Νίκος Ουζούνογλου, πρόεδρος της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών. Είναι ενδεικτικό ότι το 1907 λειτουργούσε εντός του εργαστήριο ακτινών και ηλεκτροθεραπείας και λίγο αργότερα αρτοποιείο και εργαστήρι φαρμάκου και χημείας.

«Στο νοσοκομείο εργάστηκαν διάσημοι γιατροί όπως ο περίφημος Αλέξανδρος Πασπάτης, ο Στέφανος Καραθοδωρής, ο Δημήτρης Ορλώφ, ο Βαφειάδης και άλλοι. Επίσης, όλα αυτά τα χρόνια δέχτηκε γενναίες δωρεές από ευεργέτες όπως ο Ανδρέας Συγγρός, ο Στέφανος Σκουλούδης και άλλοι». 

Κοντά στη Μονή του Μπαλουκλί

Το σημερινό κτίριο, στο οποίο λειτουργεί το νοσοκομείο εδώ και μερικές δεκαετίες, βρίσκεται σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από τη Μονή του Μπαλουκλί. Πριν από μερικά χρόνια διέθετε 800 κλίνες κατανεμημένες σε 17 κτίρια συνολικού εμβαδού 42.000 τετραγωνικών μέτρων.

Το ίδρυμα διαθέτει μεγάλη ακίνητη περιουσία, από την εκμετάλλευση της οποίας προέρχονται κυρίως τα έσοδά του, ενώ, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2011 δεχόταν ετησίως περίπου 55.000 πολίτες.

Η νοσηλεία παρέχεται δωρεάν στους άπορους Ρωμιούς, όμως ο μεγάλος όγκος των ασθενών που δέχεται πλέον είναι Τούρκοι. Μέσα σε αυτό εδρεύει και το Ελληνικό Γηροκομείο, στο οποίο, όπως επισημαίνει ο Νίκος Ουζούνογλου, ζουν 100 ηλικιωμένοι ομογενείς. Ευτυχώς χθες δεν υπήρξαν θύματα. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πυρκαγιά ξέσπασε από αυτό ακριβώς το σημείο, δηλαδή από τις εγκαταστάσεις του Γηροκομείου, περίπου στις 12.30 το μεσημέρι. Η φωτιά γιγαντώθηκε και επεκτάθηκε γρήγορα λόγω των παλαιών ξύλων που υπήρχαν στη στέγη, η οποία καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Σοβαρές βλάβες υπέστησαν και άλλα τμήματα του κτιρίου.

Το νοσοκομείο εκκενώθηκε άμεσα, ενώ χρειάστηκαν σχεδόν δύο ώρες για να σβήσουν οι φλόγες, με την παρέμβαση χερσαίων δυνάμεων και ενός πυροσβεστικού ελικοπτέρου. Επί τόπου μετέβη ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και, σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, όταν τεράστιες φλόγες τύλιξαν το κτίριο, πολίτες έσπευσαν στο νοσοκομείο για να διασώσουν ασθενείς.

Πρόβλημα στο σύστημα ηλεκτροδότησης

Προκειμένου να διαλευκανθούν τα αίτια της πυρκαγιάς έχει ξεκινήσει έρευνα, όμως, δημοσιογραφικές πληροφορίες σε τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης έκαναν λόγο για πρόβλημα στο σύστημα ηλεκτροδότησης του νοσοκομείου, εξαιτίας του οποίου εκδηλώθηκε η φωτιά.

Τη λύπη του για την πυρκαγιά εξέφρασε και ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας του με τον αρχίατρο του ιδρύματος, ενώ ο ίδιος δεσμεύτηκε για την άμεση έναρξη των εργασιών αποκατάστασης στο ιστορικό νοσοκομείο με έξοδα του τουρκικού κράτους.

Σε δήλωση για το τραγικό συμβάν προχώρησε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος σημείωσε: «Η Ομογένειά μας δέχθηκε σήμερα ένα μεγάλο πλήγμα. Ενα από τα σημαντικότερα φιλανθρωπικά ιδρύματά της, στο οποίο έβρισκαν περίθαλψη και ζεστασιά οι ηλικιωμένοι αδελφοί μας, υπέστη σημαντικές ζημιές από καταστροφική πυρκαγιά. Δοξολογούμε τον Θεό που δεν είχαμε θύματα, και ευχαριστούμε τις κρατικές και αυτοδιοικητικές Αρχές και τα στελέχη των πυροσβεστικών δυνάμεων, τους εργαζομένους στο γηροκομείο και στο παρακείμενο νοσοκομείο, καθώς και όλους όσοι εθελοντικά βοήθησαν στη διάσωση των τροφίμων, αλλά και στη μάχη για την κατάσβεση της πυρκαγιάς. Σημασία έχουν οι ανθρώπινες ζωές».

Πηγή: in.gr